اقتصاد جهانی در آتش جنگ ایران و اسرائیل

تشدید درگیری‌های نظامی بین ایران و اسرائیل نه تنها اقتصاد دو کشور درگیر، بلکه بازارهای جهانی را نیز تحت تأثیر قرار داده است.

از نوسانات شدید قیمت نفت و طلا تا افت شاخص‌های بورس در سراسر جهان، این جنگ نشان داده است که در اقتصاد به هم پیوسته امروز، هیچ بحران منطقه‌ای محدود به مرزهای جغرافیایی نیست.

به گزارش عصراقتصاد، با شروع درگیری‌ها، بازار ایران شاهد افزایش ناگهانی قیمت دلار و سکه بود. قیمت دلار در روزهای اول جنگ به مرز ۹۰ هزار تومان نزدیک شد، در حالی که سکه امامی از ۷۵ میلیون تومان عبور کرد. این افزایش تقاضا ناشی از رفتار هیجانی مردم و نگرانی از تداوم جنگ بود.

مهدی فلاح ، اقتصاددان، معتقد است دولت باید با سیاست‌های فعالانه از جمله احتکارزدایی  و توزیع هدفمند کالاهای اساسی، مدیریت هوشمندانه ارز  با شفافیت در حراج‌های بانک مرکزی و مقابله با تقاضای کاذب از طریق محدودسازی معاملات فردایی از تشدید بحران جلوگیری کند.

بانک مرکزی ایران برای کنترل بازار، یک میلیارد دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی اختصاص داد. همچنین، بورس تهران به مدت سه روز تعطیل شد تا از سقوط شدید شاخص‌ها جلوگیری شود.

تأثیر جنگ بر اقتصاد جهانی

قیمت نفت برنت در اولین روز جنگ ۱۲درصد افزایش  یافت و به ۷۹ دلار رسید. نگرانی از بسته شدن تنگه هرمز (مسیر ۲۰% نفت جهان) باعث شد تحلیلگران پیش‌بینی کنند در صورت تداوم جنگ، قیمت نفت به  ۱۲۰ تا ۱۵۰ دلار  برسد. طلا نیز به عنوان پناهگاه امن،  ۱.۵درصد رشد  کرد و به نزدیکی بالاترین سطح تاریخی خود رسید.

بورس‌های قطر ۴درصد، عربستان ۳.۶ درصد و کویت ۳ درصد افت کردند. شاخص نیکی ژاپن ۱.۳ درصد و بازارهای هنگ‌کنگ و کره جنوبی نیز کاهش یافتند. در بورس اروپا و آمریکا، روند نزولی محسوس اما کنترل‌شده بود.

بر اساس تحلیل  کاپیتال اکونومیکس، با افزایش ۵ درصدی قیمت نفت، تورم کشورهای صنعتی  ۰.۱ درصد بالا می‌رود و در صورت جنگ گسترده، رشد اقتصاد جهانی ۰.۵ درصد کاهش خواهد یافت، این در حالیست که بانک جهانی پیش‌بینی رشد ۲.۳ درصد برای ۲۰۲۴ را داشت.

همچنین در صورت تداوم جنگ، نفت به بیش از ۱۰۰ دلار خواهد رسید که باعث افزایش فزاینده تورم جهانی خواهد شد.  رکود در بازارهای سهام حاکم خواهد شد و سرمایه به سمت طلا و ارزهای دیجیتال فرار خواهد کرد.

اما در صورت آتش‌بس، شاهد بازگشت تدریجی ثبات به بازارها، کاهش نسبی قیمت نفت و طلا و بهبود روانی بورس‌های جهانی خواهیم بود.

آزمونی سخت برای اقتصاد جهان

جنگ ایران و اسرائیل نشان داد که حتی درگیری‌های منطقه‌ای می‌توانند زنجیره‌های عرضه جهانی، بازار انرژی و ثبات مالی را مختل کنند. بنابراین جهان باید خود را برای پیامدهای احتمالی گسترده‌تر آماده کند.