رئیس انرژی و تأسیسات شرکت فولاد آلیاژی ایران: پاسداشت آب، از مهمترین مسئولیتهای اجتماعی این شرکت است
با توجه به ارزش بالای آب و محدودیت منابع آبی در دسترس، یکی از راهکارهای اصلی در بهره برداری هرچه بیشتر و مناسبتر از آب های موجود، بازچرخانی و استفاده مجدد از آب است.
برای دریافت فایل پی دی اف ویژه نامه روز صادرات بر روی اینجا کلیک نمایید.
به همین بهانه و به دلیل اهمیت موضوع آب و اهمیت بازچرخانی آن در صنایع، سراغ محمدرضا زارعزاده، رئیس انرژی و تأسیسات شرکت فولاد آلیاژی ایران رفتیم تا با دانش فنی و امکانات یکی از مهمترین شرکتهای فولادی کشور و منطقه در این مورد آشنا شویم.
-در ابتدا از ظرفیتها و زیرساختهای تأسیساتی این شرکت در رابطه با تأمین آب مورد نیاز بخشهای مختلف به ویژه تولید توضیح دهید.
شرکت فولاد آلیاژی ایران، بزرگترین تولیدکننده انواع فولاد آلیاژی در ایران و خاورمیانه و یکی از مدرنترین مجتمعهای تولید فولاد آلیاژی دنیاست که در سال ۱۳۸۸ به بهره برداری رسیده است.
دانش فنی، طراحی، ساخت و تأمین تجهیزات آن را شرکتهای بهلر اتریش و دانیلی ایتالیا به عنوان پیشتازان این صنعت در دنیا انجام داده اند و متناسب با آن طراحی، اجرا و توسعه تاسیسات زیربنایی برای تامین آب مورد نیاز شرکت نیز مورد توجه بایستهای قرارگرفته است که از آن جمله میتوان به اجرای خطوط انتقال، سیستم های باز چرخانی آب، تجهیزات بهسازی آبهای صنعتی، تجهیزات خنکسازی آبهای صنعتی، مخازن آب، سیستم لولهکشی آبیاری قطرهای هوشمند، تصفیه خانه فاضلاب بهداشتی و بسیاری امکانات زیرساختی از این دست اشاره کرد.
-بیشترین میزان مصرف آب در شرکت متعلق به چه بخشهایی است و چه تمهیداتی در رابطه با بهبود الگوهای مصرف صورت گرفته است؟
بیشترین میزان مصرف آب در شرکت فولاد آلیاژی ایران مربوط به بخش فضای سبز است که آن هم در راستای برآوردهسازی الزامات قانونی و محیط زیستی صورت پذیرفته؛ نشان از اهتمام شرکت فولاد آلیاژی ایران به حفظ محیط زیست و سرمایهگذاری کلان در این بخش داشته و دارد. از آن جمله میتوان به بیش از ۵۰ هکتار فضای سبز ایجاد شده اشاره داشت که با اجرای پروژه سیستم آبیاری هوشمند قطرهای، مصرف خود را به حد اقل لازم کاهش داده و پیشتاز کنترل و بهینهسازی مصرف آب در کشور است و این افتخار را دارد که اولین صنعت کشور در اجرای این سیستم است.
همچنین این شرکت با تصفیه همه پساب های بهداشتی شرکت و بازگرداندن آن به شبکه واستفاده مجدد در آبیاری فضای سبز، از اتلاف آب جلوگیری کرده و بازیافت منابع آبی را به عنوان استراتژی پایدار خود تعریف کرده است؛ مضاف بر اینکه در بخش آب بهداشتی و شرب نیز با تغییر شیرهای آب از دستی به پدالی، بهبود مصرف مدنظر قرار گرفته است.
-به طور کلی چند درصد از آب مصرفی شرکت از طریق بازچرخانی در مدار مصرف مجدد قرار میگیرد و آیا برنامهای برای توسعه و به روزآوری این سیستم دارید؟
شرکت فولاد آلیاژی ایران با داشتن سیستم اسمز معکوس در دو مرحله ( re use water )، سیستم دمین، فیلترهای شنی و کولرهای هوایی، تمام آب صنعتی خود را از طریق بازچرخانی و احیای مجدد به مدار مصرف باز میگرداند. در واقع همه مدارات آب صنعتی این شرکت به روش بازچرخانی هستند تا کمترین میزان مصرف را در بخش صنعتی و تولیدی خود به ثبت برساند و این افتخار را داشته باشد که از کم آب خواهترین صنایع فولادی نه تنها در سطح استان و ملی بلکه در سطح خاورمیانه باشد. به جرات میتوان گفت فولاد آلیاژی ایران در زمینه کاهش نرخ مصرف آب و استفاده حداکثری از منابع و تلاش برای حفظ منابع آبی، از پرتلاشترین صنایع بوده است و موفق شده است به مصرف کمتر از ۵۰۰ لیتر آب برای تولید هر تن فولاد آلیاژی برسد. این در حالیست که این شرکت تولیدکننده محصولات آلیاژی برای صنایع بزرگ کشور است و از برندهای معتبر جهانی در صنعت فولاد است.
قابل ذکر است که شرکت فولاد آلیاژی ایران توسعه و به روزآوری خود در زمینه بهینه سازی مصرف آب را از هنگام آغاز بهرهبرداری هرگز متوقف نکرده و در برنامههای کوتاه مدت و بلند مدت خود توسعه و به روزرسانی این سیستم را گنجانده است. هم اکنون نیز این شرکت با هدف حفظ کیفیت آب صنعتی خود که منجر به کاهش نرخ مصرف میشود و نیز مطالعات در زمینه سیستمهای نوین، پیشرفتهای جهانی در این زمینه را رصد میکند.
در اینجا لازم است به این نکته اشاره شود که شرکت فولاد آلیاژی دست همه شرکتهای تخصصی و نیز دانشبنیان را که در این زمینه مطالعه یا تجربهای داشتهاند برای همکاری میفشارد و آماده است تا از تجارب، تخصص، دانش و مهارت آنها برای بهبود سیستمهای مصرف آب استفاده کند یا در طرحهای مطالعاتی همکاری کند؛ همچنان که از گذشته تاکنون با دانشگاههای صنعتی اصفهان، دانشگاه تهران، مشهد، اشکذر و پژوهشکدههای مختلف در زمینه پروژههای مطالعاتی آب در حال همکاری است.
– پرمصرفترین صنایع کشور در زمینه مصرف آب چه صنایعی هستند و صنایع فولادی در چه ردهای قرار دارند؟
اجازه بدهید این سوال را به گونهای متفاوت جواب دهم. این تصور غلط وجود دارد که صنعت عامل بحران آب در کشور است؛ در حالی که بزرگترین مصرفکننده آب در کشور بخش کشاورزی است که در محدوده ۹۰ درصد منابع آبی کشور در بخش کشاورزی و آنهم به روشهای قدیمی و آبیاری غرقابی مصرف میشود و سهم صنعت از منابع آبی بسیار ناچیز و در حدود پنج در صد و حتی کمتر است.
این نشان میدهد که متهم کردن صنعت به عنوان عامل بحران آب در کشور، آدرس غلط دادن است و گمراهکننده است. به نظر بنده برای نجات کشور از بحران آب باید به اصلاح وضع کشاورزی در کشور پرداخت.
و اما اگر بخواهیم صنایع به اصطلاح پرآبخواه را نام ببریم، میتوان به صنایع تولید مواد شیمیایی، صنایع غذایی، بخش معدن و صنایع فلزی، صنعت سیمان و کاشی، محصولات کانی غیر فلزی و همچنین کاغذ و نیروگاههای برق اشاره کرد. صنعت فولاد نیز با توجه به چشمانداز توسعهای متصور بر آن از جمله تولید ۵۵ میلیون تن فولاد، خودکفایی و تأمین نیاز صنایع مختلف، اشتغالزایی و برنامه توسعه کشور، در زمره صنعتهایی است که موضوع مصرف آب برای آنها نقش پر رنگی دارد.
– شرکت فولاد آلیاژی ایران چه تعاملاتی را با سازمان آب منطقهای استان در راستای بهینهسازی مصارف داشته و دارد؟
شرکت فولاد آلیاژی ایران همواره این آمادگی و اهتمام را داشته و دارد تا در همکاری با شرکت آب منطقهای باشد؛ لیکن این انتظار را داریم که آنها نقش محوریتری را در برگزاری جلسات هماندیشی، گردهمایی های تخصصی و نیز ایجاد فضای تشویقی و رقابتی بین صنایع برای بهبود وضعیت مصرف آب در صنعت داشته باشند.
متاسفانه در کشور ما تا بحث کاهش مصرف آب یا انرژی مطرح میشود، مسئولان به سراغ قیمت میروند و پایین بودن قیمت را دلیل بی مبالاتی در مصرف میدانند در حالی که این هم از آدرسهای غلط دیگری است که داده میشود و موضوع قیمت باید در کنار عوامل متفاوت و بیشتری سنجیده شود؛ چه در زمینه آب و چه در زمینه انرژیهایی چون برق و گاز به نظر میرسد موضوع قیمت بیشتر یک بهانه برای افزایش قیمت آنها است تا دلواپسی و نگرانی از نرخ مصرف.
همانطور که قبلا ذکر شد شرکت فولاد آلیاژی ایران در زمینه کاهش مصرف آب پیش رو بوده است و حد اکثر تلاش خود را برای بازیافت آب و استفاده حداکثری از این منابع صورت داده است و خواهد داد و خارج از موضوع قیمت گذاری آب، خود را موظف و متعهد به پاسداشت این گوهر کمیاب خدادادی می داند و هرگونه کوتاهی را در این زمینه بر خود نخواهد پذیرفت.