دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی: خودمان ابرتحریم داخلی نکنیم
لیلا ابوالفتحی
عصر اقتصاد: دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران تاکید میکند مسئولان باید در نظر بگیرند که اوضاع کشور خاص است؛ بنابراین نباید خودمان را ابرتحریم داخلی کنیم.
عباس هاشمی در گفت‌وگو با عصر اقتصاد درباره بازار این روزهای لوازم خانگی می‌گوید: تولیدکنندگان فارغ از یکسری مشکلات، بازار فروش خوبی دارند، هرچند پیش‌بینی میشود با کاهش قدرت خرید این روند دچار سکته مقطعی شود.البته کشش بازار را فقط بر اساس توان خرید مصرف‌کننده نهایی نباید در نظر گرفت چراکه عمده خریداران بنکداران هستند. مصرف‌کنندگان خرد هم به دلیل نگرانی از ذوب شدن پولشان و کاهش ارزش پول ملی خریدهای خود را انجام می‌دهند.
دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران درباره علت طرح درخواست انجمن برای افزایش مجدد قیمت لوازم خانگی اظهار میکند: این درخواست به دلیل ناپایداری اقتصادی کشور به دلیل تحریم، کاهش ارز پول ملی و افزایش قیمت مواد اولیه مطرح شده است. البته می‌دانیم با توجه به کاهش قدرت خرید مردم، در صورت افزایش قیمت ممکن است با کاهش فروش مواجه شویم.
او در مورد رکود در بازار می‌گوید: این رکود کالا به کالا فرق میکند، چون ماهیت کالاها با یکدیگر فرق دارند. به طور مثال می‌توان گفت که یخچال-فریزر بازار گرمی مانند پکیج ندارد چون معمولا پکیج از طرف پیمانکاران سفارش داده میشود و کمتر از طرف مصرف‌کننده خرد خریداری میشود. پیمانکار چون با روند افزایشی اقلام دخیل در ساخت‌و‌ساز مواجه‌اند سعی میکند که اقلام مورد نیاز خود مانند پکیج را زودتر خریداری کند.
به گفته هاشمی در مجموع مشکل فروش به صورت حاد وجود ندارد زیرا برای خرید با توجه به اولویت نیاز، اهم و فی‌الاهم میشود و خریداران با توجه به حجم محدود درآمدها خریدهای خود را مدیریت می‌کنند.
او در مورد نقش توزیع‌کنندگان در قیمت‌ها عنوان میکند: توزیع‌کنندگان عمده با توجه به نقدینگی خود کالاها را تهیه می‌کنند و با قیمت دلخواه خود به مصرف‌کننده می‌فروشند؛ این واقعیتی است که باید عنوان شود. اکنون توزیع‌کنندگان هستند که باعث افزایش قیمت شده‌اند. واحدهای تولیدی هم عرضه مستقیم را انجام می‌دهند تا جلوی این افزایش قیمت‌ها گرفته شود.
دبیر انجمن لوازم خانگی در مورد اوضاع صنعت در این مقطع می‌گوید: با توجه به اینکه در کشور مدل اقتصادی خاصی برای غلبه بر ناپایداری اوضاع اقتصادی و نبود ثبات تعریف نشده است، هجمه‌ها و اتفاقات اجازه نمی‌دهند که تولید، استراتژی و سیاست مستقیمی داشته باشد. دستگاه‌های اجرایی و قانونگذاران، یکسری کارها انجام می‌دهند ولی به صورت جزیره‌ای است و به عبارتی به مرور دچار روزمرگی می‌شوند.
به گفته او، برای حل مشکلات باید اولویت را تماما بر روی بخش خصوصی، انجمن‌ها و واحدهای تولیدی و مشکلات پیش روی مصرف‌کننده گذاشت.
هاشمی مشکلات پیش‌روی صنعت لوازم خانگی را چنین برمی‌شمرد: مشکلات این صنعت شناساسیی شده‌اند و یکی از آنها تخصیص نیافتن به‌موقع ارز است. طولانی شدن فرایند تخصیص ارز در رفت‌و برگشت‌ها میان وزارت صنعت، گمرک و بانک مرکزی و ناهنگی میان دستگا‌ه‌ها به حدی است که صدای گمرک هم درآمده است. این در حالی است که مسئولان ما باید در نظر بگیرند که وضع ما خاص است، مشکلات تحریم‌ها برای درگیر کردن تولیدکنندگان کفایت میکند و خودمان نباید خودمان را ابرتحریم داخلی کنیم.
او ادامه می‌دهد: تهیه مواد داخلی هم این روزها معضل بزرگی برای تولیدکننده است. تهیه مواد پتروشیمی، ورق فولادی از مهم‌ترین مشکلات داخلی ماست. تولیدکننده بالغ بر ۵۰درصد ورق‌های مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه میکند. مقرر شده است که سامانه بهین‌یاب بر اساس متوسط تولید ۲۴ماهه واحدهای تولیدی و ۳۰درصد سهمیه اسمی واحدهای جدید ورق و مواد پتروشیمی در اختیار تولیدکننده قرار دهد؛ ولی در عمل این اتفاق نمی‌افتد.
هاشمی با انتقاد تفاوت نگرش‌ها در سازمان‌های استانی وزارت صمت می‌گوید: در استان‌ها براساس خوداظهاری واحدهای تولیدی سهمیه را تعیین می‌کنند که این ممکن است واقعی نباشد و نظارتی هم بر صحت و سقم این خوداظهاری صورت نمی‌گیرد. مساله دیگر این است که یک شابلونمشخص و ثابتی برای سنجش در تمامی استان‌ها وجود ندارد و دیدگاه‌های مسئولان استانی با یکدیگر متفاوت است.
او مشکل بعدی را این گونه تشریح میکند: از طرفی دیگر بعد از تعیین سهمیه در سامانه بهین‌یاب، باید به تالار بورس برای دریافت سهمیه مراجعه کرد که فقط یک روز در هفته عرضه صورت می‌گیرد و معلوم هم نیست که در آن یک روز مواد مورد نیاز شما عرضه شود یا نه و آیا به تولیدکننده می‌رسد یا خیر.
هاشمی در مورد عرضه در بورس می‌افزاید: باید این واقعیت را در نظر گرفت که بورس یک بازار مزایده است که خواه‌ناخواه باعث افزایش قیمت میشود و حاشیه رقابت هم در آن محدودیت ندارد. تالار بورس یک برگ برنده برای گروهی از افراد است: واحدهایی که پول نقد دارند برنده این مزایده‌اند و چون تعدادی از آنها اِسماً تولیدکننده هستند و در عمل تولیدی ندارند مواد اولیه خریداری شده را که مازاد نیازشان است در بازار آزاد توزیع می‌کنند.
به گفته او، این مشکل درباره مواد پتروشیمی، فولاد، مس و آلومینیوم به چشم می‌خورد.
دبیرانجمن لوازم خانگی درباره رایزنی‌های پیشین برای حل این مشکل می‌گوید: با وزیر وقت صنعت (رضا رحمانی) درباره صنایع حساس و اولویت‌دار، یعنی صنایعی که به صورت سفارشی ورق استفاده می‌کنند و تولید دارند، صحبت کرده بودیم. ما با عرضه در تالار بورس مشکلی نداریم و باید فولاد مبارکه هم در این فضا کشف قیمت کند ولی این اجازه را داشته باشد که با توجه به سوابق ۱۰ تا ۱۲ سال پیش واحدهای تولیدی لوازم خانگی سفارش بگیرد و فولاد سفارشی را با ابعاد خاص ار طریق مچینگ و ارائه مستقیم عرضه کند. این خرید بی‌واسطه باعث کاهش قیمت و توان برنامه‌ریزی در تولید میشود.
این فعال صنفی که معتقد است وزارت صنعت مساله را «تک‌بعدی» می‌بیند، درباره مزایای عرضه مستقیم به روش مچینگ فولاد اظهار میکند: عرضه مستقیم برای تولیدکننده مزایایی دارد از جمله اینکه امکان مدیریت تقاضای ورق، اطمینان از استمرار تامین مواد اولیه، برنامه‌ریزی درازمدت، خرید اعتباری و مدیریت مالی فراهم میشود. همچنین با توجه به اینکه در عرضه به روش مچینگ امکان ارائه ورق‌هایی که به لحاظ ابعادی و کیفیتی مطابق با نیاز تولیدکننده باشد، وجود دارد، پرتی تولید هم کم میشود.
او تاکید میکند مزایای ذکر شده باعث به حداقل رسیدن مشکلات تولید میشود..
هاشمی همچنین از عملکرد پتروشیمی‌ها گله میکند و می‌گوید این شرکت‌ها به جای تامین نیاز داخل مایل به صادرات هستند چون هم راحت‌تر است و هم ارز مورد نیاز خودر ا تامین می‌کنند.
دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی از سامانه جامع تجارت به عنوان راه‌حل درصدی از مشکلات تولید یاد میکند و می‌افزاید: ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجارت، مشکلات نظارت استصوابی بر تنظیم بازار را کاهش می‌دهد و کار روان‌تر میشود.
او مشکل بزرگ بعدی تولید را قیمتگذاری می‌داند و در این باره توضیح می‌دهد:. سازمان حمایت، ستاد تنظیم بازار را مکلف به نظارت بر قیمت میکند؛ اما ستاد تنظیم بازار آن قدر نیرو ندارد که بتواند به خوبی بر بازار نظارت کند. نکته بعدی این است که قیمتگذاری به روش قدیمی کاست‌پلاس (هزینه تمام‌شده) مشکلات بسیار زیادی دارد و سازمان حمایت هم مشکلات این روش را پذیرفته و می‌داند که روش ناکارآمدی است. این نکته را باید در نظر گرفت که تمام محصولات بر اساس قیمت مواد اولیه قیمتگذاری میشود قیمت مواد اولیه با دلار است و قیمت دلار هم ثباتی ندارد و نباید انتظار ثبات قیمت داشت.
هاشمی تاکید میکند روش قیمتگذاری دستوری روش غلطی است و قیمت‌ها باید شناور باشد.
او درباره افزایش قیمت نهاده‌های تولید می‌گوید: در مصوبه سال ۹۷ کارگروه تنظیم بازار ۲۵ قلم را مشمول قیمتگذاری کرده است و بقیه اقلام در بازار قیمتگذاری میشود. اصرار بر کنترل قیمت بر اساس روش گذشته غلط است. هنگامی که مقایسه قیمت نهاده‌های تولید سال ۹۸ با امسال بین ۱۶۰ تا ۲۱۰درصد افزایش نشان می‌دهد؛ چگونه انتظار دارند که قیمت لوازم خانگی ۲۵درصد افزایش یابد؟ گذشته از آنف لوازم خانگی مشمول قیمتگذاری نیست، بلکه مشمول نظارت است.سازمان حمایت هم می‌داند که افزایش ۲۰ تا ۲۵درصدی قیمت لوازم خانگی غیرمنطقی است.
هاشمی ثبت قیمت در سامانه ۱۲۴ را مشکل بعدی این صنعت معرفی میکند و می‌گوید: این سامانه مشکلات فنی بسیاری دارد.
هاشمی گریزی هم به تدارک‌های صورت‌گرفته برای برگزاری نمایشگاه بین‌المللی لوازم خانگی می‌زد و می‌گوید: در طول مدت حضور من در انجمن لوازم خانگی، کمیسیون و دپارتمان قطعه‌سازی شکل گرفته است و بستری فراهم شده است که تولیدکنندگان قطعه در نمایشگاه هم حضور داشته باشند.در راستای استراتژی دولت و وزارت صمت که معرفی برند است، سعی کرده‌ایم واحدهای بزرگ و از برندهای مختلف و معتبر در یک سالن تجمیع شوند تا بازدیدکنندگان پتانسیل تولید داخلی را ببینند.
او حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در نمایشگاه امسال را یکی از رویدادهای این دوره می‌داند و می‌افزاید: نمایشگاه امسال با لحاظ شرایط خاصی برگزار میشود و سعی کرده‌ایم که با در نظر گرفتن تمام پروتکل‌های بهداشتی نمایشگاه را آماده بازدید کنیم و با توجه به اینکه زمان آن به تعویق افتاده است در اجرای بهتر آن تلاش خواهیم کرد.
او درباره استقبال مشارکت‌کنندگان از این دوره از نمایشگاه گفت: استقبال با توجه به کرونا بسیار خوب بوده است و تاکنون ۲۰هزارمتر مربع آن واگذار شده است. اما پیش‌بینی میشود به دلیل محدودیت حضور بازدیدکنندگان شهرستانی و خارجی، وضع تردد، اسکان در هتل‌ها و … مراجعه‌کنندگان به نمایشگاه کمتر شود.
