به گفته قائم مقام خانه کشاورزی ایران، وضع موجود در بخش کشاورزی و افزایش قیمت بی‌رویه میوه‌ها حاصل نبود یک برنامه منسجم و دخالت بی‌رویه دلالان است، دولت فکری برای این مسائل داشته باشد.
با فرا رسیدن روز‌های پایانی دولت دوازدهم و عملکرد این دولت در ۴ سال اخیر در حوزه کشاورزی، آمار‌های تعجب برانگیزی از افزایش قیمت‌ها در این چندسال به دست می‌آید. به عنوان مثال، بر اساس آمار‌های منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، برخی از محصولات کشاورزی مانند پرتقال با ۲۵۴ درصد و خیار با ۱۴۶ درصد بیشترین افزایش قیمت را از ابتدا تا پایان سال ۱۳۹۹ تجربه کرده‌اند.
این موضوع باعث شد خبرنگار بازارنیوز در گفتگو با عنایتالله بیابانی، قائم مقام خانه کشاورزی ایران به مباحث ریشه‌ای و عوامل موثر در تحقق این اتفاق درکشور بپردازد.
قائم مقام خانه کشاورزی ایران، با اشاره به وضع نا به سامانی بازار محصولات کشاورزی، اظهار کرد: مسائل مطرح شده و گرانی‌های خارج از حد برخی از محصولات کشاورزی جای تاسف دارد. در برهه زمانی فعلی سطح کارایی کشاورزی کشور در مقطعی رو به رشد بوده و طی اقداماتی در عین خودکفایی، بخش کشاورزی ایران توانسته هم سطح کشاورزی جهان ظاهر شود.
قائم مقام خانه کشاورزی ایران افزود: یکی از مهمترین وظایف جامعه کشاورزی، تامین محصولات بازار متناسب با نیاز مردم است که این امر باید با استفاده از یک برنامه منسجم صورت گیرد. اکنون نبود برنامهریزی در بخش کشاورزی شرایطی را رقم زده که این حوزه نتوانسته از عملکرد خوبی برخوردار باشد.
وی خاطر نشان کرد: کشور روسیه به عنوان یکی از مهمترین همسایگان ایران این پتانسیل را دارد که سالانه رقمی بالغ بر ۵۰۰ هزار تن پرتقال را به آنجا صادر کنیم، اما متاسفانه پرتقال و مرکبات کشت شده به دلیل سوءمدیریت در انبار‌ها دپو شده و پس از گذشت زمانی فاسد شدهاند.
بیابانی تاکید کرد: چنین سناریویی نیز برای بازار داخلی کشور به وقوع پیوست و با برخی سوءمدیریت‌ها وخلاء یک برنامه و چشمانداز منسجم، باعث بروز نوسان و افزایش قیمت‌های غیر واقعی بعضی از محصولات کشاورزی در بازار شد.
قائم مقام خانه کشاورزی ایران خاطر نشان ساخت: ما باید برنامه مدونی از ظرفیت‌های کشاورزی کشور طراحی و متناسب با نیاز واقعی مردم و کشور تدوین و اجرا کنیم.
برحسب این نیاز در ابتدا ظرفیت کشت و شرایط اقلیمی استان‌های کشور را سنجیده و در مرحله بعدی به میزان ظرفیت هر استان در حجم مشخصی کشت وکار انجام شود.
بیابانی در ادامه به نقش دلالان در بازار محصولات کشاورزی اشاره کرد و گفت: علاوه بر عدم وجود برنامه، دولت به عنوان یک نهاد اجرایی و نظارتی موظف است هزینه‌های تولید و کشت کشاورزان را به نحوی کاهش دهد. این امر می‌تواند تحت عنوان کنترل یا جبران این هزینه‌ها محقق شود.
قائم مقام خانه کشاورزی ایران افزود: یقیناً با تحقق چنین موضوعی مردم می‌توانند محصولات کشاورزی و باغی را با بهترین کیفیت و با نازلترین قیمت تهیه کنند. عدم توجه به نیاز مردم اکنون این وضعیت را بر ارمغان آورده است.
وی تاکید کرد: علاوه بر این موضوع دلالان و سوداگران نقش پررنگی را در بازار میوه ایفا می‌کند. وجود همین دلال‌هایی باعث بی‌ثباتی در بازار محصولات کشاورزی شده است.
بیابانی خاطر نشان ساخت: استان مازندران به عنوان یکی از نقاط مهم کشور در تولید و کشت مرکبات سالانه ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن مرکبات کشت می‌کند، اما با وجود این میزان تولید، چرا باید این میوجات را به قیمت غیر واقعی در بازار شاهد باشیم. حضور دلالان در ایران سابقه طولانی دارد و متاسفانه به دلیل سوءمدیریت، حضوراشان ادامه‌دار بوده است.
قائم مقام خانه کشاورزی ایران متذکر شد: کمبود منابع به ویژه آب، به یکی از مهترین چالش‌های بخش کشاورزی تبدیل شده است. این موضوع به طور مستقیم بر روی کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی تاثیرگذار خواهد بود.
بیتوجهی به موضوع توزیع مناسب محصولات کشاورزی باعث نفوذ و سوداگری دلالان دراین بازار شده است.
بیابانی در پایان تاکیدکرد: پیشنهاد بنده این است که تولیدکنندگان و کشاورزان را به عرصه مدیریت محصولات کشاورزی وارد کنیم. ورود کشاورزان و تشکل‌های کشاورزی می‌تواند بخشی از سنگینی تامین این گونه محصولات را کاهش داده و به اتحادیه‌ها و تشکل‌ها واگذار کند.
با این سازوکار، کشاورزان متناسب با مسئولیت خود می‌توانند پاسخگو باشند و در این روند دلالان نیز از چرخه بازار حذف می‌شوند.
