تعرفه‌های تجاری دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، همچون شمشیری دولبه، بازار جهانی نفت را نشانه رفته است. از یک‌سو، نگرانی از کاهش عرضه نفت به دلیل کاهش تولید روسیه و تحریم‌های آمریکا علیه ایران و روسیه، قیمت‌ها را بالا میبرد؛ از سوی دیگر، همین تعرفه‌های ترامپ، همچون سایه‌ای سنگین بر رشد اقتصادی جهانی و تقاضای انرژی افتاده است. در این میان، بازرگانان و تحلیلگران، سردرگم از آینده‌ای نامعلوم، به دنبال یافتن مسیری در این پیچیدگی‌ها هستند.
به گزارش عصراقتصاد، بازار نفت، همچون یک بیمار تب‌دار، در انتظار روشن شدن تکلیف سیاست‌های تجاری آمریکا به سر میبرد. در روزهای اخیر، قیمت نفت خام با نوساناتی روبه‌رو بوده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که تولید نفت روسیه به میزان قابل توجهی کاهش یافته و این موضوع نگرانی‌ها در مورد کمبود عرضه را افزایش داده است. از طرفی، تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران و روسیه نیز مزید بر علت شده و شرایط عرضه نفت را پیچیده‌تر کرده است.
اما این تمام ماجرا نیست. تعرفه‌های جدیدی که دونالد ترامپ، بر واردات فولاد و آلومینیوم وضع کرده، نگرانی‌ها در مورد کاهش رشد اقتصادی جهانی را افزایش داده است. این نگرانی از آنجا نشأت می‌گیرد که کاهش رشد اقتصادی به معنای کاهش تقاضا برای انرژی، از جمله نفت خام، خواهد بود.
تاثیر تعرفه‌ها بر تقاضای جهانی نفت
اعمال تعرفه‌های سنگین بر واردات فولاد و آلومینیوم به ایالات متحده، در واقع نوعی جنگ تجاری را به راه انداخته است. چین، به عنوان یکی از بزرگترین مصرف‌کنندگان نفت در جهان، در واکنش به این تعرفه‌ها، تعرفه‌های متقابلی را بر واردات کالاهای آمریکایی اعمال کرده است. این اقدام متقابل، می‌تواند منجر به کاهش مبادلات تجاری بین دو کشور شده و در نتیجه، رشد اقتصادی هر دو کشور را تحت تاثیر قرار دهد.
به طور کلی، جنگ‌های تجاری می‌توانند زنجیره تامین جهانی را مختل کرده و باعث کاهش سرمایه‌گذاری و تولید شوند. در چنین شرایطی، تقاضا برای انرژی نیز کاهش یافته و قیمت نفت تحت فشار قرار می‌گیرد.
تصمیمات فدرال رزرو و تاثیر آن بر بازار نفت
علاوه بر تعرفه‌ها، تصمیمات فدرال رزرو نیز نقش مهمی در تعیین قیمت نفت ایفا می‌کند. بر اساس نظرسنجی‌های اخیر، فدرال رزرو ممکن است تا سه‌ماهه بعدی پیش از کاهش نرخ بهره منتظر بماند. این تصمیم می‌تواند رشد اقتصادی را محدود کرده و در نتیجه تقاضا برای نفت خام را تحت تأثیر قرار دهد.
افزایش نرخ بهره، هزینه استقراض را برای شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان افزایش می‌دهد. این امر می‌تواند منجر به کاهش سرمایه‌گذاری و مصرف شده و در نتیجه، تقاضا برای انرژی را کاهش دهد.
افزایش ذخایر نفت خام و بنزین در ایالات متحده
در این میان، خبر افزایش ذخایر نفت خام و بنزین در ایالات متحده نیز می‌تواند تاثیرات قابل توجهی بر بازار جهانی نفت داشته باشد. افزایش ذخایر به معنای افزایش عرضه و کاهش فشار بر قیمت‌ها است.
گزارش‌های هفتگی از موسسه نفت آمریکا (API) و اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده (EIA) در روزهای آینده منتشر خواهد شد که می‌تواند پیش‌بینی‌های بیشتری را تأیید یا تغییر دهد.
درخواست بازرگانان نفتی برای معافیت از تعرفه‌ها
در بحبوحه این تحولات، بازرگانان نفت و گاز خواستار معافیت از تعرفه‌های تلافی‌جویان پکن برای تجارت با واشینگتن به‌منظور واردات محموله‌های انرژی از آمریکا هستند. این درخواست نشان می‌دهد که تعرفه‌ها تا چه اندازه می‌توانند تجارت بین‌المللی را مختل کرده و هزینه‌های آن را افزایش دهند.
اعمال تعرفه بر واردات نفت خام و گاز طبیعی مایع شده (LNG) از آمریکا، می‌تواند برای شرکت‌های چینی که به این منابع انرژی وابسته هستند، مشکلاتی ایجاد کند. به همین دلیل، این شرکت‌ها به دنبال معافیت از تعرفه‌ها هستند تا بتوانند به تجارت خود با آمریکا ادامه دهند.
تحریم‌ها تأثیری بر صنعت نفت ایران ندارد
اما دراین مسان مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با انتقاد از سیاست‌های تحریمی دولت آمریکا علیه ایران، تأکید کرد که این اقدامات نه‌تنها تأثیری بر توانمندی‌های صنعت نفت کشور نخواهد داشت، بلکه موجب تقویت رویکردهای خودکفایی و توسعه ظرفیت‌های داخلی شده است و قطعا حرف‌های بی‌اساس ترامپ راه‌به جایی نخواهد برد.
حمید بورد با بیان اینکه سیاست‌های فعلی دولت ترامپ نشان داده که نه‌تنها قادر به تحقق اهداف خود نیست، بلکه باعث افزایش انسجام داخلی و بهره‌گیری بیشتر از ظرفیت‌های بومی شده است، اظهار کرد: ایران به‌عنوان یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر نفت و گاز جهان، از زیرساخت‌های لازم برای تداوم تولید و صادرات برخوردار است و هیچ تحریمی نمی‌تواند این روند را متوقف کند.
وی با اشاره به تجربیات پیشین ایران در مواجهه با تحریم‌ها تصریح کرد: در سال‌های اخیر، ما بارها با فشارهای مشابهی روبه‌رو بوده‌ایم، اما صنعت نفت کشور با تکیه بر دانش فنی داخلی و همکاری با شرکای راهبردی خود توانسته است مسیر توسعه را ادامه دهد. این بار نیز، همان‌طور که تاکنون دیده‌ایم، نه‌تنها توقفی در روند تولید و صادرات ایجاد نشده، بلکه ظرفیت‌های جدیدی نیز فعال شده است.
مدیرعامل شرکت ملی نفت همچنین از برنامه‌های ایران برای توسعه زیرساخت‌های نفتی و گازی خبر داد و گفت: ما علاوه بر حفظ سطح تولید و صادرات، در حال اجرای پروژه‌های مختلفی برای افزایش بهره‌وری، توسعه میادین مشترک و استفاده بهینه از فناوری‌های نوین هستیم. در این مسیر، همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی نیز ادامه دارد و شرکای اقتصادی ما همچنان علاقه‌مند به همکاری با ایران هستند.
تحلیلگران چه می‌گویند؟
تحلیلگران بر این باورند که تحریم‌های آمریکا علیه ایران و روسیه، در تضاد با تلاش‌های ترامپ برای کاهش قیمت نفت است. این تحریم‌ها باعث کاهش عرضه نفت در بازار جهانی شده و در نتیجه، قیمت‌ها را بالا میبرد.
از طرفی، تحلیلگران سیتی بانک پیش‌بینی می‌کنند که قیمت نفت برنت در نیمه دوم سال ۲۰۲۵ به‌طور میانگین ۶۰ تا ۶۵ دلار برای هر بشکه باشد، زیرا ترامپ بر قصد خود برای کاهش قیمت‌های انرژی پافشاری دارد و سرانجام ثابت می‌کند که تأثیر کاهشی بر بازار نفت خواهد داشت.
آینده بازار نفت در هاله‌ای از ابهام
بازار نفت جهانی در حال حاضر تحت تأثیر دو نیروی متضاد قرار دارد: از یک سو، کاهش تولید نفت روسیه و تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران و روسیه، عرضه نفت را محدود کرده و قیمت‌ها را افزایش داده است. از سوی دیگر، تعرفه‌های تجاری دونالد ترامپ و نگرانی‌ها از جنگ تجاری جهانی، رشد اقتصادی و تقاضای انرژی را تهدید می‌کند.
در این شرایط، بازرگانان و تولیدکنندگان نفت باید خود را با چالش‌های جدیدی تطبیق دهند. معافیت از تعرفه‌ها، تغییر مسیر تجارت و تطبیق با سیاست‌های جدید، از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا در این بازار پرتلاطم دوام بیاورند. در نهایت، آینده بازار نفت به تعادل بین عرضه و تقاضا، و همچنین نتیجه جنگ تجاری بین ایالات متحده و چین بستگی خواهد داشت.
بنابراین، باید منتظر ماند و دید که سیاست‌های تجاری آمریکا و تحولات بازار جهانی نفت به کجا خواهد انجامید.
