اقتصاد ایران سرگردان در بیمارستان!
اوضاع و احوال اقتصادی ایران به خصوص در دو دهه اخیر، همه را نگران آینده کشور کرده است و به رغم اقدامات و تلاش‌های صورت گرفته همچنان در وضعیتی نامناسب قرار دارد که نتیجه آن نیز البته ثروتمند شدن عده‌ای خاص و کوچک شدن سفره‌های اکثریت مردم بویژه کارگران است.
این اقتصاد را که کارشناسان و البته مسئولان، اقتصاد بیمار می دانند باعث شده توده‌های مردم، روز به روز فقیرتر می‌شوند و از سوی دیگر، خیلی از افراد راه مهاجرت را انتخاب کرده اند.
به گزارش عصراقتصاد، وضعیت اقتصادی ایران در سال‌های اخیر به دلیل عوامل متنوعی با مشکلات و چالش‌های عدیده ای روبرو شده است که همه معتقدند اقتصاد کشور دچار بیماری شده است.
حال برخی این بیماری را هلندی و برخی فلج و عقب ماندگی می دانند. اما آنچه در این میان مشترک بوده، اتفاق نظر کارشناسان و مسئولان بر نیاز به جراحی اقتصادی در کشور است اما میدری، وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی معتقد است اقتصاد ایران جراحی نمی‌خواهد بلکه نیازمند فیزیوتراپی است.
آمارهای ارائه شده رسمی نشان می دهد که ایران با وجود برخورداری از مواهب طبیعی و موقعیت جغرافیایی ممتاز، گنجینه‌ای از فرصت‌ها برای توسعه اقتصادی را در خود جای داده است. همچنین ظرفیت‌‌های خوبی از منابع انرژی تجدید‌پذیر و تنوع زیستی و در نتیجه، پتانسیل بالایی برای توسعه اقتصادی دارد، اما همچنان از سایر کشورها که از این مواهب بی بهره هستند، عقب مانده است. امین دلیری، معاون اسبق وزیر اقتصاد غفلت از اجرای اقتصاد مقاومتی در دهه ۹۰ را یکی از عوامل عقب‌ماندگی اقتصاد ایران در دهه ۹۰ عنوان کرد.
وی با اشاره به نقش اقتصاد مقاومتی در بی‌اثرسازی تحریم‌ها که در دهه ۹۰ مورد غفلت قرار گرفت، گفت: ما تنها کشوری در دنیا هستیم که این حجم تحریم روی آن اعمال شده است و تا امروز این تحریم‌ها به‌شدت ادامه دارد.
در همین رابطه عبدالرضا فرجی راد، کارشناس مسائل بین‌المللی با اشاره به عقب ماندگی اقتصادی ایران نسبت به همسایه های خاورمیانه ای گفت: ایران با وجود اینکه از پتانسیل بالای اقتصادی برخوردار است و منابع عظیمی چون نفت و گاز دارد، به لحاظ رشد اقتصادی فاصله زیادی با کشورهای همسایه دارد که نشان می دهد، اقتصاد در ایران فلج شده است. این شرایط هزینه ساز دلیلی جز این ندارد که نظام حکمرانی اساساً به جای اینکه رشد و توسعه اقتصادی را در اولویت ببیند، رویکردی را در سیاست خارجی اتخاذ کرده است که اصرار به تقابل با نظام بین الملل دارد. شرح این شرایط نشان می دهد، نباید توقع داشته باشیم که با تداوم روند فعلی گره های اقتصادی باز شوند.
محمد خوش‌چهره، استاد اقتصاد دانشگاه تهران و نماینده اسبق مجلس ایران در کمیسیون اقتصاد که در کمیته تدوین استراتژی IPU در ژنو – بین‌المجالس (سازمان تجارت جهانی WTO) عضویت علمی داشته، اعلام کرد که اقتصاد کشور یک اقتصاد بیمار است و با رویکردهایی که برای درمان آن به کار گرفته شده نه تنها بهتر نشده که بدتر شده است.
در تایید اظهارات کارشناسان، محسن رضایی با اشاره به مشکلات و تنگناهای اقتصادی ایجاد شده در کشور عنوان کرده بود: در حال حاضر جراحی در اقتصاد کشور به‌عنوان یک اصل دنبال می‌شود که اقتصاد کشور به یک جراحی بزرگ نیاز دارد.
چندی پیش نیز علیرضا دانیالی، رئیس هیات‌مدیره انجمن صنایع تولیدکنندگان لوازم خانگی با اشاره به مشکلات موجود در اقتصاد ایران که تبدیل به عاملی برای کاهش راندمان تولید شده گفت: ما موانع بزرگی در اقتصاد کلان داریم که تا آنها حل نشده یا شاهد کاهش ملموس آنها نباشیم، برای رشد و پویایی اقتصاد خرد نیز نمی‌توان انتظارات زیادی داشت. یکی از بحران‌های بزرگ که اقتصاد کشور را درگیر کرده تورم بالاست.
در کنار تورم، نداشتن رابطه مناسب و سازنده با دیگر کشورهای دنیا، عدم‌عضویت در FATF، عدم‌جذب سرمایه‌های خارجی، خروج سرمایه‌گذاران داخلی از کشور، فرار مغزها و نیروهای متخصص و… نیز دیگر بحران‌هایی هستند که هر کدام به نوعی صنعت و تولید ملی را نشانه گرفته و سبب نزول شاخص‌های توسعه خواهند شد.
بنابراین قبل از اینکه این بحران‌ها حادتر شوند، تمام کسانی که این کشور برای آنها مهم است باید کمک کنند تا این بحران‌ها کاهش یا برطرف شوند. همان طور که بیمار ممکن است در شرایطی نیاز به عمل جراحی سخت داشته باشد، اقتصاد ایران نیز نیازمند چنین جراحی خواهد بود.
وی در همین رابطه ادامه داد: برای جراحی اقتصادی نیاز به تیم متخصص داریم. متاسفانه در شرایط فعلی اقتصاد ایران، هم بیمار ما آماده نیست و هم تیم متخصص قوی موردنیاز در بدنه دولت که جرات و توان این جراحی بزرگ را داشته باشند دیده نمی‌شود. توجه داشته باشیم هر چقدر این جراحی دیرتر انجام شود شرایط بیمار که همان اقتصاد کشور است وخیم‌تر خواهد شد.
با این وجود امیر کرمانی، استاد اقتصاد و مالی دانشگاه برکلی کالیفرنیا، اعتقاد دارد قبل از این جراحی و اصلاحات باید ایده‌های اصلی و ذهنیت‌ها جراحی شوند.
اقتصاد ایران جراحی نمی‌خواهد بلکه نیازمند فیزیوتراپی است
اما در تازه ترین اظهارنظرها احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: استعاره غلطی مبنی بر نیازمندی اقتصاد ایران به جراحی وجود دارد به نظر من اقتصاد ایران جراحی نمی‌خواهد بلکه احتیاج به فیزیوتراپی و تغییر سبک رفتاری دارد.
وی در جمع تولیدکنندگان و صنعتگران اتاق تهران اظهار کرد: با تلاش‌های فردی راه به جایی نخواهیم برد و چه بسا به بدترین وضع دچار می‌شویم، تلاش‌های فردی در یک چارچوب خاص همچون بازار رقابتی، اطلاعات شفاف تاثیر گذار است، اما در عرصه تغییر و تحول نمی‌شود هر کسی کار خودش را انجام دهد و نتیجه مطلوب بدست بیاید.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تشکیل کمیته مشترک را راهکار حل چالش‌های موجود عنوان کرد و افزود: با تشکیل این کمیته هر فصل یک چالش را برطرف کنیم و در این مسیر بلندپروازی نکنیم، زیرا امکان پذیر نیست. به عنوان نمونه از انبوه مشکلاتی که مطرح شد اتاق به نمایندگی اعلام کند که در زمستان ۱۴۰۳ می‌خواهیم یکی از چالش‌ها را حل کنیم.
میدری با اشاره واگذاری بنگاه‌ها گفت: الگویی دنبال می‌کنیم تا بر اساس آن بتواینم مدیریت را واگذار کنیم که در برخی صنایع از جمله صنعت هتلداری ما با ۵۸ هتل و چند خط هوایی قابل انجام است.
وی افزود: بر این اساس با حفظ مالکیت هتل ها، مدیریت آنها را برای ۲۰ سال بهره برداری واگذار می‌کنیم و به تدریج از بنگاهداری خارج می‌شویم و مالکیت را واگذار می‌کنیم، زیرا الگوی واگذاری به صورت فروش یک مرتبه در ایران به دلیل وجود مسائل حقوقی در شرکت‌ها شدنی نیست به عنوان نمونه به یکباره ملکی پیدا و پرونده‌ای رو می‌شود که ارزش دارایی نصف یا دوبرابر می‌کند.
وی ادامه داد: برای تسریع در واگذاری ها، کمیته‌ای در سه ماهه اخیر تشکیل شده و با جدیت پیگیر این موضوع هستیم. با نهادهای مختلف در حال گفت‌وگو هستیم و از همکاری اتاق‌ها در این عرصه نیز استفاده خواهیم کرد.
