بانک مرکزی به دنبال توسعه پایدار فناوری‌های بانکی و مالی / صدور مجوز واحد‌های دیجیتال و نئوبانک‌ها در آینده نزدیک
در رویداد بزرگ بانک و بیمه فینشورتک حجت اسماعیل‌زاده، معاون تنظیم‌گری و نظارت بانک مرکزی از ایجاد مرکز تنظیم‌گری در این نهاد خبر داد و بر ضرورت توسعه پایدار فناوری‌های بانکی و مالی تأکید کرد. وی همچنین از صدور مجوز واحد‌های دیجیتال و نئوبانک‌ها در آینده نزدیک خبر داد و به چالش‌های پیش‌روی نهاد‌های رگولاتور در مواجهه با تحولات سریع فناوری اشاره کرد.
به گزارش عصر اقتصاد به نقل از اقتصادآنلاین، حجت اسماعیل‌زاده بیان کرد: با توجه به موضوع تنظیم‌گری، بانک مرکزی امسال بر اساس قانون جدید، معاونت نظارت خود را به معاونت تنظیم‌گری و نظارت تغییر نام داد و مرکز تنظیم‌گری را ایجاد کرد. این مرکز برای اولین بار در ساختار بانک مرکزی دیده می‌شود و هدف آن ایجاد انسجام و راه‌برد قوی‌تر در تنظیم و نظارت بر نهاد‌های تحت نظارت است.
وی افزود: موضوع اصلی بحث امروز من، توسعه پایدار و تکاملی فناوری‌ها در حوزه بانکی و مالی است. در دنیا معمولاً کسبوکارها، به‌ویژه در حوزه‌های فناوری‌محور، بسیار جلوتر از نهاد‌های رگولاتور حرکت می‌کنند.
این موضوع پذیرفته‌شده‌ای است و نه نشان‌دهنده ضعف نهاد‌های نظارتی است و نه مقاومت آنها، بلکه به‌دلیل سرعت بالای توسعه فناوری در کسبوکارها، این فاصله به‌صورت طبیعی ایجاد می‌شود. وی افزود: نمونه‌ای از این موضوع را در نظام بانکی و در قالب واحد‌های دیجیتال، بانک‌داری دیجیتال، نئوبانک‌ها و فرابانک‌ها شاهد هستیم. تقریباً در تمام ۲۹ بانک کشور، واحد‌های دیجیتال یا نئوبانک‌ها فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.
بانک مرکزی نیز برای اولین بار شروع به صدور مجوز برای این واحد‌ها کرده است و در ظرف چند ماه آینده شاهد خواهیم بود که برخی از این بانک‌ها مجوز‌های لازم را دریافت می‌کنند. این فرآیند زمان‌بر است و ممکن است سال‌ها طول بکشد تا همگامی و اعتماد بین نهاد‌های رگولاتور و کسبوکارها ایجاد شود.
اسماعیل‌زاده گفت: به‌عنوان مثال، در سال ۱۴۰۰، سازمان بورس ضوابطی برای پذیرش شرکتهای استارت‌آپی در بازار سرمایه تعیین کرد که در ابتدا با انتقادات زیادی مواجه شد. اما امروز شاهد هستیم که این ضوابط تکامل یافته‌اند و شرکت‌هایی مانند دیجی‌کالا، کافه‌بازار و دیوار در بازار سرمایه پذیرفته شده‌اند. در مورد رمزارز‌ها نیز چالش‌های زیادی وجود دارد، اما بر اساس ابلاغ ریاست‌جمهوری، بانک مرکزی متولی تنظیم‌گری این حوزه شده است.
تدوین آیین‌نامه‌های جدید برای توسعه فناوری و نوآوری در صنعت بیمه
در نشست تخصصی فعالان صنعت بانک و بیمه، نماینده بیمه مرکزی از تدوین آیین‌نامه‌های جدید برای تسهیل فعالیت شرکتهای فناور بیمه‌ای و ایجاد محیط‌های آزمایشگاهی برای تست مدل‌های نوین کسب‌وکار خبر داد که این اقدامات با هدف توسعه نوآوری و فناوری در صنعت بیمه و همگام‌سازی با تحولات جهانی انجام شده است.
به گزارش عصر اقتصاد به نقل از اقتصادآنلاین، دومین روز نشست تخصصی بانک و بیمه(فینشورتک) با حضور فعالان صنعت بانک و بیمه، رضا عباسیان فرد نماینده بیمه مرکزی به تشریح اقدامات انجام‌شده برای توسعه فناوری و نوآوری در صنعت بیمه پرداخت.
وی با اشاره به تغییرات گسترده در این صنعت، به ویژه پس از ورود شرکتهای کارگزاران آنلاین و استارت‌آپ‌ها، از تدوین آیین‌نامه‌های جدید برای تنظیم فعالیت این شرکت‌ها خبر داد.
عباسیان فر با بیان اینکه صنعت بیمه در سال‌های اخیر با تحولات فناورانه مواجه شده است، افزود: با ورود شرکتهای فناور بیمه‌ای (اینشورتک‌ها) به بازار، نیاز به ایجاد سازوکارهای مقرراتی جدید احساس شد. به همین دلیل، آیین‌نامه‌ای تحت عنوان «آیین‌نامه تأسیس و فعالیت مؤسسات و شرکتهای فناور بیمه‌ای» تدوین و از ابتدای سال جاری اجرایی شد.
نماینده بیمه مرکزی با اشاره به مطالعه‌های انجام‌شده در سطح بین‌المللی، توضیح داد: برای تدوین این آیین‌نامه، ابتدا روندهای نوآوری در صنعت بیمه جهانی بررسی شد. این مطالعه نشان داد که فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و اتوماسیون، تحولات عمده‌ای در زنجیره ارزش بیمه ایجاد کرده‌اند. این تحولات شامل مراحل طراحی محصول، قیمت‌گذاری، بازاریابی، فروش و مدیریت خسارت است.
وی همچنین به دو گروه اصلی از بازیگران نوظهور در صنعت بیمه اشاره کرد و گفت: گروه اول شامل شرکت‌هایی هستند که فعالیت‌های سنتی را با استفاده از فناوری‌های جدید انجام می‌دهند، مانند فروشندگان بیمه که به جای روش‌های فیزیکی، از پلتفرم‌های آنلاین استفاده می‌کنند.
گروه دوم شامل شرکت‌هایی هستند که مدل‌های کسب‌وکار کاملاً جدیدی ارائه می‌دهند، مانند بیمه‌گری همتا به همتا (Peer-to-Peer Insurance) که در آن بیمه‌گر و بیمه‌گذار یک نفر هستند و مدیریت ریسک و خسارت به صورت جمعی انجام می‌شود.
وی اظهار داشت: برای تسهیل فعالیت این شرکت‌ها، دو آیین‌نامه تدوین شده است: یکی برای شرکت‌هایی که در چارچوب مقررات موجود قابل تنظیم هستند و دیگری برای شرکت‌هایی که نیاز به محیط‌های آزمایشگاهی دارند.
عباسیان فر بیان کرد: برای شرکت‌هایی که مدل‌های کسب‌وکار کاملاً جدیدی دارند و در چارچوب مقررات موجود نمی‌گنجند، محیط‌های آزمایشگاهی تحت عنوان “سندباکس تنظیم‌گری بخشی” ایجاد شده است؛ این محیط‌ها امکان تست مدل‌های نوین را در مقیاس محدود و برای مدت زمان مشخص فراهم می‌کنند.
وی همچنین از تأسیس صندوق نوآوری صنعت بیمه خبر داد و گفت: این صندوق با مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بیمه مرکزی و ۱۳ شرکت خصوصی بیمه‌ای تأسیس شده است. هدف این صندوق، ارائه خدمات مورد نیاز به شرکتهای نوآور و سرمایه‌گذاری در حوزه‌های فناوری و نوآوری است. این صندوق بزرگترین صندوق پژوهش و فناوری در کشور محسوب می‌شود.
در پایان، نماینده بیمه مرکزی با اشاره به مطالعه‌های انجام‌شده در مورد کلان روندهای نوآوری در صنعت بیمه، اعلام کرد: این مطالعه‌ها شامل بررسی تحولات در حوزه‌هایی مانند اتوماسیون، شخصی‌سازی محصولات و تأثیر پدیده‌هایی مانند سالمند شدن جامعه بر صنعت بیمه است. نتایج این مطالعه به زودی منتشر خواهد شد.
