در حالی که در دو سال اخیر شیوع ویروس کرونا و نوسانات نرخ ارز در کنار تشدید شدن تحریمها، احتمال گرانی و کمبود مقطعی کالا در کشور را افزایش داده بود اما سیستم انبارداری و شبکه های حمل و نقل فروشگاه های زنجیره ای با توزیع متعادل و قیمت مناسب توانست به سیاست های کلان کشور برای کاهش التهاب بازار کمک کند.
مساله چگونگی توزیع کالا دو سالی است که در تنظیم بازار اهمیت ویژه ای پیدا کرده زیرا از یک سو تولید و واردات کالا تحت تاثیر تحریمها قرار گرفته و حلقههای انحصار و دپوی کالا علاوه بر شوک های قیمتی و تورم از نظر روانی این فضا را بر کشور حاکم کرده بود که احتمالا در آینده کشور با کمبود برخی کالاها روبرو می شود به همین دلیل در سالهای اخیر بارها شاهد تشکیل صفهای خرید برای برخی اقلام همچون مرغ بودهایم، در همین نابسامانی بازار توزیع، برخی کالاها به دلیل اینکه در فروشگاههای زنجیرهای به صورت شبکه ای در اختیار مردم قرار گرفتند در دوران قرنطینه زندگی مردم را متلاطم نکردند زیرا فروشگاههای زنجیرهای با در اختیار داشتن سیستم انبارداری توزیع یکنواختی برای جامعه ایجاد کرده بودند، بر همین مبنا بود که دولت بعد از صفی شدن مرغ و …توزیع این کالاها را به فروشگاه های زنجیره ای سپرد.
در بین همه این مزیت ها اتفاقاتی همچون نوسانات نرخ ارز و تغییر لحظه ای قیمت کالاها باعث شده بود که تناقضهایی در قیمت روی اجناس و قیمت کالا روی طبقات به وجود بیاید و چالش جدیدی بین زنجیره توزیع و مصرف به وجود بیاید و زمینهای را برای هجمه به فروشگاههای زنجیرهای به وجود بیاید در حالی که بخشی از تفاوت قیمت کالا در فروشگاههای زنجیرهای طبیعی است، زیرا آنها با خرید متراکم و تعداد بالای کالا در دوره های مختلف زمانی و نگهداری آنها در انبارها مکانیسم تخفیف کالا در زمان تورم را اجرایی میکنند و از طرف دیگر برخی از فروشگاه های زنجیرهای با راه اندازی شبکهای از حمل و نقل بار عملا هزینه هایمتفرقه را از چرخه توزیع از تولید تا مصرف کننده نهایی را حذف می کنند، به همین دلیل است که علی رغم گرانیها هنوز تخفیف در فروشگاههای زنجیره ای زنده مانده است.
از طرف دیگر سیستم انبارداری در فروشگاه های زنجیرهای کمک کرده است تا در دورهای، تحریمها یا محدودیتهای کرونایی که در یک مقطع زمانی منجر به کاهش واردات شده بود عملا در بازار تاثیر محسوسی نداشته باشد، زیرا کالاهایی که از ماه های قبل کرونا در انبارهای این فروشگاهها ذخیره شده بود در زمان قرنطینه به بازار تزریق شدند و منجر به ثبات نسبی بازار شدند.
البته نباید فراموش کرد که فروشگاههای زنجیره ا ی به دلیل در اختیار داشتن پشتیبانی قوی فنآورانه امکان خرید اینترنتی برای مشتریان خود را هم فراهم کردهاند شاید به همین دلیل بود که در زمان قرنطینه کرونایی مردم در ایران مشکلی برای تامین مواد غذایی نداشتند.
براساس این گزارش نمی توان مزیتهای عرضه کالا از طریق فروشگاههای زنجیره ای را نادیده گرفت، اما نباید فراموش کرد که هنوز جای رشد در صنعت فروشگاهی کشور زیاد است و سرمایه گذاری ها در این بخش همچنان باید ادامه داشته باشد، چراکه در شرایط کنونی برخی کشورها همچون آلمان عرضه ۹۰ درصد محصولات در فروشگاه های زنجیرهای است این در حالی است که در ایران این آمار به حدود ۱۲ درصد می رسد.
بنابراین در گام نخست دولت به دلیل منافعی که ناشی از مالیات بر مصرف از طریق صندوقهای مکانیزه فروش در فروشگاههای زنجیرهای کسب می کند باید زیرساخت های لازم برای توسعه این صنعت در کشور را به وجود بیاورد و از طرف دیگر تلاش کند بخش عمدهای از کالاهای اساسی کشور از طریق فروشگاه های زنجیره ای توزیع شود.
