دلارزدایی از اقتصاد ایران فقط یک رویاست
عصراقتصاد: کشورهای مختلف جهان، از اروپا تا آسیا از روشهای مختلفی استفاده کردهاند تا به سلطه دلار پایان دهند. ایران هم که به دنبال چنین راهیست.
تحت سالها تحریمهای طاقتفرسا از سوی ایالات متحده و محدودیتهای بانکی بینالمللی، روابط اقتصادی خارجی جمهوری اسلامی به طرز چشمگیری کاهش یافته است. پرداخت های عقب مانده کره جنوبی و عراق به تهران که با دلار آمریکا بوده است، همچنان غیر ممکن و مسدود است. همچنین ایران به دلیل تحریم ها در بسیاری از موارد مجبور به پذیرش کالا از کشورهای دیگر شده است.
ایران با توجه به کاهش ذخایر ارز خارجی خود و کاهش شدید ارزش پول ملیاش، تلاش کرده تا دلار را در تجارت خارجی خود با کشورهایی از جمله با چین، روسیه و هند حذف کند.
وزیر اقتصاد در اوایل این ماه از نتایج دلارزدایی گفته و مدعی شد که حضور ارز آمریکایی در تجارت بینالمللی تهران به ۱۰ درصد کاهش یافته است.
در واقع مسیر دلارزدایی از اقتصاد ایران از مسیر کاهش استفاده از دلار و ارزهای وابسته به آن مثل درهم و یورو و کاهش وابستگی به نظامات پرداخت دلاری در تجارت خارجی میگذرد که مقاومسازی اقتصاد را نیز به دنبال خواهد داشت.
در این شرایط مهمترین اقدام عملیاتی برای دلارزدایی از اقتصاد ایران، توسعه نظامات بانکی بینالمللی با رویکرد خنثیسازی تحریمهاست؛ بدان معنا که نقش نظام بانکی کشور در تجارت خارجی مجددا احیا و سهم بیشتری از مبادلات خارجی کشور در بستر بانکی رخ دهد.
اما احمد پورفلاح، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ایتالیا، در گفتگو با عصراقتصاد، دلارزدایی دولت سیزدهم را فعالیتی می داند که بازرگانان به موفقیت آن امیدی ندارند چرا که از نظر علمی در اقتصاد کنونی ایران امکان چنین اقدامی وجود ندارد.
به نظر پورفلاح، این موضوع، صرفاً یک شعار سیاسی است که رؤسای دولتهای مختلف آن را مطرح میکنند. چون در نگاه اول دلارزدایی و استفاده از ارز ملی یک شعار جذاب و ملی به نظر میرسد.
وی می گوید: من بهعنوان یک فعال اقتصادی شانس توفیق چنین سیاستی را نهتنها ناچیز، بلکه صفر میدانم. عملیشدن این سیاست برای کشوری امکانپذیر است که حداقل دارای تولید ناخالص داخلی باشد و صادرات چشمگیری به کشورهای غیر حوزه دلار مثل اروپا، آسیای دور و آفریقا انجام دهد و از منابع آنها استفاده کند.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ایتالیا، می افزاید: دلارزدایی در ایران زمانی اتفاق می افتد که دولت سیزدهم تمام پارامترهای علمی اقتصاد را زیر پا بگذارد. تا زمانی که درآمد سرانه، تولید ناخالص داخلی، روابط بینالمللی، تحریم و … در شرایط کنونی باشد، دلارزدایی از اقتصاد ایران فقط یک رویاست.
پورفلاح ادامه می دهد: شرایط تحریمی بهتنهایی کافی است تا دولت در اجرای چنین سیاستی موفقیتی کسب نکند چون طرف مقابل ایران فقط آمریکا نیست؛ کشورهای زیادی برای تأمین منافع اقتصادی خود در زمین کاخ سفید بازی میکنند و این باعث می شود که نهتنها با دلار، بلکه با هیچ ارز دیگری با ایران معاملات تجاری نداشته باشند.
کشورهای انگشتشماری هم که در حال مبادلات تجاری با ایران هستند، مبنای تجارت خود را دلار قرار دادهاند که امکان انتقال آن به ایران چندان راحت نیست و گاهی حتی انتقال ارز ممکن نیست.