توقف انتشار متان؛ استراتژی جدید برای نجات زمین

ترجمه: سلیم حیدری

در چهار دهه مذاکرات اقلیمی، جهان به‌شدت بر فراوان‌ترین گاز گرم کننده اقلیمی  یعنی دی اکسید کربن متمرکز شده بود؛ اما امسال دانشمندان خواستار تمرکز بر روی یکی دیگر از گازهای گلخانه‌ای قوی، یعنی متان، به عنوان تنها روزنه امید برای جلوگیری از گرمایش فاجعه بار جهانی این سیاره هستند

دانشمندان در گزارش هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی سازمان ملل متحد (IPCC) که در دوشنبه منتشر شد، هشدار دادند که کشورها باید کاهشی «شدید، سریع و مداوم» در انتشار گاز متان علاوه بر گاز Co2 داشته باشند.

این گزارش می تواند باعث نگرانی در کشورهایی شود که از گاز طبیعی به عنوان جایگزین پاک‌تر نسبت به زغال سنگ استفاده می‌کنند.

همچنین می‌تواند چالش‌هایی را برای کشورهایی که در آنها کشاورزی و دامداری و به ویژه گاوداری، صنایع مهمی هستند، ایجاد کند.

در حالی که متان و Co2 هر دو جو زمین را گرم می‌کنند، اما این دو گاز گلخانه‌ای و آثار آنها یکسان نیستند.

یک مولکول Co2 باعث گرم شدن کمتری نسبت به یک مولکول متان می‌شود. از سوی دیگر، Co2 صدها سال در اتمسفر باقی می‌ماند در حالی که متان در طی دو دهه ناپدید می‌شود.

دوروود زائلکه، رئیس موسسه حاکمیت و توسعه پایدار در واشنگتن دی سی گفت: «این گزارش فشار زیادی بر جهان می‌آورد تا اقدامات خود را در زمینه کنترل انتشار متان افزایش دهند.»

زائلکه اضافه کرد: «قطع انتشار متان بزرگ‌ترین و سریع‌ترین استراتژی برای کاهش سرعت گرم شدن کره زمین است.»

و اما چرا الان متان؟

میانگین دمای امروز جهان به دلیل انتشار گازهای گلخانه‌ای از اواسط دهه ۱۸۰۰ و طی صنعتی شدن ۱.۱ درجه سانتیگراد بالاتر رفته است. در این گزارش آمده است، اگر آسمان مملو از آلودگی نبود و بخشی از تابش خورشید را به فضا منعکس نمی‌کرد، الان جهان ۰.۵ درجه سانتیگراد گرمتر بود.

با فاصله گرفتن جهان از سوخت‌های فسیلی و مقابله با آلودگی هوا، این ذرات معلق ناپدید می‌شوند و درجه حرارت ممکن است افزایش یابد.

مایسا روخاس کورادی، دانشمند جوی در دانشگاه شیلی، نویسنده خلاصه گزارش IPCC گفت: کاهش سریع متان می‌تواند با این اثر مقابله کند و در این حال کیفیت هوا را نیز بهبود بخشد.

به گفته سازمان ملل، انتشار گازهای متان در مقیاس جهانی مسئول ۳۰ درصد از گرمایش جهانی بعد از دوران صنعتی شدن است.

اما نقش متان، ذرات معلق و دیگر آلاینده‌های آب‌وهوایی کوتاه‌عمر توسط IPCC تاکنون مورد بحث قرار نگرفته بود.

جین لوبچنکو، معاون آب و هوا و محیط زیست دفتر سیاست و علم فناوری کاخ سفید، در این باره می‌گوید: «این گزارش به مزایای فوری کاهش قابل توجه متان از نظر غلظت جوی و همچنین مزایای مشترک آن برای سلامت انسان از نظر بهبود کیفیت هوا توجه می‌کند. »

لحظه‌ متان

به‌روز شدن در تکنولوژی و تحقیقاتی که اخیرا انجام شده است، نشان می‌دهد که مقدار انتشار گاز متان ناشی از تولید نفت و گاز، دفن زباله و دام تاکنون دست کم گرفته شده است.

مارک براونستاین، معاون ارشد انرژی در صندوق دفاع از محیط زیست گفت: این گزارش به کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده نفت و گاز سیگنال واضحی ارسال می‌کند که آنها باید برنامه‌های سریع کاهش متان ناشی از نفت و گاز را در استراتژی‌های اقلیمی خود وارد کنند.»

او گفت که جلوگیری از انتشار گازهای ناشی از دفن زباله و شرکت‌های تولید‌کننده انرژی ممکن است ساده‌ترین راه برای مقابله با متان باشد.

متان ناشی از فعالیت‌های کشاورزی در مقیاس بزرگ منتشر می‌شود و مقابله با آن سخت‌تر است، همچنین فناوری جایگزینی برای آن وجود ندارد.

اتحادیه اروپا امسال قوانینی را پیشنهاد می‌کند که شرکت‌های نفت و گاز را وادار می‌کند تا بر انتشار گازهای متان نظارت و نشت متان را گزارش کنند و هرگونه مشکلی در نشت را تعمیر کنند.

انتظار می‌رود ایالات متحده تا ماه سپتامبر (شهریور) مقرراتی را در زمینه نشت متان وضع کند که از قوانین دولت اوباما که در دوران دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا لغو شد، سخت‌گیرانه‌تر باشد.

ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا بیشترین مصرف جهانی گاز طبیعی

ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا بیش از یک‌سوم مصرف جهانی گاز طبیعی را در اختیار دارند.

پائولو آرتاکسو، متخصص محیط زیست در دانشگاه سائوپائولو، و از همکاران نگارش گزارش IPCC گفت: «اقتصادهای بزرگ و اصلی مانند برزیل و روسیه، بدون مقررات سخت‌گیرانه در زمینه تولید نفت و گاز یا کشاورزی احتمالاً متان زیادی تولید خواهند داشت.»

او افزود: «تعیین مقدار نشت متان از چاه‌های نفت و گاز بسیار دشوار است.» اگر کشورها واقعا به دنبال برطرف کردن آن نباشند، آن را پیدا نخواهند کرد.

برخی از گروه‌های زیست‌محیطی و مقامات دولتی خواستار توافقی جهانی در مورد متان شده‌اند، مانند پروتکل مونترال که منجر به کاهش نشت ازن شده است.

آرموند کوهن، مدیر اجرایی هوای پاک، یک گروه فناوری آب‌وهوایی مستقر در بوستون، می‌گوید چنین توافقی می تواند با انتشار گاز متان از صنعت نفت و گاز آغاز شود که اکنون فناوری مهار این گازها وجود دارد.

او افزود: «این علم موشکی نیست. هیچ فناوری عجیب و غریبی مورد نیاز نیست. بنابراین بیایید شروع کنیم.»

منبع: رویترز