نگرانی از دعواهای داخلی وزارت بهداشت در روزهای قرمز کرونایی
رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران معتقد است در شرایطی که کشور با بیماری فراگیر کرونا دست و پنجه نرم میکند جامعه بزرگ پزشکی که در صف مقدم مبارزه با این بیماری هستند با کنار گذاشتن اختلافات و مناقشاتشان و جایگاه خود را حفظ کند.
محمدجواد حقشناس در دویست و پنجاهمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران گفت: عرض سلام و تشکر به محضرجامعه بزرگ پزشکی ایران و کادر سلامت که در این روزها و در این ایام در صدر اول مقابله با این بیماری تلاش میکنند، متاسفانه خبرهای بد اختلافات و مناقشات در بین کادر درمان و بهداشت و آموزش پزشکی پیشآمده که قابل قبول نیست.
وی افزود: در شرایط و روزگاری که جامعه در تب و تاب ناشی این همه گیری است حداقل در این وزارتخانه که مسئولیت فرماندهی مقابله با این ماجرا را دارد، شهروندان تحمل شنیدن این خبرها و اختلافات را ندارند.
وی با تسلیت فوت یکی از همکاران در شهر سالم در منطقه ۱ شهرداری بر اثر کرونا ادامه داد: در جامعه پزشکی در صف اول ما شاهد هستیم نزدیک به ۴۰۰ نفر از عزیزان کادر درمان را از دست دادهایم و ادامه و روند این اختلافات به نفع جامعه ما نیست و خبر خوبی برای جامعه ما نیست و همه ما را نگران کرده است.
وی تاکید کرد: امیدوارم این جامعه در این دوران بحرانی بتواند جایگاه خود رو حفظ کند و عزیزانمان در کادر درمان و ستاد به این مهم برسند. هدف من از این تذکر در ابتدا تشکر از جامعه پزشکی و کادر درمان بود.
ماجرای استعفای ملک‌زاده
ظهر روز پنجشنبه بیست‌ونهم آبان وزیر بهداشت در سخنرانی‌اش در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، به انتقادی تند و صریح از وضعیت تحقیقات سلامت پرداخته و حتی در بخشی از صحبت‌های خود با اشاره به نام دکتر ملک‌زاده، عنوان کرد: «۹۸ درصد از تحقیقات در نظام سلامت، صرف انتشار مقالات در فلان مجلات می‌شود که به کار نمی‌آید. به شدت به روند تحقیقات نظام سلامت، انتقاد دارم. نامه بنده به دکتر ملک‌زاده در روزهای اول شیوع کرونا در کشور را مشاهده کنید که ۱۰ آیتم تعیین شده، اما یکی از آنها تاکنون جواب نداده است.
کدام وزیر کم خرد با چنین یافته‌های شکسته‌ای می‌تواند بخش سلامت کشور را اداره کند؟ اصلا نباید بر یافته‌هایی که بر حسب یک تخمین به وزیر داده می‌شود، کار و اعتماد کرد. این تخمین‌ها تاکنون درست نبوده و ۱۰ مدل اپیدمیولوژیک به من دادند که هیچ کدام صحیح نبوده و برای هیچ اقدامی مناسب نبود.»
در کمتر از یک شبانه‌روز و همزمان با شب آغاز محدودیت‌های جدید کرونایی رضا ملک‌زاده معاون تحقیقات وزارت بهداشت و علی نوبخت‌حقیقی نایب‌رئیس و دبیر شورای مشورتی بیماری کرونا در واکنش به انتقادهای تند مسعود نمکی درباره روند تحقیقات کرونایی در کشور، استعفا دادند.
ملک‌زاده به رسم سابق خود به پاسخگویی به نقدهای مطرح شده پرداخت اما با ادبیاتی به مراتب تندتر و بدین ترتیب، با انتشار نامه‌ای شدیداللحن و بلند بالا، خبر استعفای خود را مطرح کرد.
در بخش‌هایی از این نامه، آمده است:
«اظهارات اخیر جنابعالی درباره تحقیقات علوم پزشکی ایران با ادعاهایی همچون: «۹۸ درصد تحقیقات علوم پزشکی صرف انتشار مقالات در فلان مجله می شود» و طرح سوالاتی «مانند تحقیقات علوم پزشکی چه قدر پا به عرصه پرمشکل نظام سلامت گذاشته است؟» چنان بی‌پایه و اساس است که حتی بیگانگان ایران ستیز در فراسوی مرزهای کشور، که در قالب پروژه‌های کلان و صرف میلیاردها بودجه، درصدد اثبات ناکارآمدی تحقیقات علوم پزشکی در ایران بوده‌اند، چنین نتیجه عجیب و کاملا مردودی نگرفته‌اند؛ چرا که همان گروه‌های متخاصم هم، پس از تحقیقات پرشمار و تعطیل ناپذیر خود، علی‌رغم اشاره به برخی اشکالات موجود در سیاست‌های تحقیقاتی ایران که به اعتقاد ما ریشه در سیاست‌گذاری‌های خارج از حیطه وزارت بهداشت و در مرجعی فراتر دارد، نهایتا به پیشرفت‌های کیفی تحقیقات علوم پزشکی ایران و افزایش چشمگیر استناد به مقالات محققان ایرانی در کنار رشد کمی اذعان کرده‌اند و اسناد آنها موجود و منتشر شده است.
اصولا کسانی می‌توانند حیطه تحقیقات پزشکی ایران را به نقد و چالش بکشند که خود محقق ملی یا بین‌المللی بوده، ارکان و نظام تحقیقات را به خوبی بشناسند و با وجود دشواری‌ها و چالش‌های سخت این عرصه مهم و تاثیرگذار، همپای تحقیقات پیشرفته دنیا حرکت کرده ، عمر خویش را صرف تحقیقات کرده یا دست کم یک تحقیق مهم و اثرگذار بین‌المللی انجام داده باشند.
در خوشبینانه‌ترین تصور ممکن، می‌توان گفت اظهارات و هجمه شما به تحقیقات علوم پزشکی و تلاش‌های شبانه‌روزی شمار زیادی از محققان بی ادعا و سختکوش این عرصه که در سخت‌ترین شرایط تحریم و فشارهای بین‌المللی و با وجود سهم ناچیز بودجه تحقیقات پزشکی – کمتر از نیم درصد بودجه ناخالص ملی! – دستاوردهای بسیار موثر و کاربردی را ارائه کرده‌اند، می‌تواند ناشی از عدم شناخت شما از عرصه تحقیقات به طور کلی و پیشرفت‌های علوم پزشکی در ایران به طور خاص باشد.»
بلافاصله وزیر بهداشت با پذیرش این دو استعفا، طی حکمی دکتر فرید نجفی را به عنوان سرپرست جدید معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت منصوب کرد.
نمکی در حکمی سرپرست جدید به اهم انتظارات کشور از نجفی اشاره کرد که در بخشی از آن آمده است:« اولویت کنونی کشور مدیریت تمام عیار بیماری COVID-19 میباشد که متأسفانه نظام سلامت، اقتصاد، جامعه و سیاست را در جهان متأثر ساخته و همکاران سخت کوشمان در نظام سلامت ماههاست در فشار سنگینی قرار دارند و در این راستا داغ تعداد زیادی از هموطنان و همراهانمان را بر دل داریم. سال گذشته در نامه مهم و آنی که ضمیمه می باشد از معاونت محترم تحقیقات و فناوری درخواست کردم تا با استفاده از ظرفیت بی بدیل دانشگاههای علوم پزشکی کشور به جنبه های مختلف بیماری که در نامه مذکور قید شده بود بپردازند و اینجانب را بطور مستمر در جریان قرار دهند، متأسفانه تا این لحظه به هیچکدام از این موارد نپرداختند و هرگز مکتوب قابل استنادی که بتوان به عنوان چراغ راه آینده مدیریت بیماری بکار گرفت ارائه نکردند. بعضی از موارد غیر عالمانه از قبیل عدم ابتلا مجدد، گرفتاری سی میلیون نفر هموطن و ترویج اندیشه ایمنی دسته جمعی از تراوشات آن مجموعه بود که کار را در مدیریت بیماری و اوضاع مدیران ارشد سخت تر کرد. پرداختن جنابعالی به مفاد نامه ضمیمه بسیار حائز اهمیت است.
گرچه چاپ مقالات ارزشمند می‌تواند یکی از شاخصهای پیشرفت کشور عزیزمان در عرصه پژوهش جهان باشد و قدردان دانشمندانی هستم که در چاپ مقالات فاخر افتخارآفرینی میکنند. مع الوصف چاپ مقاله صرفاً نمی تواند راهگشای مشکلات کشور در حال توسعه باشد پژوهشهای ما باید بتواند محصولات دیگری هم داشته باشد که با تولید فرآوردهای، ارائه شیوه پیشگیری یا بیماریابی سریعتر و یا راهکاری برای اصلاح نظام ارائه خدمت و افزایش بهرهوری آن بتوان گرهای از گرفتاریهای کشور گشود. بدیهی است این اندیشه مانع از تحقیقات بنیادین که ممکن است سالها طول بکشد تا به دستاوردی بینجامد نخواهد شد.»
کمیسیون اصل نود پیگیر شکایت از ملک‌زاده
همچنین روزشنبه نصرالله پژمانفر رئیس کمیسیون اصل نود مجلس در حساب کاربری خود در توییتر از پیگیری شکایت علیه رضا ملک‌زاده معاون مستعفی وزارت بهداشت در این کمیسیون خبر داد.
