خداحافظ کامپیوتر!
مهران ابراهیمیان، عصر اقتصاد- انقلاب اینترنتی در جهان وارد مرحله‌ای تازه شده است؛ از ظهور نخستین وب‌سایت تا گسترش اتصال شش میلیارد کاربر در ۲۰۲۵، فناوری نه‌تنها ابزار ارتباط، بلکه تاروپود زندگی انسانی و اقتصادی را شکل داده است و حالا جهان میان سرعت، مصرف و شکاف دیجیتال نوسان دارد.
به گزارش عصر اقتصاد و به نقل از گزارش جهانی «We Are Social»، آمار اکتبر ۲۰۲۵، در آستانه پاییز ۲۰۲۵، اینترنت از مرز شش میلیارد کاربر عبور کرد و ضریب نفوذ جهانی آن به ۷۳.۲ درصد رسید؛ آماری که از دو برابر شدن جمعیت آنلاین جهان در کمتر از ۱۱ سال حکایت دارد. دگرگونی دیجیتال اکنون نه تنها رفتار افراد، بلکه ساختارهای اقتصادی و فرهنگی را بازتعریف کرده است.
رشد شتابان اینترنت جهان، مرزهای جغرافیایی را درنوردیده و از ابزار ارتباطی به زیرساخت اقتصادی–فرهنگی بدل شده است؛ بیش از شش میلیارد نفر اکنون به شبکه جهانی متصل‌اند
از روزهای نخست وب در سال ۱۹۹۱، زمانی که تعداد کاربران کمتر از پنج میلیون نفر بود، تا امروز که بیش از هشت میلیارد نفر در زمین زندگی می‌کنند، جهان دیجیتال با رشد جمعیت و شهرنشینی درهم‌تنیده شده است. ۵۸ درصد جمعیت کنونی جهان در شهرها ساکن‌اند و اینترنت جزئی از زیست شهری شده است.
اتصالات فراگیر و منطقه‌ای
۱۵ کشور نخست از نظر تعداد کاربران اینترنت، سهم عمده‌ای از جمعیت آنلاین جهان را دارند. چین با ۱۳۰۰ میلیون کاربر و هند با یک میلیارد نفر در صدر ایستاده‌اند. ایالات متحده با نفوذ ۹۳ درصدی، اندونزی با ۸۱ درصد و برزیل با ۸۷ درصد از جمعیت متصل، نقش محوری در نقشه جهانی دارند.
میان کشورهای دارای سریع‌ترین اینترنت موبایل، امارات با ۶۱۴ مگابیت بر ثانیه پیشتاز است و پس از آن قطر و کویت قرار دارند. در اینترنت ثابت، سنگاپور با سرعتی بیش از ۳۹۴ مگابیت در ثانیه صدرنشین است. تفاوت میان سنگاپور و سوریه، با میانگین ۳.۳۵ مگابیت، نشانه شکاف عمیق زیرساختی است.
تغییر رفتار کاربران و فناوری‌های پوشیدنی
سهم کاربران کامپیوتر در اتصال به اینترنت تا سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ به ۵۹.۶ درصد کاهش یافته است؛ روندی که وابستگی جهانی به تلفن هوشمند را تأیید می‌کند. حدود یک‌سوم بزرگسالان اکنون دستگاه‌های پوشیدنی دارند و ساعت‌های هوشمند با ۲۷.۸ درصد مالکیت، رشد ۷.۳ درصدی را تجربه کرده‌اند.
با این حال در برخی مناطق، دسترسی به اینترنت هنوز پرهزینه است. در جمهوری آفریقای مرکزی، ارزان‌ترین بسته اینترنتی معادل ۲۶.۷ درصد از درآمد ماهانه یک فرد است و همین موجب شده نرخ نفوذ تنها به ۱۲ درصد برسد. این تفاوت اقتصادی، مانعی در برابر عدالت دیجیتال محسوب می‌شود.
مصرف دیجیتال و اقتصاد تبلیغات
میانگین زمان صرف‌شده در فعالیت‌های دیجیتال به ۳۳ ساعت در هفته رسیده است؛ بیشترین بخش آن مربوط به تماشای ویدیو و حضور در شبکه‌های اجتماعی است. یوتیوب و فیسبوک همچنان پیشتاز مصرف جهانی‌اند، در حالی که تیک‌تاک و پینترست مخاطبان زن جوان را جذب کرده‌اند.
مصرف دیجیتال در جهان مرز تازه‌ای گشوده است: هر فرد به‌طور میانگین ۳۳ ساعت در هفته را در جهان آنلاین سپری می‌کند و نفوذ فناوری در زندگی روزمره بی‌وقفه افزایش می‌یابد
بازار جهانی تبلیغات نیز نشان می‌دهد که جهان به‌طور فزاینده‌ای دیجیتال شده است: هزینه‌ها در سال ۲۰۲۵ به ۱.۱۶ تریلیون دلار می‌رسد که ۷۵ درصد آن در بسترهای دیجیتال صرف می‌شود. بریتانیا با نسبت ۱.۶۵ درصد از تولید ناخالص داخلی، در صدر هزینه‌کرد تبلیغاتی قرار دارد.
در پایان، تلفن‌های همراه با ۵.۷۸ میلیارد کاربر معادل ۷۰.۱ درصد جمعیت جهان، مهم‌ترین درگاه ورود به زیست دیجیتال هستند. تلفن‌های هوشمند به سهم ۸۶.۹ درصدی از دستگاه‌های متصل رسیده‌اند و جهان در آستانه دوره‌ای قرار دارد که اتصال دائم، تعریف تازه‌ای از زندگی انسان در جامعه شبکه‌ای ارائه می‌دهد.
