طلوع همگرایی اقتصادی در قلب اوراسیا
به میزبانی تهران، سیزدهمین اجلاس وزرای حمل‌ونقل کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) برگزار شد و با دستور وزیر راه و شهرسازی ایران، قطار اکو به عنوان نماد همگرایی منطقه‌ای، در بندر خشک آپرین به حرکت درآمد.
این رویداد که با حضور وزرای حمل‌ونقل ایران، پاکستان، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، ترکیه، قرقیزستان، تاجیکستان و آذربایجان همراه بود، گامی بلند در مسیر تحقق کریدورهای تجاری چندوجهی و تقویت اتصال‌پذیری میان اقتصادهای اوراسیا محسوب می‌شود.
به گزارش عصراقتصاد، وزیر راه و شهرسازی ایران، فرزانه صادق، در مراسم افتتاح این قطار با اشاره به اهمیت راه‌آهن در توسعه ترانزیت منطقه‌ای گفت: «امروز سوت قطار اکو در مسیر ترکیه به ترکمنستان در بندر خشک آپرین به صدا درآمد. این پروژه با مشارکت کشورهای عضو اکو، کریدورهای ترانزیتی را متحول خواهد کرد.»
وی افزود که این ابتکار نه تنها زمان و هزینه حمل‌ونقل کالا را کاهش می‌دهد، بلکه بستر مناسبی برای جذب سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی فراهم می‌کند. مسیر این قطار از ترکیه آغاز شده و پس از عبور از ایران و ترکمنستان، به سایر کشورهای عضو اکو متصل می‌شود.
این مسیر بخشی از کریدور آلماتی–تهران–استانبول است که به عنوان یکی از محورهای اصلی تجاری منطقه شناخته می‌شود.
اکو و نقش استراتژیک ایران در اتصال‌پذیری
امین ترفع، رئیس مرکز امور بین‌الملل وزارت راه و شهرسازی، با اشاره به میزبانی ایران در این اجلاس تأکید کرد: «تهران به عنوان کانون گفت‌وگوی منطقه‌ای، نقشه راه ترانزیتی اکو را طراحی می‌کند. هدف ما رفع گلوگاه‌های مرزی، الکترونیکی سازی فرآیندها و تسهیل عبور کالاهاست.»
وی به سه کریدور اصلی اشاره کرد:
۱. کریدور آلماتی–تهران–استانبول (اتصال شرق به غرب)
۲. کریدور قزاقستان–ترکمنستان–ایران (تقویت ترانزیت شمالی–جنوبی)
۳. کریدور آلماتی–بندرعباس (دسترسی به آب‌های آزاد)
ترفع همچنین از تلاش ایران برای الحاق کامل اعضا به سند TTFA (چارچوب ترانزیت و حمل‌ونقل اکو) خبر داد که ستون فقرات همکاری‌های لجستیکی در منطقه محسوب می‌شود.
همگرایی در برابر چالش‌های جهانی
اسد مجیدخان، دبیرکل اکو، در این اجلاس با اشاره به تحولات ژئوپلیتیک جهانی گفت: «در دورانی که برخی به دنبال تفرقه‌اندازی و یکجانبه‌گرایی هستند، همکاری‌های منطقه‌ای اکو نماد مقاومت در برابر این روندهاست.»
وی حمل‌ونقل را تسهیل‌گر استراتژیک رشد اقتصادی خواند و افزود:«با تقویت کریدورها، زمان ترانزیت ۵۰% کاهش می‌یابد و هزینه‌های تجاری برای ۵۰۰ میلیون شهروند منطقه کم می‌شود.»
دبیرکل اکو به چالش کشورهای محصور در خشکی (مانند افغانستان و قرقیزستان) اشاره کرد و خواستار حمایت از آن‌ها برای دسترسی به بنادر بین‌المللی شد.
چشم‌انداز آینده؛ از خط ریلی تا پروازهای مستقیم
وزیر راه کشورمان نیز با بیان اینکه همکاری‌های اکو تنها به حمل‌ونقل زمینی محدود نیست، از برنامه‌های مشترک در حوزه هوایی خبر داد و گفت: «تسهیل پروازهای عبوری بین کشورهای عضو، کاهش هزینه‌های فرودگاهی برای خطوط هوایی منطقه‌ای و افزایش پروازهای مستقیم (تهران تا هر نقطه منطقه در کمتر از ۴ ساعت) برنامه‌های مشترک در این حوزه است.»
وی تأکید کرد که این پروژه‌ها در نهایت به ثبات سیاسی و رفاه اقتصادی ملت‌های منطقه منجر خواهد شد.
تولد کریدوری جدید در جاده ابریشم
اجلاس تهران نه تنها نقطه عطفی در تاریخ همکاری‌های اکو محسوب می‌شود، بلکه احیای مدرن جاده ابریشم در قالب کریدورهای ریلی و جاده‌ای است. با بهره‌برداری از قطار اکو و تقویت زیرساخت‌ها، منطقه به قطب ترانزیت اوراسیا تبدیل خواهد شد.
