رشد ارزش روبل و یوان در مقابل دلار

مترجم: علی اسدی خمامی

واحد پولی روسیه اکنون نسبت به پیش از زمانی که ایالات متحده آمریکا تحریم‌های جدید خود را علیه روسیه وضع کرد، در مقابل دلار قوی‌تر شده است. تحریم‌های جدید ماه گذشته میلادی در پی اتهامات مداخله روسیه در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ ایالات متحده آمریکا وضع شد.

در تاریخ ۱۵ آوریل، جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، با امضای یک فرمان اجرایی، دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه روسیه وضع کرد.

در کنار تحریم افراد حقیقی و سازمان‌ها و اخراج دیپلمات‌های روسی، دولت ایالات متحده همچنین با تشدید اقدامات قهری پیشین، بازار اوراق قرضه روسیه را هدف قرار داد. این بار، ایالات متحده تصمیم گرفت که موسسات مالی آمریکایی را از مشارکت در بازار اولیه اوراق قرضه اسمی دولت روسیه که به روبل یا ارزهای غیر از روبل پس از ۱۴ ژوئن منتشر شده‌اند، منع کند. حتی پیش از آنکه تحریم‌های جدید رسما اعلام شوند، نگرانی‌ها درباره اقدام احتمالی ایالات متحده به  بازار سهام روسیه و روبل شوک وارد کرد. چندین روز پیش از آنکه تحریم‌ها اجرایی شوند، قیمت روبل به ۷۸ واحد در مقابل دلار، که پایین‌ترین قیمت در بازه پنج ماهه اخیر است، سقوط کرد. این اتفاق بیشتر به دلیل فروش اوراق قرضه دولت روسیه از سوی مالکان خارجی رخ داد. این موقعیت معمولا واحد پول ملی را تضعیف می‌کند، چراکه سرمایه‌گذاران در این موقعیت روبل را به ارزهای دیگر تبدیل می‌کنند.

بعد از آن که دولت بایدن وضع محدودیت‌های جدید را تایید کرد، قیمت روبل مجددا با افت مواجه شد. با این حال، در نهایت قیمت این ارز از مقادیر پیشین پایین‌تر نرفت و در ۷۶ واحد به ازای دلار تثبیت شد.

اکنون واحد پول روسیه از آن تاریخ قوی تر شده است. عصر دوشنبه هر دلار به ازای ۷۴ روبل مبادله شد، و این قیمت معادل قیمت میانه ماه مارس، پیش از وضع شدن تحریم‌های جدید است.

شاید علت آنچه اتفاق افتاده است، همانی باشد که پیشتر تحلیل‌گران پیش‌بینی کرده بودند. با وضع تحریم‌های جدید ایالات متحده، تحلیل‌گران انتظار داشتند که پاسخ روسیه مشابه دفعات پیش باشد: این که سرعت پیشرفت به سوی اقتصاد مستقل را افزایش دهد.

در این باره الینا ریباکووا، اقتصاددان و معاون موسسه International Finance مستقر در واشنگتن، به بلومبرگ گفته بود: «آمریکایی‌ها می‌گویند مراقب باشید، وگرنه ما می‌توانیم اقدامات بیشتری انجام دهیم. اما روسیه به حرکت به سوی خودکفایی اقتصادی ادامه می‌دهد.»

نتیجه اقدامات روسیه روشن است: بر اثر سیاست موسکو برای کاهش وابستگی به دلار، بر اساس گزارش‌های فصل چهارم سال ۲۰۲۰ میلادی، سهم دلار در مبادلات خارجی روسیه به زیر ۵۰ درصد رسیده است.

بر اساس داده‌های منتشرشده بانک مرکزی روسیه، سهم عمده این کاهش بی‌سابقه وابستگی به دلار، به دلیل حذف این ارز از مبادلات روسیه و چین بوده است. اکنون بیش از سه‌چهارم مبادلات دو کشور با استفاده از یورو انجام می‌شود. این داده‌ها نشان می‌دهد که سهم یورو از مبادلات خارجی روسیه از ۱۰ درصد به ۳۶ درصد رسیده است. روسیه و چین پیشتر برای حذف دلار از مبادلات خود توافق کرده بودند. در ماه ژانویه، سفارت روسیه در چین گزارش کرد که طی نه ماه پیش از آن تاریخ، سهم ارزهای ملی دو کشور در مبادلات روسیه و چین به ۲۵ درصد رسیده است. روسیه همچنین به طرز قابل توجهی سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه ایالات متحده آمریکا را کاهش داده و در طلا و یورو سرمایه‌گذاری کرده است.

بر اساس اطلاعات منتشر‌شده وزارت خزانه داری ایالات متحده امریکا، روسیه مالک ۶.۱۴۵ میلیار دلار اوراق قرضه ایالات متحده است. در همین مدت، سهم دارایی‌های خارجی روسیه در ایالات متحده از ۳۰ درصد در سال ۲۰۱۴ به ۱۰ درصد رسیده است. سال ۲۰۱۴، سالی بود که ایلات متحده شروع به تحریم روسیه کرد.

البته ارزش واحد پولی چین نیز در این مدت از این رشد بی‌نصیب نبوده است. بر اساس آمار بلومبرگ، روز دوشنبه ارزش هر یوان چین با رشد ۰.۳ درصدی، ۶.۴۱۱۴ واحد در ازای هر دلار بود. این به آن معناست که واحد پول چین تمام کاهشی را که در ابتدای سال تجربه کرده بود جبران کرده و در قوی‌ترین حالت خود بعد از ژوئن ۲۰۱۸ ایستاده است. کارشناسان رشد واحد پول چین را به بازیابی سریع اقتصاد این کشور از بحران اقتصادی ناشی از کرونا و در عین حال آمار ضعیف اشتغال‌زایی ایالات متحده آمریکا در ماه آوریل نسبت می‌دهند.

منبع: راشاتودی