توسعه نامتوازن زنجیره ارزش پتروشیمی با تأکید صرف بر واحدهای بالادستی، منجر به مازاد تولید و شکاف در زنجیره تأمین شده است.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به مثال منطقه پارسیان، خواستار بازنگری الگوی توسعه با اولویت‌دهی به واحدهای پایین‌دستی و جلوگیری از تصمیم‌گیری‌های مقطعی شد.
به گزارش شرکت ملی صنایع پتروشیمی، حسن عباس‌زاده به همراه احمد زراعت‌کار، معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت در بازدید از پروژه شیرین‌سازی گاز ترش در فاز یک و پروژه مونو اتیلن گلایکول و واحد تولید اتیلن فاز دو مجتمع پتروشیمی بوشهر با بیان اینکه یکی از چالش‌های جدی در صنعت پتروشیمی کشور، عدم توازن میان توسعه واحدهای بالادستی و پایین‌دستی است، اظهار کرد: درحالی‌که از منظر تئوریک، بهترین مدل توسعه، مدل یکپارچه‌سازی زنجیره ارزش از بالادست تا پایین‌دست است اما در عمل شاهد نوعی تبعیض در توسعه هستیم که سبب شده بخش‌هایی از این زنجیره رشد نامتوازن داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه در نمونه‌ای مشخص در منطقه پارسیان، واحدهای بالادستی تولید اتیلن راه‌اندازی شده‌اند و اکنون با مازاد اتیلن مواجه هستیم در حالی که واحدهای پایین‌دستی آن آماده بهره‌برداری نیستند، افزود: اگر از سه سال قبل، به‌جای توسعه صرف واحدهای بالادستی، تمرکز بر راه‌اندازی واحدهای پایین‌دستی اتیلن نیز وجود داشت، اکنون دچار چنین مشکلاتی نمی‌شدیم.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، این نوع اجرای ناهماهنگ را در برخی موارد ناشی از تصمیم‌گیری‌ها و نگاه به اولویت‌بندی حلقه‌های توسعه دانست و گفت: اکنون در شرایطی قرار داریم که حجم قابل توجهی از اتان در حدود ۳ میلیون تن و همچنین یک میلیون تن محصول پالایشی در دسترس است، اما به دلیل تأخیر در اجرای واحدهای میانی و پایین‌دستی، عملاً زنجیره ارزش دچار گسست شده است.
لزوم بازنگری الگوی توسعه صنعت پتروشیمی
عباس‌زاده با اشاره به اینکه این چالش‌ها تنها مختص یک منطقه خاص نیست، تأکید کرد: وضع فعلی نشان می‌دهد مدل اجرایی موجود نیازمند بازنگری اساسی است و برای تحقق کامل زنجیره ارزش و جلوگیری از هدررفت منابع، باید نگاه جامع‌تری به توسعه یکپارچه صنعت پتروشیمی داشت؛ نگاهی که توازن میان حلقه‌های زنجیره را رعایت کند و تصمیمات آن تحت تأثیر ملاحظات مقطعی قرار نگیرد.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون حدود ۲۰ درصد از ظرفیت صنعت بلااستفاده مانده است که برای بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها، چند راهکار عملیاتی در دستور کار قرار گرفته است، گفت: این موضوع طی نشست‌های مختلف با همکاران بررسی شده و اقدام‌های اجرایی نیز آغاز شده است.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، یکی از اقدام‌های قابل توجه را امضای قراردادهایی برای استفاده از گازهای مشعل عنوان و اظهار کرد: هرچند برخی از این شرکت‌ها هنوز عملیات اجرایی را آغاز نکرده‌اند، اما مذاکراتی برای فعال‌سازی این ظرفیت‌ها و هدایت گاز مازاد به خوراک واحدهای پایین‌دستی در حال انجام است.
