ادارههای متاورسی؛ کارمندهای مجازی!
آرمان رحیمی-معاون توسعه بازار فینوپیا
سال ۲۰۲۰ فضای کاری را تغییر داد. بسیاری از کسبوکارها مجبور شدند از کارمندان خود بخواهند تا وظایفشان را در خانههایشان انجام دهند. کارمندان و مدیران مجبور شدند تنها در چندماه با تغییراتی کنار بیایند که در حالت عادی باید دهها سال طول میکشید.
به گزارش فینوپیا، در این میان، نرمافزارهای شرکتهای بزرگ فناوری که ادعای زیادی هم داشتند، چندان موردتوجه افراد قرار نگرفتند؛ چراکه از نظر بسیاری از کارمندان خستهکننده، غیرواقعی و ناکارآمد بودند.
اخیراً، اکثر صاحبنظران روی متاورس و تأثیر آن در دنیای کار متمرکز شدهاند. متاورس معمولاً بهعنوان شبکهای از جهانهای مجازی سهبعدی شناخته میشود که در آن افراد مختلف میتوانند از طریق آواتارهای مجازیشان با هم تعامل داشته باشند، معامله کنند و با دیگران ارتباط اجتماعی برقرار کنند.
بسیاری باور دارند که متاورس میتواند آخرین اتفاق بزرگی باشد که به کسبوکارها ضربه میزند و آن را بهگونهای تغییر دهد که دیگر قابلشناسایی نیست.
کار وسیلهای برای زنده ماندن و اصل اساسی جامعه سرمایهداری است که انسانهای مدرن برای خود ساختهاند. با این حال، انسان امروزی از کار فقط برای درآمدزایی استفاده نمیکند.
شغل و حرفه انسان میتواند وسیلهای برای شکوفایی استعدادهای او و آشنایی با انسانهای جدید باشد، اما اینکه هر فرد به چه کاری مشغول میشود به عوامل زیادی مثل سن، موقعیت مکانی، سطح مسئولیت، صنعت، نقش و مسائل دیگری بستگی دارد.
افراد زیادی تصور میکنند جبر جغرافیایی آنها را از انتخاب محروم میکند. محل تولد هر فرد تأثیر به سزایی در شغل او دارد و ممکن است جلوی خلاقیت بسیاری را بگیرد.
با این حال، بعد از شیوع ویروس کرونا بسیاری متوجه شدند که میتوانند این مرزها را از بین ببرند. در آوریل سال ۲۰۲۰ (فروردین ۱۳۹۹) حدود ۵۰درصد از کارمندان انگلیسی در خانههای خود، کار میکردند و ۸۵ درصد آنها دوست داشتند که این روند ادامه داشته باشد.
بنابر مطالعات موجود، کار از راه دور به طور میانگین بهرهوری کارمندان را ۸ تا ۱۰درصد افزایش میدهد و زمان و هزینه رفتوآمد به محل کار را هم حذف میکند.
با این حال، نباید چالشهای فنی کار از راه دور را از بین برد. عدم دسترسی به کارمندان بهصورت ناگهانی، از بین رفتن فرهنگ سازمانی، مشارکت سازمانی و کاهش کار تیمی، همگی از مشکلاتی هستند که کار از راه دور ایجاد میکنند.
هیچ مدیری نمیتواند ۲۰ کارمند را در یک فضای دوبعدی و از طریق یک تماس ویدئویی درگیر نگه دارد.
بسیاری از افراد دوست ندارند جلوی دوربین بنشیند و کار کنند. چنین فضایی بههیچوجه شبیه به دنیای واقعی نیست و دقیقاً به همین خاطر است که شرکتهای مذکور به پلتفرمهای مبتنی بر متاورس روی آوردهاند.
در این جا است که صنعت متاورس وارد میشود و قول میدهد تا سطوح جدیدی از ارتباطات اجتماعی، تحرک و همکاری را به دنیای کار مجازی بیاورد.
مفهوم متاورس چندان جدید نیست. تقریباً ۳۰ سال قبل از اینکه بشر با کار از راه دور آشنا شود، نویسندهای خیالپرداز به نام نیل استیونسن آن را برای اولینبار در سال ۱۹۹۲ و در رمان علمی تخیلی خود به نام خرابی برفکی به کار برد و تا مدتها در محدوده داستان و فیلم باقی ماند.
با این حال، از زمان شیوع ویروس کرونا بسیاری از شرکتها و افراد مشهور درگیر آن شدهاند. برای مثال، مارک زاکربرگ اعلام کرده که میخواهد امپراتوری فیسبوک خود را به یک متاورس تبدیل کند و حتی نام شرکتش را هم به متا تغییر داده است.
شرکتهای بازیساز زیادی تلاشهایشان را افزایش دادهاند و افرادی همچون ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، تلاش کردهاند تا معنا، پتانسیلها و ویژگیهای متاورس را مشخص کنند؛ به این امید که شرکتهای بیشتری بتوانند واقعیتهای آن را درک نمایند.
هدف متاورس این است که در یک محل کار مجازی، قدرت ارتباط انسانی و برنامهنویسی را با هم ترکیب کند تا کارمندان بتوانند یک نمایش دیجیتالی از خودشان داشته باشند.
این نمایشهای دیجیتالی که آواتار نام دارند، با قابلیت دسترسی به برنامههایی مانند اسلک (Slack) یا دراپ باکس (Dropbox) میتوانند با یکدیگر تعامل و کار کنند.
امکاناتی که میتوان با استفاده از یک متاورس کاری ارائه کرد، تقریباً بیپایان است. از امکان جراحی در دو کشور مختلف گرفته تا مشارکت در کلاسهای ورزشی و شرکت در جلسات کاری، همگی میتوانند در متاورس امکانپذیر شوند.
از طرفی، بسیاری از مصرفکنندگان در حالی که در اتاق نشیمن خانه خود نشستهاند، میتوانند در یک مرکز خرید قدم بزنند، کالاهای موردنظرشان را انتخاب کنند، آنها را امتحان کنند، خرید کنند و منتظر بمانند تا فروشنده آنها را در درب منزلشان تحویل دهد.
از طرفی، تکنولوژی ممکن است بهقدری پیشرفته شود که رباتهایی در انبار خودکار فروشگاهها بارکد محصولات موردنظر مشتریان را شناسایی، آنها را بستهبندی و سپس ارسال کنند.
علاوه بر بخشهای خصوصی، دولتهای زیادی هم جذب دنیای متاورس شدهاند. کره جنوبی اولین کشوری است که وارد متاورس شده و در سال ۲۰۲۱ نیز «برنامه پنجساله شهر متاورس» را منتشر کرده است.
بنا بر دادههای موجود، دولت کره جنوبی با ۳.۳ میلیون دلار سرمایهگذاری به دنبال ایجاد یک پلتفرم متاورس کرهای به نام متاورس سئول (Metaverse Seoul) است. برای مثال میتوان به متاانکوباتور (MetaIncubator)، اولین انکوباتور متاورسی خاورمیانه، اشاره کرد که در دبی قرار دارد.
در هر حال، متاورس به قدری توسعه یافته است که دیگر نمیتوان آنها را نادیده گرفت. شرکتهای زیادی مثل سامسونگ با هزاران دلار در زمینهای مستهلک نشدنی متاورسی سرمایهگذاری کردهاند و خوانندگان مشهوری نیز کنسرتهای خود را در آن برگزار نمودهاند.
با تأثیرات این فناوری غیرمتمرکز تنها به چگونگی برخورد با آن و قوانینی بستگی دارد که کشورهای مختلف در آینده وضع خواهند.
کشورهایی که نتوانند پتانسیلهای فناوری مذکور را درک کنند و برای جذب و حفظ استعدادهای مربوط به آن تلاش نمیکنند، بیشک در آیندهای نهچندان دور پشیمان خواهند شد.