تخصیص ۸.۷ هزار میلیارد تومان به ۶ رسانه خاص

فرزانه طهرانی

در لایحه بودجه ۱۴۰۲، ۸ هزار و ۷۰۱ میلیارد تومان برای بخش رسانه بودجه در نظر گرفته شده که از این مبلغ ۹۱.۲ درصد متعلق به صدا و سیما، ۴.۶ درصد وزارت فرهنگ و ارشاد، ۳.۱ درصد خبرگزاری ایرنا، ۰.۶۷ درصد سازمان تبلیغات، ۰.۱۷ درصد دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و ۰.۱۴ درصد متعلق به خبرگزاری خانه ملت است.

صدا و سیما که در لیست شرکت های دولتی سازمانی زیان ده محسوب می شود بودجه سالانه خود را از محل منابع عمومی کشور تحت عنوان کمک زیان از دولت دریافت می کند.

بودجه صدا و سیما برای سال بعد حدود ۱۳.۱ درصد نسبت به آنچه در سال ۱۴۰۱ مصوب شده بود افزایش یافته است. این رشد بودجه هم در بخش هزینه های جاری و هم در بخش بودجه عمرانی سازمان دیده می شود به طوری که بودجه عمومی صدا و سیما برای سال بعد ۱۳.۳ درصد و بودجه عمرانی آن ۷.۸ درصد افزایش نشان می دهد.

یکی از اتفاقات جالبی که در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ افتاده اینکه برخلاف سال های گذشته، عناوین همه برنامه ها در فصل مربوطه نیامده و برنامه های مرتبط با فصل رسانه به صورت پراکنده و تجمیع نشده در زیرمحموعه دستگاه ها قرار گرفته است که از طریق کد برنامه ها قابل بازیابی ست.

بر این اساس صدا و سیما در سال بعد ۳ هزار و ۵۴۳ میلیارد تومان نیز مجموعا برای سه ردیف حق پخش تلویزیونی مسابقات ورزشی داخلی، تادیه بدهی سازمان صدا و سیما و نیروهای مسلح به شرکت ارتباطات زیرساخت و افزایش اعتبار بابت سریال حضرت موسی، حضرت سلیمان و حضرت حمزه پیش بینی شده است.

همچنین علاوه بر بودجه ۷ هزار و ۹۳۸ میلیارد تومانی که برای این سازمان در نظر گرفته شده ۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان درآمدهای صدا و سیما برآورد شده که نسبت به قانون بودجه ۱۴۰۱ حدود ۱۹ درصد افزایش نشان می دهد.

به این ترتیب جمع بودجه صدا و سیما برای سال بعد که شامل اعتبارات هزینه ای، تملک دارایی سرمایه ای و احکام متفرقه است حدود ۱۱ هزار و ۴۸۱ میلیارد تومان برآورد می شود که نسبت به قانون ۱۴۰۱ حدود ۱۲.۶ درصد رشد داشته است.

سهم ۷۰ درصدی صدا و سیما از کمک زیان های پرداختی دولت

حسن خوشپور کارشناس اسبق سازمان برنامه و بودجه در گفت و گو باعصر اقتصاد گفت: در لایحه بودجه ۱۴۰۲، شرکتهای دولتی ۳ هزار و ۱۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه دارند که از این مقدار ، حجم بودجه شرکتهای زیان ده ۲۲۴ هزار میلیارد تومان شده است.

او افزود: دولت در سال بعد برای تامین زیان و یارانه ها ۱۰ هزارمیلیارد تومان از محل بودجه عمومی دولت به این شرکتها پرداخت می کند.

در مجموع زیان شرکت های زیان ده ۲۱ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان پیش بینی شده که حدود ۵۰ درصد آن را دولت و بقیه را شرکتها از محل منابع و نقدینگی خودشان و ذخایری که در حسابها اعمال می کنند تامین مالی می شود .

خوشپور توضیح داد: رقم کلی کمک زیانی که در سال ۱۴۰۲ دیده شده مربوط به تامین زیان سازمان صدا و سیماست. به طوری که از رقم ۱۰ هزار میلیارد تومان کمک زیان پیش بینی شده که قرار است به شرکتهای زیانده پرداخت شود، ۷.۵ هزار میلیارد تومان یا ۷۵ درصد به صدا و سیما اختصاص می یابد و با در نظر گرفتن رقمی که در قالب اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای( برای سرمایه گذاری ) به این سازمان پرداخت می شود، مجموع رقم پیش بینی شده برای سازمان صدا و سیما از محل درآمد عمومی نزدیک به ۸ هزار میلیارد تومان می رسد.

در مجموع هزینه های جاری سازمان صدا و سیما، هزینه استهلاک با رقم صفر نشان داده شده است که صحت آن نیازمند بررسی است، چون سازمان مزبور به عنوان یک شرکت بزرگ و زیانده دولتی قطعا دارایی های استهلاک پذیر در اختیار دارد.

این کارشناس اضافه کرد: در سال ۱۴۰۲ بودجه سازمان صدا و سیما برای اجرای ۸ برنامه اجرایی پیش بینی شده است که برنامه های ارتقاء شاخصها و رشد اقتصادی، تولید و پخش خبر، تامین و تولید و پخش سیما، نولید و پخش صدا، حمایت از تولید محتوای فرهنگی و هنری در فضای مجازی، پژوهشهای دینی و علمی وکاربردی، آموزش نیروهای متخص، و کمک به پرداخت حقوق و مزایای بازنشستگی کارکنان، عناوین اصلی این برنامه هاست. همچنین در سال آینده برای سه بانک دولتی مسکن، سپه و توسعه تعاون مبلغ ۱۰.۵ هزار میلیارد تومان زیان پیش بینی شده است که زیان مذکور هم از محل حسابهای دارایی های جاری آنها جبران می شود.

رشد ۱۷۰۰ درصدی بودجه عمرانی شورای نظارت بر صدا و سیما

در لایحه بودجه ۱۴۰۲ بودجه شورای نظارت بر صدا و سیما از فصل رسانه خارج شده و به عنوان یک برنامه حکمرانی و راهبری امور فراقوه ای منظور شده است. از آنجا که عنوان برنامه ذکر شذه برای اعتبارات این شورا در قانون بودجه کلی و مبهم است لذا بودجه آن هم شفاف نیست.

در مجموع اعتبارات هزینه ای این شورا به نسبت قانون بودجه سال ۱۴۰۱ حدود ۶۳ درصد رشد کرده و اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای آن نیز ۱۷۰۰ درصد افزایش  داشته که در مجموع بودجه شورای نظارت بر صدا و سیما نسبت به مصوب ۱۴۰۱ را ۸۲ درصد رشد داده است.

این در حالی ست که در قوانین بودجه سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ اعتباری در تملک دارایی های سرمایه ای این شورا در نظر گرفته نشده بود و بودجه این نهاد در قانون بودجه سال ۱۴۰۱ تنها ۸ درصد افزایش داشت.

۲۶۶ میلیارد تومان برای خبرگزاری ایرنا

جمع بودجه خبرگزاری ایرنا برای سال بعد ۲۶۶ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان پیش بینی شده است که نسبت به سال ۱۴۰۱ حدود ۲۰ درصد افزایش نشان می دهد. بودجه عمرانی این حبرگزاری هم ۴ میلیارد و ۵۷۴ میلیون تومان برآورد شده است.

این خبرگزاری تحت عنوان برنامه حمایت از ارتقا و توسعه مطبوعات، خبرگزاری ها و رسانه های دیجیتال در زیر مجموعه فصل رسانه قرار گرفته است. بر اساس اساسنامه ایرنا، وزارت فرهنگ و ارشاد به عنوان دستگاه سیاستگذار این خبرگزاری شناخته می شود بنابراین اعتبارات این دستگاه از نظر قانونی پس از موافقت دستگاه سیاستگذار قابل تخصیص خواهد بود.

بودجه ایسنا و ایکنا حذف شد

در لایحه بودجه سال بعد بودجه خبرگزاری ایسنا و ایکنا که در زیرمجموعه جهاد دانشگاهی ردیف جداگانه داشت؛ حذف شده است. این احجتمال وجود دارد که بودجه این خبرگزاری ها در بودجه جهاد دانشگاهی اقدام شده باشد و از محل اعتباراتی که برای جهاد دانشگاهی در نظر گرفته شده بودجه آنها پرداخت شود اما این اقدام ۲ ابهام در بودجه ایجاد می کند.

اول اینکه شفافیت بودجه این ۲ خبرگزاری از بین می رود و نمی توان میزان بودجه آنها و عملکردشان را بررسی کرد و دوم اینکه استقلال مالی این ۲ خبرگزاری مخدوش خواهد شد.

خانه ملت ۱۲ میلیارد تومان بودجه می گیرد

بودجه خانه ملت برای سال بعد ۱۲ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. رقم بودجه این خبرگزاری سال ۱۴۰۱، ۱۰ میلیارد و ۸۹۰ میلیون تومان بوده است. این خبرگزاری که در سال جاری از فصل رسانه خارج شده بود دوباره در لایحه بودجه ۱۴۰۲ به این فصل بازگشته است.

اعتبارت عمرانی این خبرگزاری همانند سال گذشته صفر در نظر گرفته شده و  به این ترتیب بودجه خانه ملت نسبت به ۱۴۰۱ حدود ۱۱ درصد افزایش یافته است.