مسعود وطنخواه
معاملات بازار سرمایه پس از سه ماه و برخورد به سطح یکمیلیون و ۲۰۰هزار واحدی اندکی تغییر را در نوع گردش نقدینگی نشان داد. این تغییر جهت ورود پول به بورس که از آخرین روز معاملاتی هفته گذشته آغاز شد، دیروز نیز ادامه پیدا کرد؛ به طوریکه ورود «پول هوشمند» را در نمادهای مطرح بازار سرمایه شاهد بودیم. البته برای تاییدیه گرفتن از ورود پول هوشمند باید چند روزی صبر کرد. اگر روند معاملات با افزایش در روزهای دیگر نظیر روز گذشته ادامه پیدا کند، میتوان از تغییر روند بورس اطمینان پیدا کرد.
اصطلاح «پول هوشمند» Smart Money) ) در برابر «پول گنگ» به کار میرود و به سرمایهگذاری یا معاملات انجامشده از سوی سرمایهگذاران «متخصصی» گفته میشود که درک کاملی از بازارهای مالی دارند و میتوانند روندها را قبل از دیگران شناسایی یا پیشبینی کنند. از سوی دیگر، سرمایهگذارانی که روند سرمایهگذاری را کشف و یا پیشبینی نمیکنند، یعنی کسانی را که سعی میکنند پس از ورود یا خروج پول هوشمند سوار روند شوند یا از آن بیرون بیایند، «پول ناآگاهانه» یا «پول گنگ» گویند.
رضد معاملات حقیقی و حقوقی دیروز بازار سرمایه نشان میدهد که متقاضیان حقیقی در تعداد کم، اما در حجمهای بالا معامله کردهاند؛ به عبارت دیگر، تقاضای برای خرید در گروهی از نمادها نظیر پالایشیها، بانکیها و معدنیها که در سه ماه گذشته اصلاح بالای ۳۰درصدی را تجربه کرده بودند؛ به گونهای بود که پس از اینکه در نمادهای مذکور توان فروش حقیقیها و حقوقیها تمام شد. عطش بالای تقاضا سبب تشکیل صفهای خرید شد.
کارشناسان افزایش ناگهانی حجم معاملات، خرید سهم به صورت سریع و رسیدن سهم به کف قیمتی همراه با افزایش ارزش معاملات روزانه را از نشانههای ورود پول هوشمند ذکر میکنند که هر سه مورد در معاملات دیروز وجود داشت.
۲ گروه شدن روند نمادها
شمای کلی معاملات دیروز از دو گروه شدن روند حرکتی نمادها حکایت میکند. نمادهای سبزپوش و با صف خرید عمدتا از شرکتهای با سرمایه بالا و به تعبیر عامیانه شاخصسازها هستند که روز گذشته با استقبال معالهگران حقیقی و حقوقی روبهرو شدند و در مقابل شرکتهایی که سرمایه کم دارند یا اصلاح قیمتی کمی را در سهماه گذشته تجربه کردند در بازار سرمایه دیروز نهتنها در فاز نزولی بودند؛ بلکه جنس معاملاتشان همچنان خروج پول هوشمند را نشان میداد.
شاخص کل بورس روز گذشته با افزایش ۲۶ هزار و ۵۱۶واحدی در سطح یکمیلیون و ۲۴۷ هزار واحدی ایستاد. رشد ۲.۱درصدی شاخص کل در حالی محقق شد که شاخص کل (هموزن) تنها ۱.۲درصد افزایش یافت. صعود نامتوازن دو شاخص کل و هموزن به خوبی گویای سهم بالای نمادهای شاخصساز در بازار سرمایه روز گذشته است.
شاخص هموزن میانگین بازدهی شرکتها را با ضریب یکسان مورد محاسبه قرار میدهد. به عبارت دیگر، در شاخص هموزن تمام شرکتهای بزرگ و کوچک یکسان و با یک دید در نظر گرفته میشوند. منفی شدن شاخص هموزن بیانگر این است که بازدهی بیش از نصف شرکتهای بازار رو به کاهش رفته است و زمانی که شاخص هموزن مثبت باشد، بیانگر رشد بازدهی بیش از نصف شرکتهای بازار است. این در حالی است که در بورس این احتمال وجود دارد که اکثر شرکتها بازدهی منفی داشته باشند، اما مثبت بودن چند شرکت بزرگ به تنهایی سبب مثبت شدن شاخص کل بورس شود.
گروه خودرو با ۵هزار و ۹۹۵میلیارد ریال در حالی رتبه اول برترین گروههای صنعت را به خود اختصاص داد که گروههای انبوهسازی با ۵هزار و ۲۶۰، شیمیایی با ۵هزار و سرمایهگذاریها با ۴هزار و ۴۹میلیارد ریال رتبههای بعدی این گروه را کسب کردند.