جهش ۴ برابری تولید بذر برنج در کشور

مرضیه امیری
عصر اقتصاد: برنج یکی از مهمترین غلات و اقلام غذایی جهان به شمار می رود، با توجه به علاقه ایرانی ها به پختن و خوردن برنج، سالیانه حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن برنج در کشور تولید می شود در حالی که میزان مصرف حدود ۳ میلیون تن است، استان های مازندران و گیلان ۲ قطب اصلی تولید برنج در کشور است؛ بنا به گفته رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور تولید بذر برنج، جهش چهار برابری داشته است، با اصلاح رقم های برنج پس از چند دهه تحقیقاتی که در این زمینه انجام شد توانستیم شاهد ارقام جدید باشیم که دارای طمع و کیفیت خوبی است.

به گزارش خبرنگار اعزامی عصر اقتصاد، مریم حسینی، رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور در دومین همایش روز ملی مزرعه برنج که روز گذشته در معاونت آموزشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان با حضور میهمانانی از کشورهای عراق و آذربایجان برگزار شد، گفت: نقش برنج در ذائقه ما ایرانیان با اهمیت است به این دلیل کار تحقیقات برای معرفی ارقام برنج سخت می شود به طوری که باید کیفیت و طعم خوبی داشته باشد.
وی افزود: با اصلاح رقم های برنج پس از چند دهه تحقیقاتی که در این زمینه انجام شد توانستیم شاهد ارقام جدید باشیم که دارای طمع و کیفیت خوبی است.

حسینی تصریح کرد: پیشینه تحقیقات در زمینه برنج به ۶۰ سال گذشته در استان های گیلان و مازندران می رسد و  تجربیات ارزشمندی بدست آمده است، علاوه بر آن بر اساس آخرین یافته ها توانستیم ارقام جدیدی را در قالب بسته های به زراعی به کشاورز منتقل کنیم.

رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور بیان کرد: برگزاری نخستین دوره همایش روز ملی مزرعه برنج در سال گذشته باعث شد تا بتوانیم با حضور محققان، مروجان، کشاورزان و کارشناسان حلقه های زنجیر را به هم متصل کنیم و‌ راحت تر بتوانیم تجربیات خود را به کشاورز منتقل کنیم.

ارقام برنج دهه ۳۰ کشور احیا می شود

وی با اشاره به رونمایی از رقم کم آب بر خوش کیفیت برنج اظهار کرد: تولید بذر برنج، جهش چهار برابری داشته است، همچنین ذخایر ژنتیکی تمام ارقام برنج که در دهه ۳۰ و ۴۰ در سراسر ایران کشت شده است احیا کردیم و اطلاعات آن در بانک ژن جمع آوری و ژن های مفید نیز شناسایی شده است.

حسینی تصریح کرد: در طرح ۳۷ هکتاری که شهریور امسال به شکل پایلوت در استان های گیلان و مازندران اجرا می شود انواع دانه های روغنی، سبزی، علوفه و… کشت می شود.

کشاورزی کشور باید دانش بنیان شود

علی اکبر مؤیدی، رئیس موسسه آموزش و ترویج کشاورزی در ادامه دومین همایش روز ملی مزرعه برنج گفت: اکنون تولیدات کلزا به ۷ تن در هکتار، برنج به ۱۲ تن و ۸۰۰ کیلوگرم در هکتار و گندم نیز به ۱۳.۵ تن در هکتار رسیده است.

وی افزود: کشورمان در زمینه تحقیقات، آموزش و ترویج پتانسیل خوبی دارد و از این ظرفیت می توان در سراسر کشور استفاده کرد، برنامه ای طراحی کردیم تا بتوانیم از این الگوهای ترویجی بهره ببریم و آن را میان کشاورزان انتقال دهیم؛ به این دلیل باید روزهای ملی محصولات کشاورزی را در تمام کشور برگزار کنیم تا فراگیر شود.

معاون سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی بیان کرد: امسال قصد داریم ۲۷ روز ملی اجرا کنیم و ۴۰ تا ۵۰ نوع رقم جدید رونمایی کنیم.

وی ادامه داد: باید کشاورزی ما به طرف دانش بنیان حرکت کند و سه رکن اصلی نظام تحقیقات، نظام دانش و اطلاعات و و نظام نوآوری در آن رعایت شود، کشاورزی دانش بنیان به خوبی می تواند در مقابل تحریم ها کشور را بیمه کند.

باید نگاه سیستمی به تولید برنج داشته باشیم

کامبیز بازرگان، معاون پژوهشی و فناوری سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در ادامه اظهار کرد: برگزاری روز مزرعه گردآوری اجزای یک سیستم است باید نگاه سیستمی به تولید برنج داشته باشیم و برای توسعه آن باید به تمام اجزای آن که شامل کشاورزان، مدیران، کارشناسان، محققان، مدیران، مصرف کنندگان و تجار است توجه شود؛ زمانی پژوهشی موفق است که تمام اجزای آن در نظر گرفته شود.

وی افزود: الگوی مصرف در کشور باید اصلاح شود و در این زمینه باید همه کمک کنند.

تولید بیش از ۷۵۰ هزار تن برنج کیفی در گیلان

علی درجانی، رئیس سازمان جهادکشاورزی استان گیلان در دومین همایش روز ملی مزرعه برنج با اعلام این مطلب گفت: اقتصاد و اشتغال کشور به بخش کشاورزی گره خورده است، این بخش آسیب پذیری کمتری در تحریم ها داشته و دارد.

وی افزود: استان گیلان با توجه به اینکه موسسات آموزشی و تحقیقاتی بسیاری دارد از ظرفیت بالای علمی برخوردار است و می تواند نقش بسزایی در تولید انواع محصولات و تأمین امنیت مواد غذایی دارد.

درجانی تصریح کرد: استان گیلان کمتر از یک درصد اراضی کشور را دارد و بیش از ۳.۵ درصد تولیدات کشور در آن انجام می شود و در برخی از محصولات دارای رتبه برتر کشور هستیم.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان عنوان کرد: از  حدود ۳۲۰ هزار هکتار اراضی زراعی در این استان حدود ۲۳۸ هزار هکتار آن به شالیزار اختصاص دارد. ۲۰۰ هزار نفر در بخش کشاورزی در استان گیلان فعالیت می کنند.

وی ادامه داد: بیش از ۷۵۰ هزار تن برنج کیفی در استان گیلان تولید شده است.

درجانی اظهار کرد: سال گذشته یک هزار و ۲۰۰ تن بذر گواهی شده تأمین و میان کشاورزان توزیع کردیم. در سال آینده قصد داریم به ۳ هزار تن برسانیم.

وی افزود: از ۲۳۸ هزار هکتار حدود ۸۵ هزار هکتار از اراضی را تجهیز و نوسازی کردیم و ۱۸۰ هزار هکتار نیز قابلیت این نوسازی را دارد، همچنین قرار است برای سال ۹۸ و ۹۹ حدود ۲۰ هزار هکتار را تجهیز و نوسازی کنیم.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان گفت: ۱۵۰۰ میلیارد تومان توسط هیأت دولت برای استان تصویب شد که حدود ۶۲۰ میلیارد تومان برای بخش کشاورزی در نظر گرفته شده است.

برنج باید برای کاشت صرفه اقتصادی داشته باشد

عزیزاله شهیدی‌‍فر رئیس جهاد کشاورزی استان مازندران در ادامه گفت: محصول برنج باید برای کاشت صرفه اقتصادی برای کشاورزان داشته باشد.

وی با تاکید به اینکه محصول برنج باید علاوه بر کیفی و پرمحصول بودن،زودرس نیز باشد، افزود: تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری شمال کشور باید در دستور کار قرار گیرد.

شهیدی‌فر ادامه داد: زه‌کشی اراضی شالیزاری شمال کشور و لایه‌روبی آب بندان های ۲۰هزرهکتاری آن محدودیت آب را به تاخیر خواهند انداخت.

وی با تاکید به اینکه استان های شمالی محدودیت آب و خاک دارند، افزود: با برنامه ریزی می توان محدودیت آب را به تاخیر انداخت.

در پایان مراسم از ۲ رقم جدید برنج «تیسا» و «آنام» رونمایی شد.

رقم تیسا برنج کیفی و پرمحصولی است که از طریق یک رقم محلی و یک لاین پرمحصول از موسسه بین‌المللی تحقیقات برنج تولیدشده است این رقم با عملکرد حدود ۷ تن در هکتار کیفیت مطلوب پخت دارد و ارتفاع بوته آن حدود ۱۱۰ سانتیمتر است. از دیگر مشخصات این نوع رقم برنج آمده است که مقاومت کامل به بیماری بلاس و مقاومت نسبی و آفات و بیماری‌های مثل کرم ساقه‌پا، شیت‌بلایت و لکه قهوه‌ای دارد طول کاشت تا برداشت آن حدود ۹۲ تا ۹۵ روز است و با ارقام بومی مثل طارم و یا هاشمی ۴ تا ۵ روز تفاوت دارد لذا به قالب برداشت منطقه نزدیک بوده و زمان برداشت ارقام بومی در صورت تاریخ کشت‌های مشابه معیار خوبی برای برداشت این رقم محسوب می‌شود؛ در خصوص مشخصات رقم زارعی آنام حاصل تلاقی برنج هاشمی و صالح بوده و عملکرد دانه آن ۴.۸ تا ۶  تن در هکتار است و دانه ۲.۵ تا ۲.۶ گرمی دارد.

آنام دارای تعداد دانه پر ۱۳۵ تا ۱۴۵ و ارتفاع بوته ۹۳ تا ۱۰۲ سانتیمتر است و جزو ارقام زودرس (۱۰۰ تا ۱۰۴ روزه) به‌حساب می‌آید.

رقم جدید آنام در سال ۹۷ به‌طور رسمی معرفی و به دلیل زودرس و مقاومت و خوابیدگی و مصرف کمتر آب و با دارا بودن عملکرد قابل‌قبول به همراه کیفیت پخت مطلوب مورد استقبال کشاورزان قرار گرفت و رقم آنام جدید پتانسیل‌های بالاتری نسبت به رقم قبل دارد

نیاز آبی آنام جدید به دلیل زودرس بودن بسیار کم بوده (۴۵۰۰ مترمکعب) و برای این منظور آبیاری تناوبی بافاصله به ۷ روز دارد و آبیاری تا ۵ سانتیمتر توسعه می‌شود.

توصیه کودی این رقم باید بر اساس ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک باشد و تراکم کاشت در زمین اصلی به تعداد نشاء بین دو تا ۳ عدد در ۷ کوپه و فاصله کاشت رقم آنا در مدل دستی به‌صورت ۳۰ سانتیمتری بین ردیف و ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتری روی ردیف است اما درروش مکانیزه فاصله روش کاشت ثابت ۳۰ سانتیمتر ولی فاصله بین بوته‌ها روی ردیف باید حداقل فاصله (۱۳ سانتیمتر) باشد. نشاء این رقم را معمولاً زمانی که ۲۰ تا ۲۵ روزه هستند به زمین منتقل می‌کنند.

این رقم برنج را نسبت به بیماری بلاست و خوابیدگی مقاوم  است و کیفیت پخت آن را نیز مطلوب است ؛ همچنین کیفیت پخت این رقم‌ها مانند ارقام محلی ایرانی است.

بر اساس نتایج آزمایش‌ها متعدد مزرعه‌ای و آزمون‌های کیفی در آزمایشگاه کیفیت، این رقم ازنظر عملکرد مشابه ارقام پر محصول و ازنظر شکل دانه و کیفیت پخت و خوراک مشابه ارقام محلی است.