مسابقات جام جهانی فوتبال هفته جاری در قطر آغاز می‌شود. این امیر نشین مدعیست ۲۰۰ میلیارد دلار برای تدارک زیر ساخت های این مسابقات هزینه کرده است. درعوض برگزارکنندگان وعده بازگشت ۱۷ میلیارد دلار سود حاصل از برگزاری مسابقات را داده‌اند.
البته میزان استقبال و حضور تماشاچیان در این مسابقات شدیدا زیر سئوال است. در دوحه اولویت با توازن اقتصادی نیست. کارشناسان معتقدند مقامات قطری در امر سرمایه‌گذاری برای این دور از مسابقات به فکر صرفه اقتصادی نبوده‌اند.
قطر برای این مسابقات بیش از تولید ناخالص داخلی خود به میزان ۱۸۰ میلیارد دلار هزینه کرده است.
این کشورطی ده سال بین ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۲( ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱)۲۰۰ میلیارد دلار هزینه کرده‌است. بطور مشخص ۱۴۰ میلیارد دلار برای توسعه زیرساختهای حمل ونقل و ۱۵ میلیارد دلاربرای امکانات هتلداری هزینه کرده است.
بنابه گفته وزیردارایی قطر در سال ۲۰۱۷(۱۳۹۶) این کشور درهفته۵۰۰ میلیون دلار هزینه می‌کرده است. درهیچ دوره از مسابقات جام جهانی اختصاص چنین هزینه‌هایی تاکنون مشاهده نشده است.
برزیل در سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۳) ۱۵ میلیارددلار و روسیه در سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷)۶/۱۱ میلیارد دلار برای این مسابقات هزینه کرده‌اند. البته هزینه های قطر صرفا برای مسابقات جام جهانی نبوده است. بلکه درچارچوب برنامه توسعه کشور تا سال ۲۰۳۰( ۱۴۰۹) نیز عنوان شده است.
به اعتقاد کارشناسان، دوحه درحقیقت از این فرصت برای مطرح کردن قدرت نرم خود استفاده کرده‌است. البته مقامات قطری سخن از بازگشت ۱۷ میلیارد دلاری ازاین مسیر به کشور می‌کنند که چندان قابل تحقق به نظر نمی‌رسد.
«ناصر الخاطر» رئیس کمیته برگزاری مسابقات براین رقم پافشاری می‌کند. او معتقد است درمقابل هزینه ۸میلیارد دلاری که صرفا برای ساخت ورزشگاه ها شده، این بازگشت سرمایه حاصل می‌شود. به‌عقیده وی این بازیها ۹ میلیارد دلار نیز بازگشت سرمایه برای اقتصاد محلی خواهد داشت.
با در نظر گرفتن تمام جوانب سرمایه‌گذاری های انجام شده کسری بودجه ۱۸۰ میلیارد دلاری برای قطر به وجود آمده‌است. براین اساس تحقق پیش‌بینی‌های مقامات قطری در بازگشت سرمایه بسیاربعید است.
معمولا برگزارکنندگان رقابتهای جهانی بودجه مورد نیاز آن‌را کمتر از حدو بازگشت سرمایه را بیش از حد برآورد می کنند. کارشناسان این پدیده را «نفرین برنده مزایده» نامگذاری کرده‌اند.
برآورد «ناصر الخاطر» رئیس کمیته برگزاری مسابقات براساس ورود۴/۱ میلیون گردشگر برای دیدار ازاین رویداد ورزشیست. این رقم بلند پروازانه است. در کشور برزیل فوتبال به منزله یک مذهب است طی پنج هفته مسابقات جام‌جهانی سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۳) که بسیاری از مردم مشتقانه درانتظار این رویداد ورزشی بودند ۱/۱ میلیون نفر گردشگر حضور یافتند. مقامات وقت برزیل از بازگشت سرمایه سه میلیارد دلاری سخن می‌گفتند.
اما در حال حاضر مقامات قطری در انتظار رقم ۱۷میلیارد دلار هستند. درحالیکه زمان کمی به شروع مسابقات باقی‌مانده، حضور گردشگران درخیابانهای دوحه بسیار کمرنگ است. حامیان فرانسوی که معمولا حضور پررنگی دراین مواقع دارند دراین دوره درمقایسه با مسابقات روسیه درسال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷) شش برابر کمتر در قطرحاضر شده‌اند. بنابر آمار انجمن حامیان فوتبال متوسط هزینه یک نفر حامی درحال حاضر برای حضور در مسابقات ۶هزار یورو برآورد می‌شود. این رقم دو تا سه برابر رقم برگزاری مسابقات در دور قبلی در روسیه است.
قوانین وضع شده درخصوص پوشش به‌خصوص درمورد زنان که سختگیرانه‌تر است، محدویتهای استفاده از الکل منحصرا در برخی از مناطق خاص، هراس از حضور همجنسگرایان درمسابقات همگی از جمله موانع حضور حامیان و تماشاچیان برای این دور از مسابقات محسوب می‌شوند.
آنچه دررسانه‌های کشورهای غربی در مورد فعالیتهای آماده سازی برگزاری این دور از مسابقات در قطر منتشر شده‌است بیشتر حاوی انتقاد از آنها به‌دلایل زیست‌محیطی و نوع رفتار با کارگران بوده و حکایت از یک اقبال مردمی به‌این فعالیتها نداشته است.
اما مقامات قطری درجستجوی اهداف دیگری هستند. آنها به صرفه‌های اقتصادی این مراسم فکر نمی‌کنند. استانداردهای اقتصادی دراین کشورقدری متفاوت است. چراکه این کشور دارای ذخایرگازی هنگفتی برای اداره جمعیت بسیار کمی از مردم است.
سرانه تولید ناخالص داخلی به ازای هرنفر دراین کشور یکی از بالاترین سرانه‌های موجود درجهان است. هدف اصلی مقامات عالیرتبه قطر از این مخارج صرفا مطرح کردن این کشور درجهان بوده است.
بعید به نظر می‌رسد این هشت ورزشگاهی که به منظور برگزاری مسابقات ساخته شده‌اند مورد استفاده مجدد ۳۸۰هزار نفر از شهروندان قطر قرار گیرد.
منبع: روزنامه تریبیون
