رانت واردات تجهیزات پزشکی، بلای جان مردم
لیلا ابوالفتحی
واردات تجهیزات پزشکی و دارو دارای مافیای قدرتمندی است که با جان و مال و روان مردم بازی می‌کند و در نهای پول به جیب دلال و مافیای و اشک، آه و حسرت سهم مردم می‌شود.
بی‌شک زندگی مهم‌ترین و ارزشمندترین موهبت الهی است و انسان برای حفظ این موهبت الهی به سلامتی و تغذیه خود اهمیت می‌دهد اما این انسان خاکی در معرض بیماری‌ها و صدمات زیادی است و به ناچار در طول زندگی به درمان نیاز دارد.
افزایش ۱۰۰درصدی برخی اقلام دارویی
چندسالی است که به دلیل تحریم‌ها و افزایش قیمت دلار قیمت دارو افزایش پیدا کرده و واردات تجهیزات پزشکی به مشکل برخورده است. در این بین دلالان هم که همیشه پای ثابت این سوءاستفاده‌ها هستند بیکار نمی‌نشینند و پول روی پول می‌گذارند.
افزایش قیمت دارو و تجهیزات پزشکی باعث روی آوردن مردم و بیمارستانها به تجهیزات دست دوم است که این مساله در اتاق عمل خطرات خود را به دنبال دارد البته مجلس می‌گوید که اجازه افزایش قیمت دارو و تجهیزات داده نشده و ارز ۴۲۰۰ تومانی در این موارد اختصاص داده می‌شود، اما شواهد چیز دیگری می‌گوید.
مدیرکل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت با بیان اینکه تجهیزات پزشکی افزایش قیمت پیدا نکرده و اگر هم بوده در حد متعارف و برای بقای تولیدکننده صورت گرفته افزود: تولیدکننده تجهیزات پزشکی با افزایش هزینه‌های حقوق و دستمزد و غیره مواجه است و اگر این هزینه‌ها تأمین نشود امکان ادامه فعالیت نخواهد داشت.
شاه‌مرادی با بیان اینکه بسیاری از تجهیزات پزشکی تولید داخلی ندارند و باید به آنها ارز اختصاص دهیم گفت: ۶۰۰ میلیون سهمیه ارزی برای شش ماهه امسال بوده که از ابتدای سال تا امروز فقط ۱۲ میلیون به ما ارز دادند.
جلیل میرمحمدیف عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم در این باره گفت: کمیسیون تلفیق مجلس در بودجه ۱۴۰۰، عدد و رقم ارزی خوبی را برای تأمین تجهیزات پزشکی و دارو تخصیص داد با این هدف که تجهیزات پزشکی مورد نیاز مردم گران نشود.
وی افزود: این دولت مانند همه حوزه ها که بی‌برنامه و فشل است و نظارت درستی ندارد و به موقع اقدام نمی‌کند در این حوزه دارو و تجهیزات پزشکی هم به همین شکل عمل کرد.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تصریح کرد: وقتی ارز با کیفیت و لازم و به موقع در اختیار قرار داده نمی‌شود واردکننده هم تجهیزات را با ارز آزاد وارد کشور می‌کند و طبیعی است که تجهیزات هم گران می‌شوند.
میرمحمدی با بیان اینکه اقلام و تجهیزاتی مانند لنز چشمی، دریچه قلب و پروتز پا و کمر را نمی‌توان عاریه‌ای و امانت گرفت و باید خریداری شود گفت: متأسفانه این دولت به سلامت مردم و به ویژه تجهیزات مصرفی مردم که خیلی هم حائز اهمیت است آنگونه که باید توجه ندارد.
واردات ۵۲۸ میلیون دلاری ملزومات پزشکی
طبق آخرین گزارش مربوط به واردات کالاهای اساسی در آمار گمرک ایران، از ابتدای سال تا نیمه تیر سال گذشته ۳.۹ هزار تن دارو، تجهیزات و ملزومات پزشکی وارد ایران شده که ارزش آن به ۵۲۸.۳ میلیون دلار می‌رسد. این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل ۴.۵ هزار تن دارو به ارزش بالغ بر ۴۴۳.۴ میلیون دلار وارد شده بود.
بر این اساس میزان واردات دارو از لحاظ وزنی نسبت به سال ۹۹، ۱۵درصد کاهش داشته ولی ارزش آن ۱۹درصد رشد داشته است.
مزینانی، رئیس اداره تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو در برنامه گفت و گوی ویژه خبری هم گفت: در تجهیزات پزشکی اصطلاحی به نام قلم کالا وجود دارد که حدود ۶ هزار و ۸۰۰ قلم کالا؛ تجهیزات و ملزومات پزشکی داریم. این اقلام شامل تمامی موارد از یک نرم‌افزار گرفته تا دستگاه‌های تخصصی در درمان و موارد پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
او می‌گوید: کد وسایل پزشکی موضوع دیگری است که سامانه تی‌تک و رهیابی، تعیین اصالت کالا را بررسی می‌کند. ما حدود ۳۶۷ هزار کد وسایل پزشکی داریم که از این میزان حدود ۱۲۰هزار کد ثبت شده به صورت واردات انجام می‌شود.
سهم ۵۰درصدی تولید داخل
نیاسر رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی در ادامه برنامه گفت: از نظر ظرفیت تولید تجهیزات پزشکی، ما اعتقاد داریم رقمی حدود ۵۰درصد نیاز کشور و از نظر ارزشی، سهم بخش تولید بالا و رضایت‌بخش است.
او گفت: نقدینگی برای تولیدکنندگان و استانداردسازی برای صادرات دو نکته حائز اهمیت است تا بتوانیم برندسازی کنیم و اعتماد به حوزه تجهیزات پزشکی افزایش پیدا کند.
نیاسر می‌گوید: موضوع ارز ترجیحی را ما همیشه مخالف بودیم و ضربه آن بیشتر از کمک بود چراکه فقط ۵ درصد آن به تولید اختصاص پیدا کرد.
رضایی معاون سازمان بیمه سلامت در ادامه برنامه گفت: ما از سیاست ارزی دولت استقبال می‌کنیم. در حوزه سلامت، مواردی که به صورت یارانه‌ای در اختیار مراکز سلامت قرار می‌گرفته، شفاف نبوده است. در برنامه جدید در نظر داریم ارز را در اختیار مصرف‌کننده واقعی و بیماران قرار دهیم.
او می‌گوید: ما در تجهیزات پزشکی شرایط مناسبی نداریم و حدود ۸ تا ۱۰ درصد هزینه بیماران بستری مربوط به تجهیزات بستری آن‌هاست. خرید راهبردی تجهیزات پزشکی به صورت متمرکز می‌تواند از هزینه‌های جانبی کاهش دهد و ما این آمادگی را داریم که از طریق شورای عالی بیمه؛ بیمه‌ها ورود پیدا کنند تا موضوع خرید راهبردی عملیاتی شود.
به گفته رضایی، برای محصولات سلامت‌محور؛ تولیدات باید دارای کیفیت و استاندارد باشند. اگر رعایت استاندار‌های بین‌المللی در تجهیزات پزشکی رعایت شود، ما مقاومت در سطوح بعدی تجهیزکننده نخواهیم داشت.
رئیس سازمان غذا و دارو هم گفت: سهم بازار تولید داخل تجهیزات و ملزومات پزشکی در فاصله سال ۹۷ تا ۹۹ به میزان ۲۱۳ درصد رشد داشته و شاهد کاهش ۱۰ درصدی واردات در این حوزه بوده‌ایم.
به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، محمدرضا شانه ساز با اشاره به میزان ارزبری دارو، تجهیزات پزشکی، مکمل و شیر خشک طی سه سال اخیر، عنوان کرد: سهم بازار این اقلام ۹۲ درصد رشد داشته و شاهد کاهش ۲۱ درصدی واردات بوده‌ایم که حکایت از توانمندی داخل و توجه ویژه به بخش تولید در راستای تحقق شعار سال و فرمایشات مقام معظم رهبری توسط سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت دارد.
کلاغی که طوطی جا زده می‌شود
با یک سرچ کوتاه در گوگل با تعداد زیادی اگهی تجهیزات پزشکی دست دوم مواجه می‌شویم که بسیاری از آنها تجهیزات اتاق عمل است؛ محلی که نبض بیمار در آن ادامه می‌یابد یا از کار می‌افتد.
استفاده از تجهیزات دست دوم در بسیاری از موارد خانگی و یا درمان ابتدایی شاید چندان موردی نداشته باشد اما اتاق عمل موردی نیست که بتوان با آن به سادگی برخورد کرد.
به گفته سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز از مجموع ۳۵ هزار میلیارد تومان گردش مالی سالانه بازار دارو در کشور، حدود ۴۵هزار میلیارد تومان آن غیرقابل رصد است و همین نشان‌دهنده بازار داغ مافیای داروست.
سودجویانی که تجهیزات پزشکی دست دوم از امارات و ترکیه را به عنوان جنس نو وارد می‌کنند و بسیاری از بیماران به دلیل آن جان خود را از دست می‌دهند.
به نظر می‌رسد که دستیابی به این کار و فروش آن به بیمارستانها نیاز به رانت و روابطی با برخی سازمانها داشته باشد که توسط افراد عادی نمی‌تواند انجام شود. آیا بالاتر از جان مردم هم مساله با ارزش‌تری وجود دارد؟
