بیاعتمادی در بازار سرمایه قیمت اوراق را تغییر میدهد
مدتهاست که بورس هر روز میریزد و سرمایه سهامداران در حال آبشدن است و آنها فرار از بورس را به ماندن ترجیح میدهند. به این ترتیب بی اعتمادی و نااطمینانی بر بازار سرمایه حاکم شده است که بارها کارشناسان بازار مالی درباره آن هشدار داده اند.
روزگذشته نیز رئیس سازمان بورس به این نکته اشاره و عنوان کرد که بخشی از بی اعتمادی فعلی ناشی از نااطمینانیها و برخی دیگر به دلیل موقعیت منطقه و جغرافیایی است اما عامل دیگر، رفتار سیاستگذاران و مجریان سیاسی بوده است. همین نااطمینانی های موجود باعث شده قیمت اوراق جابجا میشود و بازار مالی با تصمیمگیریهای متفاوت تحت تاثیر قرار میگیرد.
به گزارش عصراقتصاد، سال گذشته نرخ موثر اوراق ۲۸ درصد بود که به صورت رسمی ۳۰ درصد شد که البته این ۲ درصد آنچنان اثر کاهنده و ملموسی ندارد اما یکی از نکات مهم به عدم ایفای تعهدات مسئولان در ارکان بورس جهت حمایت از منابع سهامداران برمیگردد.
یکی از نشانههای حمایت ظاهری مسئولان از بازار سرمایه، میزان بازدهی کمتر از ۱۰ درصدی شاخص بورس و خروج پول حقیقی در سال گذشته است. سال ۹۹ به رغم فراخوانهای عمومی ۲۵ هزار میلیارد تومان وارد بورس شد اما سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بالغ بر ۴۰ و ۶۰ هزار میلیارد تومان خارج شد.
متاسفانه سال ۱۴۰۲ به دلیل دسترسی عدهای به رانت اطلاعات بورسی، میزان خروج پول حقیقی از بورس به بیش از ۹۰ هزار میلیارد تومان رسید و از آن پس دولت نتوانست برای جذب سرمایه به بورس اعتماد عمومی را جلب کند و به سمت بازارهای سوداگرانه مانند ارز و طلا رفت و مردم قید بورس را زدند.
حجت اله صیدی، رئیس سازمان بورس در نشست کاری اعضای اتاق با رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، با بیان اینکه بازار سهام همیشه تلقی خوب و لذتبخشی از اتاق ایران داشته چرا که اتاق بخش واقعی و حقیقی اقتصاد است، گفت: بازارهای مالی بر بخش حقیقی سوار و امکان توسعه و انتقال مالکیت و تشکیل سرمایه را فراهم می کنند.
او افزود: خوشبختانه با اعضای موثر اتاق تعاملاتی داشتهایم چرا که اقتصاد کشورها از سوی این بخش توسعه و گسترش پیدا میکند.
صیدی با اشاره به نقش و اهمیت تولید بیان کرد: اگر کشورهای منطقه و یا دیگر کشورها تولید ناخالص داخلی ۲۸ میلیارد دلاری و یا هزار میلیارد دلاری پیدا کرده اند، مربوط به موضوع تولید بوده است.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، بخشی از فشارهای موجود در اقتصاد کشور را ناشی از تحریمها و بخش دیگر را مربوط به بهرهوری پایین دانست و گفت: در برنامه ۲۰ ساله قرار بود سالانه رشد اقتصادی ۸ درصدی داشته باشیم و در منطقه رتبه اول را بدست آوریم، اما این هدف محقق نشد.
همچنین، قرار بود در سال ۱۴۰۴ حائز رتبه اول شویم، در حالی که از نظر اسمی رتبه چهارم اما از نظر شاخص قدرت خرید در رتبه سوم قرار داریم.
صیدی با بیان اینکه در دهه ۷۰ شانه به شانه کشورهای منطقه پیش رفتیم، افزود: در حال حاضر نرخ تشکیل سرمایه منفی شده و سرمایهگذاریها پوشش استهلاک را هم نمیدهد. از این رو، دغدغه اول کشور، بحث رشد و تشکیل سرمایه است.
او با اشاره به سهم کم بازار سرمایه در تشکیل سرمایه گفت: سهم بازار سرمایه در تشکیل سرمایه حداکثر یک پنجم بوده است.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه نهادهای مالی، ناشران و شرکت های بورسی به سازمان معنا میدهند، به دلایل بی اعتمادی و نگرانی سهامداران به بازار سرمایه اشاره کرد و افزود: بخشی از بی اعتمادی فعلی ناشی از نااطمینانیها و برخی دیگر به دلیل موقعیت منطقه و جغرافیایی است اما عامل دیگر، رفتار سیاستگذاران و مجریان سیاسی بوده است.
او با تاکید بر حساسیت بازارهای مالی توضیح داد: قیمت اوراق بواسطه نااطمینانیهای موجود جابجا میشود و بازار مالی با تصمیمگیریهای متفاوت بازار مالی تحت تاثیر قرار میگیرد.
صیدی، رفتار اقتصاد حقیقی را عامل دیگر این نااطمینانیها برشمرد و افزود: در صورتی که اطمینان و اعتماد نسبت به بازار سهام وجود نداشته باشد، بازار سرمایه آسیب خواهد دید.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در بخش دیگری از صحبتهایش با اشاره به اینکه باید تامین مالی کوتاه مدت را به نظام بانکی و تامین مالی بلند مدت را به بازار سرمایه بسپاریم، بیان کرد: رعایت اصول حرفهای از سوی ناشران اهمیت بسزایی دارد و باعث فعالیت بهینه و سودآوری میشود اما در غیر این صورت شرکت متضرر میشود.
او، افزود: با توجه به ارزش بورس تهران و میزان مشارکت عامه مردم در معاملات، بازار سرمایه جایگاه خوبی در اقتصاد ایران دارد، بنابراین امید میرود، درآیندهای نزدیک تعداد فعالان بورسی به ۸۰ میلیون نفر افزایش یابد.
صیدی با بیان اینکه رفتار بخش حقیقی بورس را تحت تاثیر قرار داده، اظهار کرد: قانون اوراق بهادار استقلال را به رسمیت شناخته است. بخش مهم اما به رفتار افراد بستگی دارد چرا که ساختار بورس مستقل است. در شورای عالی بورس، از حضور شخص رییس اتاق ایران محروم بودیم. استقلال شورای بورس را بهگونهای حفظ کنیم که گویی در مجلس شورای اسلامی نشستهایم و باید برای رأیگیری نظر بدهیم.
وظیفهام حفظ استقلال بورس است
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: در مورد استقلال بورس بسیار معتقدم و قانون اوراق بهادار به این تاکید دارد اما استقلال همیشه امر نسبی است و در بانک مرکزی و سایر بخشها هم همینطور است.
ساختار بورس ساختار مستقل است و خواهشمندیم رییس اتاق بازرگانی ایران که از کارآفرینان بزرگ و انسان بزرگ که دست با برکتی دارند در شورای بورس حضور یابند. از وظایف بنده این است که استقلال بورس را حفظ کنم و منافع سهامداران خرد و کلان را حفظ کنم.
صیدی، حمایت از سهامداران خرد را یکی از وظایف سازمان برشمرد و گفت: شرکت ها باید بدرستی کار کنند و شفاف باشند و دخالت دولت نیز باید بازار کاهش یابد.
او با بیان اینکه حمایتها و دستورات خوبی از سوی رییس جمهوری برای رونق بازار داده شد، افزود: پوشش ریسک سهامدار خرد و بیمه پیگیری میشود.
صیدی درباره نرخ سود بانکی نیز توضیح داد: با رییس بانک مرکزی درباره نرخ سود مذاکرات متعددی صورت گرفته و ایشان دید بسیار خوبی نسبت به این قضیه دارند.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، بحث کسری بودجه را مهم خواند و گفت: تا زمانی که کسری بودجه دولت کاهش پیدا نکند، نمیتوان نرخ سود را افزایش داد چرا که ریشه نرخ سود بالا کسری بودجه است.او درعین حال، کاهش نرخ تورم را برای کاهش نرخ سود ضروری خواند.
صیدی، بحث حاکمیت شرکتی را یکی از برنامههای ۱۷ گانه سازمان بورس خواند و گفت: به دنبال این هستیم تا اعتماد بیشتری به وجود آمده و سرمایه های بیشتری جذب بازار شود.
او با بیان اینکه در بررسی صلاحیتها باید سخت گیری بیشتری صورت گیرد، توضیح داد: برای اینکه گرفتار فضای مجازی نشویم، باید فضای بورس را جذاب کنیم. باید جلوی تخلفات گرفته شود و باید در این زمینه فرهنگسازی شود.
مکاتبه با وزیر نیرو
صیدی دربخش دیگری از صحبتهایش با اشاره به اینکه قیمتگذاری و نحوه تولید توزیع برق کاملا دستوری است، گفت: با توجه به اهمیت این موضوع، مکاتباتی با وزیر نیرو برای اصلاح بازار برق و سرمایهگذاری دراین بخش صورت گرفته است.