«عصراقتصاد» بررسی می کند؛ لزوم ساماندهی دستفروشان
گروه اجتماعی- چندین سال است که مدیریت شهری موضوع ساماندهی بساط‌گستران را در دستور کار خود قرار داده و در ادوار گذشت نیز طرح‌هایی اجرا شدند.
علیرضا زاکانی، شهردار تهران در تشریح سیاست کلی مواجه با دستفروشان تاکید کرده است که علاوه بر رسمیت بخشیدن به این جنس کارها با توجه به شرایط اقتصادی کشور باید زمینه آرامش و آسایش هم برای دستفروشان و هم مردم فراهم شود. برای شهرداری مهم است که هم سد معبر نداشته باشیم و هم به دستفروشان خدمت کنیم.
براساس ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، شهرداری تهران وظیفه دارد با سد معبر برخورد کند؛ موضوعی که سخنگوی شورای شهر تهران هم آن را تأیید و عنوان می‌کند: «جلوگیری از بساط‌گستری با مباحث قانونی شهرداری سنخیت دارد و طرح‌های اجرا شده در این مورد براساس تکلیف قانونی بوده و هست؛ چراکه فعالیت و افزایش بی‌حساب‌وکتاب دستفروشان، شهر را دچار بی‌انضباطی می‌کند و حقوق شهروندان هم تضییع می‌شود؛ بنابراین ساماندهی این قشر تنها راه‌حلی است که در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفته و در نهایت هم منجر به نظم‌بخشی در شهر می‌شود.»
طرح ساماندهی دستفروشان با راه‌اندازی سامانه سامان بازار در نشانی اینترنتی (http://samanbazar.tehran.ir) اجرایی شد و دستفروشان با ثبت‌نام در این سامانه می‌توانستند مجوز فعالیت در روز بازارها را دریافت کنند. برای استقرار دستفروشان در بازارها نیاز به جانمایی فضای مناسب بود که به‌گفته علیرضا نادعلی این کار صورت‌گرفته و بازارهایی راه‌اندازی و غرفه‌های متعدد در ابعاد مختلف برپا شده است که به‌طور مثال می‌توان به بازارهای مناطق یک و ۱۹ اشاره کرد.
آنطور که او می‌گوید: «نکته قابل‌تأمل این است که طرح‌ها روی کاغذ مشکلی ندارند، اما در زمان اجرا و عملیاتی‌شدن است که می‌توان نقاط ضعف و قوت آنها را شناسایی کرد و نتیجه گرفت که موفق بوده‌اند یا خیر.»
مشاهده میدانی نشان می‌دهد که تعداد دستفروشان نسبت به سال‌های اخیر افزایش یافته است. سخنگوی شورای شهر تهران هم با تأیید این موضوع عنوان می‌کند که تعداد بازارهای ایجاد شده توسط شهرداری، ظرفیت استقرار این حجم از دستفروش را ندارد، اما دلایل دیگری هم در موفق نبودن طرح ساماندهی دستفروشان که تاکنون اجرا شده، تأثیر داشته که علیرضا نادعلی به آنها اشاره می‌کند و می‌گوید: «روزبازارها و شب‌بازارهایی توسط شهرداری تهران برای استقرار و فعالیت قانونی دستفروشان آماده شده است، اما اولا برخی از دستفروشان تمایلی به حضور و استقرار در آنها ندارند و ترجیح می‌دهند در فضای کنونی فعالیت کنند که شاید دلیل آن پاخور نبودن فضاهای جانمایی شده، باشد. موضوع دیگر این است که تعدادی از دستفروشان از اتباع هستند و به‌هرحال محدودیتی‌هایی دارند و ضروری است تا این معایب رفع شوند.»
در این خصوص، عضو شورای شهر تهران بر لزوم ساماندهی دستفروشان تهران تاکید کرد و گفت: راه حل میان مدت این است که شهرداری مکان‌هایی را برای استقرار این دستفروشان مشخص کند.
ناصر امانی در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص وضعیت دستفروشان در پایتخت با بیان اینکه ما نمی‌توانیم کسب و کار دستفروشان که یا در قالب وانت بار فعال هستند و یا بساط گستر هستند را تعطیل کنیم، گفت: این یک واقعیت است که عده‌ای، دستفروشی را به عنوان کسب و کار خود انتخاب کردند و از این طریق امرار معاش می‌کنند.
وی با بیان اینکه نمی‌توانیم صورت مسئله دستفروشی را پاک کنیم؛ بلکه باید راه حلی برای آن در نظر بگیریم، اظهار کرد: راه حل میان مدت این است که شهرداری مکان‌هایی را برای استقرار این دستفروشان مشخص کند که با استقرار دستفروشان در آنجا دیگر مزاحم تردد مردم و مانع کسب و کار مغازه داران نشویم.
امانی با اشاره به وعده شهرداری در خصوص راه اندازی یک سایت ثبت نام دستفروشان گفت: شهرداری این وعده را داده است که امیدواریم عملیاتی شود اما باید فکر و چاره‌ای دیگر برای دستفروشی کرد و شهرداری می‌تواند فعلا مکان‌هایی را برای این افراد در نظر بگیرد تا دیگر شاهد بساط گستری در خیابان و ایجاد مزاحمت برای مردم و کسبه نباشیم.
