درگاه های برزخی!
مهرین نظری
مسدودیت درگاه‌های پرداخت دیجی‌کالا، مینی‌کالا و پاساژ به دلیل الزامات سختگیرانه اینماد، زنگ خطری برای آینده‌ی کسب‌وکارهای آنلاین و اعتماد کاربران به این حوزه است و درگاه های پرداخت که دریچه ورود به دنیای تجارت مجازی است اکنون به درگاه های برزخی تبدیل شده که هم مشتریان خرید اینترنتی را نگران کرده هم فعالان شفاف و قانونمند کسب و کار در داخل کشوررا!
عصراقتصاد، مسدودیت درگاه‌های پرداخت دیجی‌کالا، مینی‌کالا و پاساژ به‌تازگی به یکی از مباحث مهم در دنیای تجارت الکترونیک ایران تبدیل شده است. این اقدام با قوانین سختگیرانه اینماد (نشان اعتماد الکترونیکی) ارتباط دارد و به مشکلات فراوانی برای کاربران و کسب‌وکارهای آنلاین منجر شده در حالی که بسیاری از پلتفرم های فعال در کشورهای منطقه به راحتی و خارج از چتر قانون در حال کسب درامد هستند.
اگر چه نفس کار به منظور تطبیق عملکرد با قوانین بین المللی خوب است اما این مسدودیت‌ها بدون اطلاع‌رسانی قبلی به کسب‌وکارها، بسیاری از مشتریان را نیز سردرگم کرده و نگرانی‌های زیادی را در مورد امنیت و اعتبار این پلتفرم‌ها به وجود آورده است
دلایل مسدودیت درگاه پرداخت و نقش اینماد
اینماد به‌عنوان شاخص اعتبارسنجی و تنظیم مقررات برای کسب‌وکارهای آنلاین، در ابتدا با هدف حمایت از مصرف‌کنندگان و ارتقاء امنیت معاملات الکترونیکی طراحی شد.
با این حال، در سال‌های اخیر، قوانین و الزامات اینماد به‌شدت سختگیرانه‌تر شده و برخی از این قوانین با شرایط واقعی کسب‌وکارها همخوانی ندارند. به‌ویژه، پروتکل‌های امنیتی جدید و فرآیندهای تأیید هویت پیچیده که با هدف جلوگیری از کلاهبرداری و پول‌شویی اعمال شده، منجر به تعلیق درگاه‌های پرداخت برخی پلتفرم‌ها شده است.
این قوانین جدید، به‌ویژه برای شرکت‌های بزرگی مانند دیجی‌کالا و سایر کسب‌وکارهای مشابه، مشکلاتی را در روند فعالیت روزانه ایجاد کرده و باعث بروز اختلالاتی در روند پرداخت‌ها شده است. اگر چه نفس کار به منظور تطبیق عملکرد با قوانین بین المللی خوب است اما این مسدودیت‌ها بدون اطلاع‌رسانی قبلی به کسب‌وکارها، بسیاری از مشتریان را نیز سردرگم کرده و نگرانی‌های زیادی را در مورد امنیت و اعتبار این پلتفرم‌ها به وجود آورده است.
توضیحات امین کلاهدوزان در مورد این بحران
امین کلاهدوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیک (تتا)، درباره‌ی این مسدودیت‌ها توضیحاتی ارائه داد.
وی با اشاره به مشکلاتی که قوانین جدید اینماد برای کسب‌وکارها به وجود آورده است، اظهار داشت که بسیاری از این الزامات به دور از واقعیت‌های اجرایی و اقتصادی هستند و فشاری مضاعف بر کسب‌وکارهای مجازی وارد می‌کنند. کلاهدوزان تأکید کرده است که نبود هماهنگی کافی و شفافیت میان نهادهای نظارتی و کسب‌وکارها به وجود چنین مشکلاتی منجر شده است و اظهار داشت که نیازمند شفافیت بیشتر در اعمال قوانین و همکاری نزدیکتر با کسب‌وکارها هستیم.
وی با بیان این که اجرای چنین مقرراتی بدون مشاوره و بررسی‌های کارشناسی می‌تواند به کاهش اعتماد عمومی به پلتفرم‌های آنلاین منجر شود، پیشنهاد داد که به‌جای قوانین سختگیرانه، از راه‌حل‌های مبتنی بر همکاری و تعامل برای ارتقاء امنیت و پایداری این حوزه استفاده شود.پ
به گزارش عصر اقتصاد گفته می شود دلیل مسدودی برخی پلتفرم ها فروش غیر قانونی کالاهای قاچاق است در حالی که می توان به جای مسدود کردن کل پلتفرم، برخورد قهری همراه با مجازات های نقدی برای خاطیانی اعمال کرد که با استفاده از این پلتفرم ها قانون را دور زده اند. هر چند که برخی از کارشناسان بر این باورند در حالی که پلتفرم های کشورهای همسایه به ویژه ترکیه و امارات به راحتی می توانند کالاهای خود را به دست مشتری برسانند عملا با این شیوه برخورد پلتفرم های ایرانی و قانونمند هستند که تنبیه شده و فرصت شکوفایی به فروشندگان فضای مجازی بدون نظارت داده می شود.
عملا با این شیوه برخورد پلتفرم های ایرانی و قانونمند هستند که تنبیه شده و فرصت شکوفایی به فروشندگان فضای مجازی بدون نظارت و حتی پلتفرم های کشورهای همسایه داده می شود
ضربه بزرگ به نوآوری
مدیرعامل تکنولایف در واکنش به این بحران یادداشتی منتشر کرد که در آن به پیامدهای اقتصادی احتمالی این وضعیت اشاره شده است. وی اعلام کرد که تغییرات ناگهانی در قوانین و تعلیق‌های بدون اطلاع قبلی، به‌ویژه برای کسب‌وکارهایی که به‌سرعت در حال رشد هستند، به‌مانند ضربه‌ای بزرگ به فضای نوآوری و اشتغال‌زایی کشور است. مدیرعامل تکنولایف تأکید کرد که به‌منظور ایجاد محیطی سالم و پویا برای کسب‌وکارهای دیجیتال، نیازمند رویکردی هم‌افزا و حمایتی هستیم و انتظار می‌رود که نهادهای نظارتی با درک بهتری از شرایط واقعی بازار، قوانین را تدوین و اعمال کنند.
خطر بی اعتمادی کاربران
مدیرعامل اسنپ نیز در این زمینه واکنش نشان داد و به این نکته اشاره کرد که ادامه‌ی این روند می‌تواند موجب بی‌اعتمادی کاربران نسبت به پلتفرم‌های داخلی و کاهش تمایل به سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری و استارتاپ‌های ایرانی شود. او با هشدار درباره پیامدهای طولانی‌مدت این مسدودیت‌ها، تأکید کرد که در شرایط کنونی نیازمند رویکردی هستیم که به‌جای محدودیت، بر حمایت از کسب‌وکارهای نوپا و توسعه پلتفرم‌های داخلی تمرکز داشته باشد.
بی اعتمادی به کسب و کارهای آنلاین
این مسدودیت‌ها تنها به دیجی‌کالا محدود نمانده و پلتفرم‌های دیگر از جمله مینی‌کالا و پاساژ نیز با مشکلات مشابهی مواجه شده‌اند. درگاه‌های پرداخت این پلتفرم‌ها نیز به دلیل رعایت نکردن الزامات جدید و به‌روزرسانی‌های اجباری در پروتکل‌های امنیتی، مسدود شده‌اند. این مسدودیت‌ها موجب ایجاد اختلال در جریان پرداخت‌ها و سردرگمی کاربران شده است و کاهش اعتماد عمومی به فروشگاه‌های اینترنتی داخلی را به دنبال داشته است. این وضعیت می‌تواند به کاهش درآمد کسب‌وکارها و کاهش اطمینان مصرف‌کنندگان از خدمات آنلاین منجر شود.
افزایش هزینه‌های عملیاتی
تأثیر این مسدودیت‌ها بر صنعت تجارت الکترونیک ایران به‌طور گسترده‌تری نیز مشهود است. قوانین سختگیرانه اینماد و عدم همکاری مناسب با کسب‌وکارها می‌تواند پیامدهای جدی بر تجارت الکترونیک و اقتصاد دیجیتال ایران داشته باشد. این روند، علاوه بر افزایش هزینه‌های عملیاتی برای کسب‌وکارها، به کاهش رقابت‌پذیری شرکت‌های داخلی و کاهش قدرت جذب سرمایه در این حوزه منجر می‌شود.
با توجه به تأثیرات منفی مسدودیت درگاه‌ها بر تجارت الکترونیک، نیاز به تجدیدنظر در قوانین و ایجاد رویکردهای حمایتی‌تر نسبت به کسب‌وکارهای آنلاین بیش از پیش احساس می‌شود. یک راهکار مؤثر می‌تواند تعامل بیشتر میان نهادهای نظارتی و فعالان این حوزه و ایجاد پلتفرم‌های مشاوره‌ای برای کسب‌وکارهای کوچک و نوپا باشد. این تعامل می‌تواند به ایجاد تعادل بین امنیت و رشد اقتصادی کمک کرده و از ایجاد موانع غیرضروری جلوگیری کند.
به‌علاوه، بازبینی و به‌روزرسانی قوانین اینماد و اعمال روش‌های اجرایی واقع‌بینانه‌تر و مؤثرتر می‌تواند به حفظ اعتماد کاربران و افزایش سرمایه‌گذاری در این حوزه کمک کند. به این ترتیب، ایجاد محیطی سالم برای توسعه تجارت الکترونیک و رشد پایدار اقتصاد دیجیتال کشور میسر خواهد بود.
