اخلاق گرایی در قدرت

امید مستوفی راد- دکتری جغرافیای سیاسی

در نظام های اداری و سیاسی، افراد از دو نوع قدرت بهره می گیرند یکی قدرت فردی که متکی بر توانمندی های درونی، تخصص، تجربه، اعتبار و اخلاق مداری است و دیگری قدرت متکی بر جایگاه شغلی است.

مثلا زمانی که کسی وزیر یا رئیس یک مجموعه ی تاثیر گذار در حاکمیت کشور یا نظام توسعه می شود به واسطه آن جایگاه شغلی، کسب قدرت می کند.

نوع دوم ضعیف ترین قالب قدرت است و اگر توام با اعتبار و تخصص نباشد پس از آنکه از قدرت کنار گذاشته می شود تمام قدرتش را از دست می دهد و دیگر حتی از کمترین اعتباری توسط همکاران سابق خود برخوردار نخواهد بود.

آنچه در مراسم تودیع و معارفه وزرای پیشین و فعلی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با حضور دکتر عارف معاون اول رئیس جمهور درروز چهارشنبه ۲۸ شهریور سال جاری در ساختمان حج و زیارت رخ داد حاکمیت اخلاق در منش، رفتار و کلام سید رضا صالحی امیری وزیر انتخابی رئیس جمهور در دولت چهاردهم بود که بدون شک او را تا حد زیادی متمایز از دیگران نشان میداد.

اگر چه قدرت بدون نقد، همواره موجب فساد می شود تا جایی که می گویند اخلاقی ترین آدمها وقتی در پلکان قدرت قرار میگیرند اگر به طور پیوسته با نظارت مستمر و نقد برنامه هایشان کنترل نشوند دچار خود شیفتگی می شوند اما گذشته ی صالحی امیری در پست ها و مسئولیت های قبلتر، این دیدگاه را لااقل در مورد ایشان رد می کند.

ناگفته نماند که گاهی هم رعایت اصول اخلاقی و اجتماعی بیش از حد، افراد را در معذوریت اخلاقی قرار داده و موجب خسران و عدم کارایی دستگاه مورد تصدی می شود. صالحی امیری باید حواسشان باشد که از این زاویه آسیبی را متوجه خود و دستگاه تحت مسئولیتشان نکنند.مثلا افرادی که در زمان مدیریت قبل سابقه رفاقت یا همکاری با وی را داشته اند و هنوز ادامه فعالیت می دهند بدون تعارفات اخلاقی کنار بگذارند و چابکی و تحول گرایی را فدای دوستی های قدیمی و نمک گیری های زمان رای گیری در مجلس شورای اسلامی نکنند.

نگاه واقع بینانه به مسائل و رویدادهای جهانی ، همچنین توجه به اندوخته های فکری افراد و جذب اندیشه های متناسب با ساختارهای فرهنگی و اجتماعی کشور می تواند بسترهای جدیدی را برای وزیر جدید و اخلاق گرای این وزارتخانه فراهم نماید.

وزیر جدید میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی با توجه به پیشینه ی مسئولیتشان حنما می دانند که ایران ، ایران است و ترکیه نیست، اسپانیا و نوروژ و فنلاند هم نیست چرا که هر کشوری متناسب با ساختارهای فرهنگی و اجتماعی اش، متناسب با پیشینه ی تاریخی و جغرافیایی اش و…تعریف می شود و اصلا قابل مقایسه خصوصا در حوزه ارائه آمار و ارقام نیست بدون شناخت این کشور و سیاستهای منطقه ای و جهانی اش و حتی راهبردها و سیاست هایش در منطقه نمی توان برایش برنامه ریزی کرد.

او همه ی اینها را می‌داند به خصوص در حوزه ی گردشگری که یکی از حساس ترین فعالیت ها در این حوزه است و لازم است بسیار تاکید کنم که تمام این کارها در جهان سیاست نیازمند داشتن همپای فکری است نه همپای دوستی.

آقای دکتر سید رضا صالحی امیری علاوه بر توجه به مناسبات اخلاقی حتما میداندکه زمان به سرعت می گذرد و تحول بدون تغییر در اجزای این مجمع الجزایر که خیلی هم خود را وابسته به هم نمیدانند راه به جایی نمی برد.

او قطعا می داند که این سه حوزه هر کدام پتانسیل های پنهان و بزرگی برای توسعه اقتصادی کشور را در خود انباشته دارند با همین منش و آرامش، هر چه زود تر تکلیف پیشرانان این سه حوزه را مشخص خواهند کرد، همچنین بازنگری در اصلاح برخی قوانین به خصوص در حوزه ی صنایع دستی را در راس برنامه های کاری کارشناسان امین و آگاهشان قرار خواهند داد. چرا که‌ گاهی می ترسیم برای رسیدن، مثل همیشه دیر بشود.