کاهش قیمت مواد غذایی در راه است؟
با نزدیک شدن به پایان جنگ روسیه و اوکراین، نشانه‌هایی از کاهش تورم جهانی و کاهش قیمت مواد غذایی در ایران به چشم می‌خورد.
این جنگ که از اوایل سال ۲۰۲۲ با درگیری بر سر عضویت اوکراین در ناتو آغاز شد، علاوه بر تبعات انسانی گسترده، تأثیرات عمیقی بر بازار جهانی محصولات کشاورزی و نهاده‌های دامی گذاشت. روسیه و اوکراین به‌عنوان دو قطب اصلی صادرات گندم و سایر محصولات کشاورزی، با وقوع جنگ، زنجیره تأمین جهانی را با اختلال مواجه کردند.
به گزارش عصراقتصاد، در ماه‌های اولیه جنگ، قیمت نهاده‌های کشاورزی در بازار جهانی به‌طور چشمگیری افزایش یافت. زمین‌های حاصل‌خیز اوکراین به میدان نبرد تبدیل شدند و برداشت محصولات متوقف گردید.
همچنین حملات روسیه به زیرساخت‌های بندری اوکراین، از جمله بندر اودسا، صادرات محصولات کشاورزی این کشور را با مشکل مواجه کرد. اگرچه پس از مدتی با میانجی‌گری ترکیه و سازمان ملل، توافقی برای صادرات غلات اوکراین به بازار جهانی حاصل شد، اما این توافق به دلیل عدم پایبندی غربی‌ها به تعهداتشان در قبال روسیه، دوام نیاورد.
تحریم‌های اعمال‌شده علیه روسیه نیز بر افزایش قیمت محصولات کشاورزی تأثیر گذاشت. این تحریم‌ها صادرات محصولات کشاورزی روسیه را با چالش‌های جدی مواجه کرد و خریداران را در پرداخت و حمل‌ونقل محصولات خریداری‌شده دچار مشکل ساخت.
چشم‌انداز صلح و تأثیر آن بر بازار جهانی
اخیراً نشانه‌هایی از کاهش تنش‌ها و احتمال پایان جنگ به چشم می‌خورد. گزارش‌ها حاکی از آن است که روسیه و آمریکا در حال گفت‌وگو برای پایان دادن به این درگیری هستند.
همچنین برخورد اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، نشان داد که کشورهای غربی دیگر اجماعی بر سر حمایت بی‌قیدوشرط از اوکراین ندارند.
ترامپ در اظهاراتی بی‌سابقه، از هزینه‌های سنگین آمریکا در این جنگ انتقاد کرد و نشان داد که واشنگتن تمایلی به ادامه حمایت مالی و تسلیحاتی از اوکراین ندارد.
با کاهش تنش‌ها و احتمال حصول آتش‌بس، انتظار می‌رود عرضه محصولات کشاورزی و نهاده‌های دامی به بازار جهانی بهبود یابد. این موضوع می‌تواند به کاهش قیمت جهانی این محصولات و در نتیجه کاهش هزینه‌های واردات برای کشورهایی مانند ایران منجر شود.
ایران که بخشی از نیازهای خود به نهاده‌های دامی و محصولات کشاورزی را از طریق واردات تأمین می‌کند، با تسهیل ورود این محصولات، شاهد کاهش قیمت مواد غذایی در بازار داخلی خواهد بود.
تولید داخلی و امنیت غذایی ایران
در کنار تأثیرات مثبت پایان جنگ بر بازار جهانی، ایران با توجه به ظرفیت‌های داخلی خود در حوزه کشاورزی، گام‌های بلندی در جهت تأمین امنیت غذایی برداشته است.
علیرضا عباسی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگویی اعلام کرد که ۸۵ درصد مواد غذایی مورد نیاز کشور در داخل تولید می‌شود.
وی با اشاره به تنوع اقلیمی ایران، گفت: «از ۱۴ اقلیم موجود در جهان، ۱۱ اقلیم در ایران وجود دارد. این تنوع اقلیمی فرصتی استثنایی برای تولید محصولات کشاورزی متنوع فراهم می‌کند.»
عباسی بر لزوم تدوین الگوی کشت مناسب تأکید کرد و گفت: «الگوی کشت به ما کمک می‌کند تا بدانیم چه محصولی را در چه منطقه‌ای و به چه میزانی کشت کنیم. این موضوع برای افزایش بهره‌وری و کاهش وابستگی به واردات ضروری است.» وی همچنین بر مدیریت منابع آبی و خاکی تأکید کرد و هشدار داد که بی‌توجهی به این منابع، پایداری امنیت غذایی را با خطر مواجه می‌کند.
پایان جنگ روسیه و اوکراین می‌تواند نقطه عطفی در بهبود وضعیت بازار جهانی محصولات کشاورزی و نهاده‌های دامی باشد. کاهش قیمت جهانی این محصولات، به کشورهایی مانند ایران که بخشی از نیازهای خود را از طریق واردات تأمین می‌کنند، کمک می‌کند تا هزینه‌های تولید مواد غذایی را کاهش دهند.
از سوی دیگر، با توجه به ظرفیت‌های داخلی ایران در حوزه کشاورزی و برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته برای افزایش تولید، می‌توان به آینده‌ای با امنیت غذایی پایدارتر امیدوار بود.
