نبض بازارهای جهانی مواد خام‌ در دست چین

هاتف فرج الهی

بازار مواد خام (commodity) در ماه‌های اخیر بر خلاف رسم همیشگی بازار از سیگنال‌های جدیدی پیروی می‌کند که یکی از آنها خبر واردات چین است.

واردات چین تاثیر مستقیمی بر بازار موادخام دارد، اما تاثیر میزان این واردات نمی‌تواند به اندازه‌ای باشد که قیمت‌ها را به صورت مستقیم و لحظه‌ای تغییر دهد. با توجه به مشکلات اقتصادی پیش آمده ناشی از بحران کرونا و همچنین جنگ اوکراین که به طبع آن رشد تورم در اقتصاد جهانی و کاهش نرخ رشد را شاهد هستیم، فضای اقتصاد جهانی را نسبت به تحرکات اقتصادی اژدهای سرخ حساس تر کرده است، اگر چه اقتصاد چین نیز از به دلیل همین چالش ها با کاهش رشد مواجه است ولی به دلیل ابعاد عظیم اقتصاد چین کوچک شدن اقتصاد جهانی سویه دیگرش افزایش سهم چین در تقاضای جهانی است.

آمار اداره کل گمرک چین نشان داد این کشور در اوت ۴۰.۳۵ میلیون تن معادل حدود ۹.۵ میلیون بشکه در روز نفت خریداری کرد که در مقایسه با ۸.۷۹ میلیون بشکه در روز در ژوئیه، بالاتر بود اما در مقایسه با آمار واردات ۱۰.۴۹ میلیون بشکه در روز در اوت سال ۲۰۲۱، کاهش داشت.

میزان واردات در هشت ماه نخست سال میلادی جاری، به ۳۳۰ میلیون تن معادل ۹.۹۲ میلیون بشکه در روز رسید که ۴.۷ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش داشت. این کاهش، در نتیجه تمدید قرنطینه‌های کووید ۱۹ روی داد که تقاضا برای سوخت را فلج کرد. تعطیلی ماه گذشته پالایشگاه‌ها هم در کاهش واردات موثر بود.

تاسیسات شرکت سینوپک شانگهای پتروکمیکال به ظرفیت ۳۲۰ هزار بشکه در روز پس از تعطیلی برنامه‌ریزی نشده به مدت بیش از هفت هفته، فعالیت جزئی را اواسط اوت ازسرگرفت. پالایشگاه ویپک به ظرفیت ۲۰۰ هزار بشکه در روز که تحت کنترل پتروچاینا قرار دارد، فعالیتش را اواخر اوت پس از حدود سه ماه تعمیرات، از سرگرفت.

شرکت مشاوره کالای “جی ال سی” چین، پیش از انتشار آمار گمرکی، گزارش کرده بود پالایشگاه‌های خصوصی در استان شاندونگ در دوره تعمیران و حاشیه سود پایین‌تر، با ظرفیت کمتر از ۶۵ درصد در اوت در مقایسه با حدود ۷۰ درصد در ژوئیه کار کردند.

شرکت سینوپک با پیش بینی بهبود تقاضا برای سوخت در نیمه دوم سال، انتظار دارد تولید نفت این شرکت در فاصله ژوئن تا دسامبر، در مقایسه با نیمه اول سال ۲۰۲۲ یکنواخت بماند.

علاوه بر این واردات گاز طبیعی از طریق خط لوله و به شکل ال ان جی، در اوت ۸.۸۵ میلیون تن بود که ۱۵.۲ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش داشت. میزان واردات در هشت ماه نخست سال میلادی جاری، ۱۰.۲ درصد کاهش یافت و به ۷۱.۰۵ میلیون تن رسید.

این کاهش واردات اما با وجود این که تاثیر چندانی بر تقاضای کلی بازار نداشت قیمت‌ها را به صورت جدی تر تاثیر قرار داد.

بر این اساس تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که توان بازیابی قیمت نفت در سال آتی به میزان پیش‌بینی‌های پیش از افت واردات چین نخواهد بود.

اما در این بین بخشی از کارشناسان بازار باور دارند که تبلیغات سیاسی چین بر این جریان تاثیرگذار بوده است. چین تلاش دارد تا بازار را به سمت سیاست‌های داخلی خود سوق دهد، به این صورت که با کاهش واردات این کشور قیمت‌ها نیز در سراسر جهان افت پ کند تا تامین نیاز در این کشور تسهیل شود و با رشد دوباره واردات قیمت‌ها نیز افزایش پیدا کند تا صادرات محصولات نهایی از چین با نرخ‌های بالاتری صورت گیرد.

تحقق این سیاست موجب شده است که قیمت‌ها به صورت غیر واقعی از تجارت چین تاثیر بگیرند که اگر بازار جهانی موادخام این سیگنال را رمزگشایی کند، شاهد آن خواهیم بود که تاثیر قیمت‌ها از سطح واردات و صادرات چین کاهش پیدا کند.

با این وجود در ماه‌های اخیر شاهد آن بودیم که بازار کامودیتی‌ها، به ویژه بازار نفت، گاز و فولاد از تجارت چین تاثیر گرفته است که این مساله می‌تواند پیامدهایی جدی را از جمله بی‌ثباتی برای بازار به همراه داشته باشد.

در عین حال بازار با چنین سیگنال‌هایی می‌تواند دچار تنش‌های غیر ضروری شود که این‌ مساله سفته‌بازان را مجاب می‌کند تا در زمان‌های نامطمئن دست به خرید و فروش بزنند.

این جریان در نهایت منجر می‌شود که توان پیش‌بینی در بازارها دچار افت شده و اقتصاد جهان را تا حدودی بی‌ثبات سازد.