تولید و بازرگانی
پیشنهادهای ۱۱گانه واردکنندگان خودرو بدون استفاده از منابع ارزی
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو معتقد است گروهی مهندسی بازار انحصاری خودرو در کشور موفق شدند قیمت خودروهای داخلی را افزایش دهند، ولی حالا بازار از دستشان خارج شده است، به طوری که نه خودروهای داخلی ارزش این قیمتها را دارند و نه خارجیها
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو پیشنهادهایی برای واردات خودرو بدون استفاده از منابع ارزی کشور ارائه داد و درباره تاثیر اجرای این پیشنهادها با اعلام اینکه نهایتاً ۲۰ هزار دستگاه خودرو قابل ورود به کشور خواهد بود، برآورد کرد که همین «میزان اندک» باعث میشود قیمت خودرو در داخل نصف شود.
مهدی دادفر که در گفتوگو با خبرگزاری فارس سخن میگفت، یادآور شد: در سال ۹۳ که اوج واردات خودرو بود، حداکثر ارزی که بابت واردات خودروهای خارجی هزینه شد، ۲میلیارد دلار بود. در آن سال ۱۰۰هزار دستگاه خودرو به کشور وارد شد که ارز تخصیصی به این واردات، ۲.۸۵درصد کل ارز مصرفی برای واردات کالا به کشور بود.
وی با بیان اینکه اکنون ممنوعیت واردات خودرو صرفاً به دلیل مشکلات ارزی نیست، افزود: از سال ۷۴ تا پایان سال ۹۷ تعداد کل خودروهای وارداتی به ۷۰۰هزار دستگاه هم نرسیده و این در حالی است که با تولید متوسط سالانه یکمیلیون دستگاه خودرو در کشور، تعداد خودروهای وارداتی رقم قابل توجهی نبوده است.
دادفر ادامه داد: با وجود این، واردات خودرو میتواند اثر بزرگی در تعدیل قیمت خودروهای داخلی داشته باشد، به همین دلیل عدهای با شعار حمایت از تولید داخل و اشتغالزایی، مانع واردات خودرو میشوند تا بازار خودرو به صورت کامل در انحصار خودروسازان باشد.
وی تاکید کرد: مشکل کشور اختصاص ۳درصد ارز کالاهای وارداتی به واردات خودرو نیست و در این حال، اشتغالزایی نیز بهانهای است که برای حفظ بازار انحصاری خودرو میآورند وگرنه از سال ۹۱ تعداد شاغلان صنعت خودرو از ۷۰هزار نفر به ۹۰هزار نفر در وضع فعلی رسیده، اما میزان تولید افزایش نیافته است؛ پس اشتغالزایی و کارگران یک سپر برای ادامه حیات ذینفعان خودرو است.
وی با بیان اینکه در صورت واردات خودرو به کشور، سقف قیمت خودروهای وارداتی ۲۵هزار دلار خواهد بود، گفت: با در نظر گرفتن دلار ۲۰هزار تومانی، قیمت این خودروها حداکثر ۵۰۰میلیون تومان و با در نظر گرفتن دلار ۲۴هزار تومانی، قیمت خودروها نهایتاً ۵۵۰میلیون تومان تمام میشود که با احتساب تعرفه واردات، قیمت تمامشده خودروهای خارجی شاسی بلند یکمیلیارد و ۱۰۰میلیون تومان خواهد بود و اگر ۲۰۰میلیون تومان سود برای واردکننده در نظر بگیریم، نهایتاً قیمت این خودروها یکمیلیارد و ۳۰۰میلیون تومان میشود.
وی افزود: اگر سانتافه با قیمت یکمیلیارد و ۳۰۰میلیون تومان در کشور عرضه شود، هیچکس حاضر به خرید هایما با قیمت ۶۰۰میلیون تومان نخواهد بود.
وی توضیح داد: زمانی که سانتافه با قیمت ۴۵۰میلیون تومان عرضه میشد، قیمت هایما در بازار ۹۰میلیون تومان بود و تندر۹۰نیز با قیمت ۴۰میلیون تومان عرضه میشد.
۱۶ اقدام برای توقف واردات خودرو
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با بیان اینکه از سال ۹۵ به بعد با ۱۶ اقدام، واردات خودروهای خارجی را متوقف کردند، گفت: به این ترتیب قیمت سانتافه ۲۵۰میلیون تومانی و کرولای ۱۵۰میلیون تومانی چند برابر شد و قیمت راوفور ۲۲۰میلیون تومانی به یکمیلیارد و ۸۰۰میلیون تومان رسید. به همین نسبت قیمت خودروهای داخلی نیز افزایش یافت.
وی با تأکید بر اینکه مهندسی بازار انحصاری خودرو در کشور اتفاق افتاده است، گفت: از این طریق موفق شدند قیمت خودروهای داخلی را افزایش دهند، ولی حالا بازار از دستشان خارج شده است، به طوری که نه خودروهای داخلی ارزش این قیمتها را دارند و نه خارجیها.
وی تصریح کرد: اقدامات دولت، دانسته و یا نادانسته منجر به ایجاد یک بازار تصنعی شده که ۲۰درصد آن مربوط به تحریمها است و ۸۰درصد آن به نحوه عملکرد مدیران دولتی، وزارت صنعت و یا نهادهای دیگر مربوط میشود.
۱۱پیشنهاد برای واردات خودرو
دادفر با بیان اینکه در شرایط فعلی که کشور با مشکلات ارزی روبهرو است، ما برای تأمین نیاز بازار خودرو ۱۱پیشنهاد را به دستگاههای مختلف ارائه کردهایم، توضیح داد: یکی از این پیشنهادهای آن است که با استفاده از سرمایه ایرانیان خارج از کشور، واردات خودرو صورت گیرد، به این ترتیب سرمایههای موجود در خارج به داخل منتقل میشود و علاوه بر این، پیشنهاد کردیم که تا سهسال نیز اجازه عودت پول خود را نداشته باشند.
وی با بیان اینکه این اتفاق باعث میشود قیمت خودرو در داخل نصف شود، گفت: ذینفعان صنعت خودرو و قطعهسازی مقابل این پیشنهاد ایستادگی میکنند.
وی ادامه داد: یکی دیگر از پیشنهادهای ما استفاده از اعتبار شرکتهای جهانی تولیدکننده خودرو برای واردات خودرو به کشور است. حتی در همین شرایط تحریم نیز میتوانیم مذاکره کنیم تا به ما خودرو دهند و پول آن را بر اساس قیمت فعلی، سهسال دیگر پرداخت کنیم.
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو اظهار کرد: همچنین پیشنهاد کردیم برای اینکه تجارت خودروهای داخلی با مشکل مواجه نشود، حداقل اجازه بدهید خودروهای با حجم موتور کمتر از ۱۵۰۰سیسی با استفاده از دو الگوی خرید مورد ذکر، به کشور وارد شود که این اتفاق نیز عملی نشده است.
وی افزود: اکنون قیمت خودروهای اقتصادی در دنیا حدود ۱۵هزار دلار است که با احتساب سود واردات و عوارض تعیینشده، در نهایت قیمت این خودروها برای مدلهای ۲۰۲۰ حدود ۶۰۰میلیون تومان میشود. اگر این خودروها به بازار وارد شوند، خودروهای خارجی که هماکنون قیمت یکمیلیارد و ۱۰۰میلیون تومانی دارند به ۴۰۰ تا ۵۰۰میلیون تومان خواهد رسید، اما با نام حمایت از تولید داخل در مقابل این مساله مقاومت میکنند.
دادفر ادامه داد: همچنین پیشنهاد کردیم که حداقل اجازه دهید برای جایگزینی خودروهای حمل و نقل عمومی با پلاک نارنجی، واردات خودرو انجام شود و خودمان نیز فاینانسور این مساله باشیم.
وی تأکید کرد: در صورتی که بازار خودرو کنترل شود، بازارهای دیگر نیز مانند بازار مسکن و سکه کنترل خواهد شد، زیرا این بازارها از یکدیگر تبعیت میکنند.
وی ادامه داد: یکی از پیشنهادهای ما این بود که واردکنندگان خودرو بتوانند با استفاده از کارت بازرگانی خود، کالاهایی را که صادرات ندارد، از کشور صادر کنند و با استفاده از ارز حاصل از آن، خودرو وارد کنند.
به گفته دادفر، قبلاً دهکهای درآمدی هشتم، نهم و دهم مشتری خرید خودروهای وارداتی بودند، ولی حالا با توجه به رشد نرخ ارز، احتمالا فقط دهک دهم درآمدی مشتری خرید این خودروها باشند. در نتیجه بعید است بیش از ۲۰هزار دستگاه خودرو امکان واردات داشته باشند، زیرا این کالا باید برای واردات، خریدار هم داشته باشد.
واردات خودروهای هیبریدی و سوخت غیرفسیلی
وی با بیان اینکه واردات خودروهای هیبریدی یکی دیگر از پیشنهادهای ما برای مدیریت واردات خودرو به کشور بود، افزود: همچنین پیشنهاد کردیم خودروهای با سوخت غیرفسیلی مانند خودروهای هیدروژنی و یا کاملاً برقی به کشور وارد شوند.
دادفردر مورد ایجاد ایستگاه های شارژ این خودروها نیز اظهار کرد: زمانی که واردات خودروهای هیبریدی یا غیرفسیلی به تأیید برسد، واردکنندگان موظف به ایجاد ایستگاههای شارژ این خودروها خواهند بود زیرا باید امکان ترغیب مردم به خرید این خودروها وجود داشته باشد.
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو ادامه داد: برای این کار پیشنهاد کردیم که ایستگاههای شارژ مولتی برند با هدف کاهش هزینه ایجاد ایستگاه شارژ احداث شوند؛ به طوری که این ایستگاهها در مراکز پرتردد مانند مراکز فروش بزرگ، ترمینالهای مسافربری و میادین اصلی شهرها ایجاد شوند.
وی با بیان اینکه هزینه احداث این ایستگاه ها از سوی واردکنندگان خودرو تامین خواهد شد، تاکید کرد: ما مانند ایرانخودرو و سایپا نیستیم که خودرو را تولید کنیم و بگوییم میخواهید بخرید، نمیخواهید نخرید.
به گفته وی، مردم خودروهای هیبریدی را از سال ۹۴ شناختند و حالا این مطالبه در بین آنها وجود دارد که خواستار استفاده از چنین خودرویی باشند، اگر این نوع خودرو به کشور وارد نشده بود، شناختی هم از آن به وجود نمیآمد و مطالبهای هم از خودروسازان صورت نمیگرفت.
او همچنین واردات خودرو با ارزش کمتر از ۱۰هزار یورو را از دیگر پیشنهادهای واردکنندگان خودرو عنوان کرد و گفت: این خودروها، خودروهای خانواده و اقتصادی هستند که می توانند در کشور بازار رقابتی ایجاد کنند.
دادفر تصریح کرد: اگر نرخ هر یورو را ۲۷هزار تومان در نظر بگیریم، قیمت خرید این خودروهای خانواده ۲۷۰میلیون تومان می شود که با احتساب تعرفه و هزینههای جانبی، نهایتا ۵۵۰ تا ۶۰۰میلیون تومان عرضه خواهد شد. این مساله، قیمت خودروهای داخلی را تحت تاثیر قرار میدهد.
واردات خودرو با ارزهای بلوکهشده
وی در ادامه واردات خودرو با ارزهای بلوکه شده در کشورهای دیگر از جمله کره جنوبی و ژاپن را از دیگر پیشنهادهای مطرح شده برای واردات خودرو عنوان کرد و افزود: این کشورها از یک سال و نیم پیش مستقیما پیشنهاد کردند که در ازای پولهای بلوکهشده ایران، صادرات خودرو به کشور ما داشته باشند.
دادفر اظهار کرد: یکی دیگر از پیشنهادهای ما از سرگیری واردات خودرو با اعمال سهمیهبندی بود به طوری که عملکرد واردکنندگان خودرو در طول ۵سال قبل از سال ۹۴ بررسی شود و ببینند هر واردکننده به چه صورت عمل کرده است. این موضوع شامل نمایندگی و غیرنمایندگی میشود و فرقی نمیکند. در نهایت اگر فردی عملکرد قابل قبولی داشته، امکان واردات خودرو داشته باشد.
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو افزود: این موضوع با مرکز پژوهشهای مجلس نیز نهایی شده بود و قرار بود برای حفظ کسب و کار فعالان حوزه واردات خودرو اجرایی شود.
به گفته وی، واردات خودرو با استفاده از سرمایه شرکتهای نمایندگی خودروسازان خارجی، در کشورهای دیگر نیز از جمله پیشنهادهای ما بود به این صورت که نمایندگیها بتوانند با استفاده از سرمایه خود در خارج از کشور نسبت به خرید خودرو و واردات آن اقدام کنند.
اجازه عرضه خودروی خارجی ۱۰۰میلیونی نمیدهند
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در پاسخ به این سؤال که واردات خودروهای کارکرده چقدر میتواند بر بازار خودرو تأثیرگذار باشد نیز گفت: برای واردات خودروهای صفرکیلومتر، سختگیریهای زیادی اعمال میشود و ایرادات بسیاری میگیرند، چه برسد به اینکه بخواهیم خودروی کارکرده وارد کنیم؛ ایرادات زیادی به آن خواهند گرفت، وگرنه میتوانیم خودروی مدل ۲۰۱۷ را با یک سوم قیمت خودروهای مدل ۲۰۲۰ خریداری کنیم.
وی تأکید کرد: در ایران اجازه نمیدهند که خودروی خارجی با قیمت ۱۰۰ یا ۲۰۰میلیون تومان عرضه شود، زیرا در این صورت خودروهای ایرانی دیگر خریداری نخواهند داشت.
وی تصریح کرد: در این راستا پیشنهادهایی را به دستگاههای مختلف از جمله مرکز پژوهشهای مجلس، مجلس قبلی و مجلس فعلی، وزارت صنعت، معاون اول رئیسجمهوری، سازمان بازرسی و نهادهای نظارتی ارائه کردهایم که تاکنون به نتیجه نرسیده است.
خودروسازان خودکفا نیستند
دادفر همچنین با بیان اینکه تولیدکنندگان خودرو در کشور خودکفا نیستند، گفت: بررسی آمارهای گمرک نشان میدهد در سالهایی که تولید خودرو در کشور افزایش یافته، واردات قطعات یدکی نیز به همان میزان رشد داشته است که این مساله نشان میدهد تولیدکنندگان داخلی خودکفا نیستند.
وی ادامه داد: چهار سال پیش که واردات خودرو را متوقف کردند، هشدار دادیم که برخی قصد مهندسی بازار و انحصار در صنعت خودرو را دارند، ولی این هشدار را جدی نگرفتند.
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو تأکید کرد: این صحبت که نباید منابع ارزی کشور به واردات خودرو اختصاص یابد، یک بحث کاملا درست است اما عده ای از آن به عنوان یک موضوع انحرافی استفاده میکنند، زیرا ما برای واردات خودرو نیازی به منابع ارزی نداریم و اصولاً اینکه با استفاده از منابع ارزی داخلی نسبت به واردات خودرو اقدام شود، یک سیاست غلط است.