تاثیر شبه‌افکنی علمی غول‌های صنعتی در مقررات‌گذاری زیست‌محیطی و سلامت

ترجمه: محمود نواب مطلق

به گفته لورانس سیالوم، اقتصاددان فرانسوی، سایه لابی‌گری‌های بازرگانان بر تصمیمات دولتی در زمینه تدوین دستورالعمل‌های گوناگون امور بهداشتی و محیط زیست با سازوکارهای متفاوت و به گونه‌ای نظام‌یافته سنگینی می‌کند.

به همین دلیل، آغاز و ادامه بسیاری از این تصمیمات به بهانه‌های مختلف از جمله تنظیم مقررات، وجود اختلالات متنوع در امور سیاسی و تجاری، فساد و نهایتا ورود افراد تازه‌وارد به عرصه مدیریت در بالاترین رده‌ها و لزوم توجیه آنها همیشه به‌کندی پیشرفته است.

استفاده ابزاری از دانش و به وجود آوردن تردید با استفاده از همین علوم همواره تنظیم مقرارت را به نفع صنعت تضعیف کرده است. دو تن از مورخان علوم به نام‌های نوامی اُرِسکِس از هاروارد و اِریک کُن وِی از ناسا در کتاب خود به نام «تاجران تردید»  انتشارات پُومیه چاپ سال ۲۰۱۲( ۱۳۹۳)  به این موضوع پرداخته‌اند.

آنها با تکیه بر اسناد آرشیوی پرده از عملکرد لابی‌های صنعتی برداشته‌ و نشان داده‌اند چگونه این لابی‌ها با استفاده از علوم به اصطلاح  تخصصی  و به وجود آوردن تردید و تناقضات در تصمیمات دولتی آنها را به نفع صنایع خود مدیریت کرده‌اند.

 تلقین تردید در اجرای بسیاری از تصمیمات مرتبط با موضوعات مورد نیاز عموم مردم از جمله مخاطرات استفاده از حشره‌کش‌ها، مواد مختل‌کننده غدد درون ریز، دخانیات، الکل، گرمایش اقلیمی و نابودی تنوع‌زیستی صورت گرفته است.

اخبار موجود حاکی از فراوانی شبهه‌افکنی‌ها در این موارد است. بر اساس شواهد موجود، شرکت توتال از سال ۱۹۷۱(۱۳۵۰) از آثارسوء سوخت‌های فسیلی برگرمایش اقلیمی آگاه بوده است.

همچنین توتال و اِکسون به شیوه‌های گوناگون و به کمک سایرشرکت‌های نفتی در ایجاد شبهه‌افکنی در آثار تخریبی انرژی‌های فسیلی بر محیط زیست اقدام  و از این رو منجر به تأخیر اجرای سیاست‌های مقابله با انتشار گازهای گلخانه‌ای شده‌اند.

روش آنها شبیه روش شرکت‌های دخانیات در زیر سوال بردن تأثیر استعمال دخانیات در ایجاد سرطان است.

شرکت توتال با تأمین مالی پژوهشگران تلاش می‌کند آثار منفی به‌وجود‌آمده در اقلیم و گرمایش حاصل از سوخت‌های فسیلی در آن را مورد تردید قرار دهد یا به گونه‌ای بسیار تخفیف‌یافته به نمایش بگذارد.

 نوامی اُرِسکِس و اِریک کُن وِی در کتاب خود به افشای این لابی‌ها پرداخته‌اند. پرده‌برداری ازفعالیتهای کارشناسان، پژوهشگران و مشاوران به اصطلاح مستقل دولتی که همزمان مشاوران شرکتهای نفتی و صنعتی نیز هستند، از موضوعات مهم دیگر این کتاب است.

چند دهه شبهه افکنی درباره تغییرات اقلیمی

براساس بررسی‌های انجام‌شده، دو شرکت نفتی توتال و اِلف از سال ۱۹۷۱(۱۳۵۰) با اینکه از آثار منفی استفاده از سوخت‌های فسیلی بر وضع اقلیمی آگاه بوده‌اند، در این خصوص شبهه‌افکنی می‌کرده‌اند.

دو مورخ  و یک جامعه‌شناس در نشریه علمی «تغییرات زیست محیطی کره زمین» در مطالبی که چهارشنبه ۲۰ اکتبر(۲۸مهر) به چاپ رسانده‌اند، شرکت توتال برجسته ترین شرکت نفتی فرانسه را زیر ذره بین برده  و نوشته‌اند: «همه  از قبل می‌دانیم غول‌های نفتی آمریکایی، انگلیسی و انگلیسی-هلندی چون اِکسون‌موبیل، بریتیش‌پترولیوم و شل با وجود آنکه از آثار مخرب انرژی فسیلی بر محیط زیست آگاه بوده‌اند، همواره طی سال‌های گذشته آن را انکار و با تطمیع کارشناسان هواشناسی اطلاعات غلط در این موارد منتشر کرده‌اند.

آنها با اقدامات هدفمند و روش‌های نظام‌یافته برای هرگونه تلاش به منظور کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای مانع‌تراشی  کرده‌اند.»

در این نشریه به وضوح بیان شده است که این غول‌های نفتی بر تمامی آثار بالقوه فجیع زیست‌محیطی سوخت‌های فسیلی و محصولات آن از سال ۱۹۷۱(۱۳۵۰)، قبل از آنکه عموم مردم از آن آگاهی داشته باشند، مطلع  بوده‌اند. با این حال، پس از آگاهی مردم از این آثار تخریبی، شرکت‌های نفتی شروع به شبهه‌افکنی کردند.

مطالب منتشر در این نشریه به واکنش‌های ۵۰ ساله شرکت‌های توتال و اِلف که در سال ۱۹۹۹(۱۳۷۹) با هم ادغام شدند به آگاهی روز‌افزون افکار عمومی از آثار تخریبی انرژی‌های فسیلی نیز پرداخته است.

طی سال‌های ۱۹۶۸ تا ۲۰۲۱(۱۳۴۸تا۱۴۰۰) شرکت‌های نفتی مراحل گوناگونی در تحریف وقایع پشت سر گذاشته‌اند: از انکار حقایق علمی شروع کردند، به تحریف آنها پرداختند و در آنها شبهه‌افکنی کردند، سپس به هجمه روی آورده و با آنها مخالفت کردند. آنها اکنون نیز به هراقدامی برای مقابله با کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای متوسل می شوند.

کریستف بونوی یکی از نویسندگان این مطالب  و مدیر پژوهش مرکز پژوهشهای تاریخی  فرانسه (CNRS-EHESS) معتقد است: «ده سال است مورخان آمریکایی اقدامات شرکت‌های نفتی آمریکایی را در ایجاد اختلال و تأخیر در تنظیم دستورالعمل‌های زیست‌محیطی تجزیه و تحلیل کرده‌اند.

اما در فرانسه اعتقاد بر آن است که این‌گونه شرکتها نسبت به اِکسون‌موبیل عملکرد بهتری دارند.»

منبع: لوموند