در جهت حمایت از تولید داخل؛ صادرات زیتون و دانه های روغنی ممنوع اعلام شد

عصر اقتصاد: زیتون محصولی که نقش پررنگی در اقتصادکشاورزی کشور به خصوص استان گیلان دارد و با نام رودبار عجین شده است. این محصول از اواخر تابستان تا نیمه فصل پاییز به صورت سنتی و مکانیزه صورت می گیرد.

طی سال‌های اخیر، کشت زیتون در مناطقی دیگر نیز رونق گرفته به گونه ای که در نقاطی از قزوین، گرگان و حتی شیراز و یاسوج نیز کشت آن گزارش شده است.

علی رغم تولید این محصول در کشور ،با شرایط ایجاد شده در بازار برخی محصولات ، وزارت جهاد کشاورزی برای جلوگیری از خروج کالاهای اساسی وارد شده با ارز ۴۲۰۰ تومانی ، صادرات ۱۸ قلم کالا از جمله دانه های روغنی را تا اطلاع ثانوی ممنوع اعلام کرد.

درهمین خصوص، سید رحمت اله پریچهر، مشاور معاون وزیر و مجری طرح زیتون کشور در گفتگو با خبرنگار عصر اقتصاد گفت : بخش عمده ای از روغن مورد نیاز کشور از خارج وارد می شود. وبخش کمی از آن در داخل تولیدمی شود. وابستگی ما به روغن زیاد است به همین خاطر برای تولید روغن خوراکی در کشور تصمیم بر این شد که زیتون کلزا و دانه های روغنی از کشور صادر نشود.

وی با بیان اینکه نیاز داخل تامین نمی شود گفت : در حال حاضر با وجود ممنوعیت صادرات ، میزان ۵۰۰۰ تن تا ۶۰۰۰ تن روغن تولید می شود که به همین مقدار  ، واردات باید صورت گیرد تا نیاز داخل تامین شود.

مجری طرح زیتون کشور در خصوص توانایی کشور در تولید زیتون به خبرنگار عصر اقتصاد گفت :. هر ۵ یا ۶ کیلو زیتون یک کیلو روغن می دهد . میزان تولید کشور ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تن است. بخش عمده این زیتون به کنسرو تبدیل می شود و همین امر سبب می شود در تولید روغن با کمبود مواجه شویم

ممنوعیت صادرات دانه های روغنی

پریچهر در ادامه اظهار داشت : هر ایرانی سالانه ۱۸ تا ۱۹ کیلو  روغن به طور متوسط استفاده می کند. سرانه مصرف روغن زیتون در کشور ۱۳۰ گرم است. بخش عمده این محصول از خارج وارد می شود و تولید دانه های روغنی و زیتون پاسخگوی نیاز کشور نیست و ما به واردات روغن زیتون و سایر روغن ها وابسته هستیم.

وی با اشاره به  ضرر کشور از واردات  و هزینه هایی که برای کشورهای دیگر انجام می شود گفت : به جای اینکه تولید را به خارج از کشور بفرستیم در حال حاضر که قیمت روغن در وضعیت خوبی قرار دارد برای کشور کاری انجام دهیم. روغن را در داخل تولید کنیم . به همین دلیل جلوی خروج دانه های روغنی را گرفته ایم تا بتوانیم در این خصوص اقداماتی را آغاز کنیم.

مجری طرح زیتون کشور در خصوص تغییرات ارزی و تاثیر آن گفت : روغن وارداتی با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد  نمی شود. هر کیلو روغن زیتون ۳در خارج از کشور۳ تا ۳.۵ دلاره و۲۶ درصد هم تعرفه دارد و ۲۵ هزار تومن تمام می شود.  درحال حاضر که واردات در گروه ۲ رفته و از ارز دولتی استفاده نمی شود قیمت این روغن افزایش پیدا کرده است . با این وضعیت گرایش باغداران نیز  به سمت روغن افزایش یافته و دیگر به سمت کنسرو و شور و زیتون پرروده نمی رود. کنسرو بخش فرعی در تولید این محصول است و هدف از تولید زیتون گرفتن روغن است.

وی در ادامه به مبحث واردات اشاره کرد و گفت : واردا ت از کشور های ترکیه ، سوریه و اسپانیا صورت می گیرد. محصول این کشورها از لحاظ کیفیت با زیتون ما برابری نمی کند و نیاز به بررسی دارد. که گاها تقلب هایی نیز دیده می شود. برای مثال کشور ترکیه به خاطر تقلب هایی که انجام می داد و روغن هایی که ترکیبی بوده  و ناخالصی داشته است،  دو بار از شورای بین المللی روغن اخراج شده است.

بهترین روغن دنیا روغن زیتون است و بهتر از آن نداریم

پریچهر درباره میزان تولید کشور به خبرنگار عصر اقتصاد گفت : میزان تولید در سال جاری ۹۰ هزار تن پیش بینی می شود .در  سال گذشته ۶۶ درصد از زیتون تولیدی کنسرو شده و ۳۴ درصد به روغن تبدیل شده است. ما در تلاشیم که درصد تولیدی در کنسرو و روغن زیتون به ۵۰-۵۰ برسد.

وی به صادرات این محصول در سال جاری و سالهای اخیر اشاره کرد و افزود : میزان صادرات کشور با توجه به نیاز همیشگی داخل در حد ناچیزی قرار داشته است. در سال های گذشته هم میزان صادرات بسیار ناچیز بوده است و همیشه در داخل مصرف می شده است.

مجری طرح زیتون کشور در پایان اظهار داشت : بهترین روغن دنیا روغن زیتون است و بهتر از آن نداریم .از کشاورزان میخواهیم با توجه به اهمیت و نیاز مملکت،  تلاش کنند به جای تبدیل زیتون به کنسرو به سمت تولید روغن بروند . اکنون قیمت این محصول در وضعیت خوبی قرار گرفته است که هم به نفع وضعیت باغدار و هم به نفع وضعیت اقتصادی کشور خواهد بود.

سودجویان کالا صادر می کنند

 همچنین شاهرخ شجری ، مدیرکل دفتر توسعه صادرات وزارت جهادکشاورزی نیز درباره مبحث ممنوعیت صادرات کالاهای اساسی از جمله کالاهای روغنی گفت : با توجه به تخصیص ارز یارانه ای توسط دولت، امسال چند برابر سال گذشته ثبت سفارش کالاهای اساسی صورت گرفته است که به نظر می رسد توسط عده ای سودجو این کالاها صادر شود.

وی اظهار داشت: در حالی که این کالاها با ارز دولتی ۴۲۰۰ تومان برای تامین نیاز داخلی وارد می شود و با توجه به وضعیت بازار، نیازی به صادرات این محصولات نیست.

مدیرکل دفتر توسعه صادرات وزارت جهادکشاورزی یادآورشد: در سال های گذشته بخش اندکی از این کالاها مازاد برنیاز داخلی صادر می شد اما این مهم در حالی رخ می داد که پیش از این ارز یارانه ای به این کالاها اختصاص نمی یافت و با ارز آزاد وارد می شد.

در دنیا ۵/۱۱ میلیون هکتار باغ زیتون وجود دارد که ایران هم یکی از این کشورهاست اما پایین بودن مصرف سرانه روغن زیتون در کشور و اینکه ایران تنها کشوری است که بازار اختصاصی فروش زیتون را دارد ولی از مطرح شدن به‌عنوان «برند» محروم است، از جمله مسائلی است که باید بیشتر مورد توجه مسئولان مربوطه قرار گیرد، زیرا افزایش تولید و صادرات آن می‌تواند برای کشور ارزآوری داشته باشد.

متأسفانه تولید روغن زیتون در کشور به دلیل تنوع طعم زیتون کنسروی، کم شده است. میزان باغ‌های زیتون کشور  ۸۴ هزارهکتار اعلام شده است که از این میزان ۶۰ درصد بارده و ۴۰ درصد هم هنوز به مرحله باردهی نرسیده است.  براساس آمار سال های گذشته از ۶۰ درصد باغ‌های زیتون بارده، ۱۰۰ هزار تن زیتون برداشت شده است.