واردات خودرو، کابوس دلالان و مافیای خودرو
زینب غضنفری
به جرات میتوان گفت که شروع افول صنعت خودروی کشور از زمانی آغاز شد که واردات خودرو ممنوع و بسیار محدود شد.
در روزگاری که میزان تقاضای خودرو در کشور بیشتر از عرضه و تولید است، ممنوعیت واردات خودرو به تلاطم این بازار دامن زد و خودرو از یک کالای مصرفی به سرمایهای تغییر موضع داد و دلالان و واسطهگران را به سرعت به این بازار کشاند و وضع از آن چه که بود، وخیمتر شد.
اکنون مجددا بحث وادرات خودرو آن به طور جدی دنبال میشود تا بلکه از این طریق بتوان سروسامانی به صنعت خودرو کشور داد؛ البته این موضوع نیز باید در مسیر درست اجرا شود تا اثرات مثبت و مطلوب خود را به خوبی نشان دهد.
نکته مهم این که یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت خودرو در سالیان اخیر، فزونی تقاضا از عرضه بوده که ممنوعیت واردات خودروهای صفر مزید بر علت شد اما؛ در صورت اجرایی شدن واردات خودروهای صفر و کارکرده میتوان تا حدودی فاصله میان عرضه و تقاضا را پر کرده و بازار را به تعادل نزدیک کرد و به کنترل درآورد.
به این ترتیب، با ورود خودروهای وارداتی به بازار توسط شرکتهای واجد شرایط همچون سایپا، ضمن آن که تعدیل قابل ملاحظه قیمت کذایی کنونی خودروهای خارجی و وارداتی را شاهد خواهیم بود، بر بازار و قیمت سایر خودروها نیز اثرگذار خواهد بود و قیمت بازار آزاد به قیمت کارخانه نزدیکتر خواهد شد.
واردات این دست از خودروها سبب میشود با نزدیک شدن به قیمت خودروهای پرتیراژ و پرتقاضا، اثر قابل توجهی در کنترل بازار داشته باشد و انتظارات تورمی فعالان بازار خودرو کاهش یابد.
بنابراین، سود دلالان و واسطهگران در این بازار کاهش خواهد یافت و دیگر بازار خودرو به مانند گذشته محل جمعآوری سودهای باد آورده و دلال مآبانه نخواهد بود. با رنگ باختن سود دلالی در این بازار، درخواستهای کاذب حذف و تعدیل خواهد شد و تقاضای خودرو به سمت واقعی شدن حرکت خواهد کرد که این موضوع نیز خود بر قیمتها اثرگذار خواهد بود.
در این میان، به دنبال کاهش سود دلالان، افت قیمت خودروها را شاهد خواهیم بود که این مورد، در کنار دسترسی آسانتر متقاضیان واقعی به خودروی مدنظر خود، موجبات افزایش رضایت عمومی را فراهم خواهد کرد و رفاه مردم بیش از پیش تامین خواهد شد.
در شرایط کنونی واردات خودروها توسط شرکتهای بزرگ کشور همچون سایپا، به دلیل قیمت و مصرف ارز کمتر، مناسب ارزیابی میشود و تنظیم بازار از دیگر مزایای آن به شمار میرود و به سبب اثرگذاری بالا این اقدام، میتوان انتظارات تورمی را کنترل کرد.
به نوعی با واردات خودرو توسط شرکتهایی نظیر سایپا، سود اصلی این بازار به جیب فعالان اصلی و سهامداران این شرکتها خواهد رفت و فضا برای دلالان کوچک میشود و با حضور شرکتهای بزرگ و قدرتمند، مجالی به جولان سفتهبازان و واسطهگران داده نمیشود.