آیا هوش مصنوعی میتواند از انسان باهوشتر شود؟

ترجمه: مهرین نظری
با پیشرفتهای شگرف در حوزه هوش مصنوعی (AI)، مفهومی به نام «هوش عمومی مصنوعی» (AGI) به مرکز توجه محققان و صنعتگران تبدیل شده است.
AGI به سیستمی اطلاق میشود که قادر است وظایف شناختی متنوعی را با کارایی مشابه یا حتی بالاتر از انسان انجام دهد. اما پرسشی که ذهن بسیاری را مشغول کرده این است: آیا AGI میتواند از هوش انسانی پیشی بگیرد؟ و اگر چنین است، چه خطراتی در کمین است؟
پیشبینیهای جسورانه
ایلان ماسک، کارآفرین برجسته و مدیرعامل اسپیسایکس و تسلا، در سالهای اخیر بارها نسبت به پیشرفتهای AGI اظهار نگرانی کرده است. او معتقد است که تا سال ۲۰۲۵، هوش مصنوعی میتواند از باهوشترین انسانها پیشی بگیرد و تا سال ۲۰۲۹، از کل بشریت هوشمندتر شود. این پیشبینیها نشاندهنده سرعت فزاینده توسعه AGI و نگرانیهای مرتبط با آن است.
تحولات اخیر در AGI
در سالهای اخیر، شرکتهای بزرگ فناوری سرمایهگذاریهای کلانی در توسعه AGI انجام دادهاند. بهعنوان مثال، OpenAI با معرفی مدلهای زبان بزرگ (LLM) مانند GPT-4، نشان داده که سیستمهای هوش مصنوعی میتوانند درک و تولید زبان انسانی را با دقت بالایی انجام دهند. این پیشرفتها سوالاتی را درباره نزدیکی ما به دستیابی به AGI مطرح کرده است.
چالشها و نگرانیها
با وجود پیشرفتهای قابلتوجه، دستیابی به AGI با چالشهای متعددی همراه است. یکی از مهمترین آنها، مسئله «همراستایی» (Alignment) است؛ یعنی اطمینان از اینکه اهداف و رفتارهای AGI با ارزشها و منافع انسانی همسو باشد. عدم توجه به این موضوع میتواند منجر به پیامدهای غیرقابلپیشبینی و حتی خطرناک شود.
تأثیرات اجتماعی و اقتصادی
ورود AGI به جامعه میتواند تأثیرات عمیقی بر ساختارهای اجتماعی و اقتصادی داشته باشد. از یک سو، AGI میتواند بهرهوری را افزایش داده و مسائل پیچیدهای مانند تغییرات اقلیمی یا بیماریهای همهگیر را حل کند. از سوی دیگر، ممکن است منجر به از دست رفتن مشاغل و افزایش نابرابریهای اجتماعی شود.
نقش قانونگذاران و سیاستمداران
با توجه به پتانسیل AGI برای تغییرات گسترده، نقش قانونگذاران و سیاستمداران در تدوین مقررات مناسب برای استفاده اخلاقی و مسئولانه از این فناوری بسیار حیاتی است. تدوین چارچوبهای قانونی که توسعه AGI را هدایت کند و در عین حال از سوءاستفادهها جلوگیری نماید، امری ضروری است.
در نهایت، AGI میتواند بهعنوان یک ابزار قدرتمند برای بهبود زندگی انسانها عمل کند، اما تنها در صورتی که توسعه و استفاده از آن با دقت و مسئولیتپذیری همراه باشد. همکاری بینالمللی، تحقیقات بیشتر و تدوین مقررات مناسب میتواند به ما کمک کند تا از مزایای AGI بهرهمند شویم و در عین حال خطرات احتمالی را کاهش دهیم.