مجلس روز گذشته کلیات و بخشهایی از جزئیات طرح دو فوریتی اقدام راهبردی برای لغو تحریمها را با ۲۵۱ رای مثبت به تصویب رساند؛ طرحی که با وجود آنکه دولت مخالف آن است و رسما سخنگوی دولت تصمیم درباره برجام و برنامه هستهای را براساس قانون اساسی فراقوهای میداند رئیس مجلس این مصوبه را پیغام پایان بازی یکطرفه برای دشمن قلمداد کرد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نخستین واکنش به ترور شهید محسن فخریزاده، روز یکشنبه هفته جاری با دو فوریت طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت موافقت کردند؛ در نشست دیروز سه شنبه (۱۱ آذر ماه) هم کلیات و جزئیات این طرح را به تصویب نمایندگان رسید.
براساس ماده ۱ اصلاح شده طرح مذکور؛ در راستای تامین شروط ۹ گانه مقام معظم رهبری در خصوص توافق هسته ای ، سازمان انرژی اتمی ایران موظف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، جهت مسائل صلح آمیز نسبت به تولید اورانیوم با غنای ۲۰درصد اقدام و سالانه به میزان حداقل ۱۲۰ کیلوگرم آن را در داخل کشور ذخیره کند و همچنین سازمان مذکور موظف است نیاز کشور برای مصارف صلح آمیز به اورانیوم با غنای بالای ۲۰ درصد را به طور کامل و بدون تأخیر تأمین کند.
در ماده ۲ این طرح مصوب شد: در اجرای بند ۳ قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۹۴ و در جهت تحقق ظرفیت یکصد و نود هزار سو غنی سازی، سازمان انرژی اتمی ایران، مکلف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، ظرفیت غنی سازی و تولید اورانیوم غنی سازی شده با سطح غنای متناسب هر یک از مصارف صلح آمیز کشور را، به میزان ماهانه حداقل ۵۰۰ کیلوگرم افزایش دهد و نسبت به نگهداری و انباشت مواد غنی شده در کشور اقدام نماید.
بر مبنای ماده ۳ مقرر شد برای تحقق هدف مندرج در ماده ۲، سازمان انرژی اتمی موظف است ظرف مدت ۳ ماه عملیات نصب، تزریق گاز، غنی سازی و ذخیره سازی مواد را تا درجه غنای مناسب، با حداقل ۱۰۰۰ عدد ماشین IR-۲m در بخش زیرزمینی تاسیسات شهید احمدی روشن نطنز آغاز کند. همچنین سازمان انرژی اتمی مکلف است در همین بازه زمانی، هرگونه عملیات غنی سازی و تحقیق و توسعه با ماشین های IR-۶ را به تاسیسات شهید علی محمدی فردو منتقل کرده و عملیات غنی سازی را با حداقل ۱۶۴ ماشین از این نوع آغاز نموده و آن را تا انتهای سال ۱۳۹۹ به ۱۰۰۰ ماشین توسعه بدهد.
همچنین در تبصره این ماده ذکر شده است: سازمان انرژی اتمی ایران مکلف است برای انتخاب و تعیین مکان نصب و استقرار ماشینهای ذکرشده، استانداردهای سازمان پدافند غیرعامل را اخذ و اجراء نماید.
در ماده ۴ این طرح سازمان انرژی اتمی مکلف شد نسبت به بهره برداری از کارخانه تولید اورانیوم فلزی در اصفهان ظرف مدت ۵ ماه پس از تصویب این قانون اقدام کند.
ماده ۵ مصوب این طرح سازمان انرژی اتمی ایران را مکلف کرد، در راستای بند ۴ قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران ، همزمان با عملیات بهینه سازی و راه اندازی عامل واکنش ( راکتور ) ۴۰ مگاواتی آب سنگین اراک، نسبت به طراحی یک عامل واکنش (راکتور) آب سنگین ۴۰ مگاواتی جدید با هدف تولید همسانهای پایدار ( رادیو ایزوتوپ ) بیمارستانی با جدول زمانبندی اقدام کند و جدول زمان بندی این موضوع را ظرف یک ماه پس از تصویب این قانون به اطلاع مجلس شورای اسلامی برساند.
بر اساس ماده ۶ مصوب، دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است در صورت عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای متعاهد طرف توافق هستهای در قبال ایران و عادی شدن روابط کامل بانکی و عدم رفع موانع کامل صادرات و فروش کامل نفت و فرآوردههای نفتی ایران و برگشت کامل و سریع ارز منابع حاصل از فروش، یک ماه پس از تصویب این قانون، اجرای داوطلبانه سند (پروتکل الحاقی) را متوقف کند.
در واقع طرح اقدام راهبری برای لغو تحریمها ۹ ماده دارد که دولت مکلف است برای لغو تحریمها غنی سازی ۲۰ درصدی را عملیاتی کرده و سازمان انرژی اتمی هم استفاده از سانتریفیوژهای نسل ۶ و ۸ و همچنین ساخت راکتور آب سنگین شبیه راکتور سابق اراک، ساخت کارخانه اورانیوم فلزی را در دستور کارش قرار دهد.
کمالوندی: اجرای پروتکل الحاقی مشکلی در روند غنیسازی ایجاد نمیکند
بهروز کمالوندی به عنوان نماینده دولت در جریان بررسی کلیات طرح اقدام راهبردی برای لغو با تحریمها مجلس گفت: در این شرایط سخت این گونه به نظر میرسد آنچه که از همه سخت تر است حفظ و تقویت انسجام ملی است و ما امروز در شرایطی هستیم که دشمن از همه امکانات خود از جمله فشار اقتصادی، ترور و سیاستهای شیطانی علیه جمهوری اسلامی ایران استفاده میکند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: لازم است تا برای حفظ این انسجام، امید را در دل مردم تقویت کرد. تزریق ناامیدی در جهت منافع کشور نیست و مأیوس کردن مردم باعث میشود تا در زمین دشمن بازی کنیم.
وی افزود: یکی از نقاط قوت کشور که میتواند مایه مباهات، افتخار و اقتدار باشد، صنعت هستهای امروز شاداب و فعال کار خود را ادامه میدهد. متأسفانه برخی افراد چه آگاهانه و چه ناآگاهانه پیشرفت صنعت هستهای را زیر سؤال میبرند و میگویند این صنعت نابود شده است.
کمالوندی ادامه داد: بهترین دلیل نادرستی این ادعا همین طرح امروز است. آفتاب آمد دلیل آفتاب. شما توقع دارید در یک مدت کوتاهی اقداماتی مثل نصب هزار سانتریفیوژ IR6 سازمان انرژی هستهای انجام دهد. بسیاری از انتظارات شما کارخانه اورانیوم فلزی و فعال کردن بسیاری از بخشها دلیلی بر این است که انرژی هستهای شاداب به کار خود ادامه میدهد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: احیای قلب رآکتور اراک در دو ماه قابل انجام است. قلب رآکتوری که میگفتند در آن سیمان ریخته شده، قابل احیاست. رآکتوری که کامپوننت اصلی نداشت، مثل ماشین سوختگذار، اتاق فرمان، پمپهای اصلی، پمپهای خنککننده، مدار دوم و….
وی افزود: ما امروز این امکان را داریم که هم سانتریفیوژهای قدیم و هم سانتریفیوژهای جدید را نصب کنیم. در حال حاضر ما ۳۸۰۰ کیلو مواد داریم، که قبلا این مقدار ۱۱ تن بوده که البته فاصله چندانی بین ۴ تن و ۱۱ تن نیست.
کمالوندی خاطرنشان کرد: بعد از ۱۰ سال ما حدود ۲ الی ۳ سال قبل کارخانه تبدیل را داشتیم که یو اچ اف تولید کرد، در حالی که این کارخانه ۱۰ سال بود که خوابیده بود. در حوزه غنیسازی ما تیلهایی را که از آنها استفاده نمیشد به کار بردیم و این کار، کار جدیدی بود که بتوانیم در حدود ۳۰ تن کیک زرد و مواد جدید داشته باشیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی اظهار داشت: در حوزه برق هستهای در حال حاضر نیروگاه اول ما کاملا توسط پرسنل ایرانی اداره میشود و دو نیروگاه جدید در حال ساخت است. در پزشکی رادیوداروها در حال صادر شدن است.
وی افزود: با توجه به این که من باید در این مقطع نظر دولت را در مورد این طرح اعلام کنم باید بگویم اجرای پروتکل الحاقی هیچ مشکلی را در روند برنامه غنیسازی ایجاد نمیکند، اما عدم اجرای آن باعث تردید و ابهام نسبت به برنامه هستهای ایران خواهد شد.
قالیباف: مجلس به دشمن پیغام داد که بازی یک طرفه پایان یافته است
همچنین محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی بعد از تصویب کلیات طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران اظهار داشت: با تصویب کلیات این طرح مجلس این پیغام را به دشمنان ایران اسلامی داد که بازی یک طرفه پایان پیدا کرده است.
ربیعی: موضوع برجام و برنامه هستهای فراقوه ای است
درحالی که طرح یادشده در بهارستان در دست تدوین بود در پاستور سخنگوی قوه مجریه درباره تصویب کلیات اقدام فوری برای لغو تحریمها، گفت: حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیسجمهوری این موضوع را در جلسه روز یکشنبه دولت مطرح کرد و اعضای دولت روی موضوع بحث و بررسی کردند. به نظر دولت، موضوع از اختیارات شورای عالی امنیت ملی است و مسوولیت هر گونه تصمیم چه درباره برجام و چه برنامه های هسته ای، براساس اصل ۱۷۶ قانون اساسی فراقوه ای بوده است وهیچ نهاد و قوه ای به تنهایی نمیتواند خارج از این چارچوب اقدام کند.
سخنگوی دولت ادامه داد: به نظر می رسد مجلس هم به تنهایی نمیتواند در این موضوعات وارد شود و قطعا شورای نگهبان در مورد این طرح به این موارد توجه خواهد کرد و به محدودیتهای قانونی، ملاحظات و مصلحتهای ملی توجه خواهد شد.
ربیعی با بیان اینکه آنچه در عنوان طرح نمایندگان آمده، برداشتن تحریمها است، گفت: انباشت اورانیوم با غنای ۲۰ درصد و همینطور عدم اجرای پروتکل الحاقی، منجر به دائمی شدن تحریمها میشود؛ در اینصورت به مذاکرات هسته ای و برجام نیازی نمیبود. تا قبل از برجام، پروتکل الحاقی را اجرا نمیکردیم و صدها کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد در اختیار داشتیم اما همچنان ذیل سختترین تحریم های چندجانبه شورای امنیت سازمان ملل متحد بودیم.
وی اضافه کرد: بنابراین اگر هدف از طرح آنطور که در عنوان آن آمده «اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها» باشد، براساس تجربههای پیشین، این طرح که شامل کیفیت غنیسازی و عدم اجرای پروتکل الحاقی است، کمکی به لغو تحریمها نمیکند. مگر اینکه عنوان را عوض کنیم.
دستیار ویژه ارتباطات اجتماعی رئیسجمهوری با اشاره به اینکه امروز بیش از ۳ تن اورانیوم غنی شده در اختیار داریم و ماهانه بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده تولید میکنیم، اظهار کرد: این میزان تقریبا و حدودا با ظرفیت تولید کشور قبل از برجام برابری میکند. بنابراین برجام تاثیری بر حجم و کمیت عددی اورانیوم غنی شده هم نداشته است. به این ترتیب، اگر مقصود از این طرح، ایجاد آمادگی در ظرفیت است هیچگونه جای نگرانی نیست و اگر مقصود، رفع تحریم ها است قطعا منجر به رفع تحریم ها نخواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: اعتقاد ما این است براساس اصل ۱۷۶ قانون اساسی این وظیفه مصلحت های کلان است که باید در شورای عالی امنیت ملی بررسی شود و امیدواریم هر تصمیمی گرفته می شود، برای رفاه و امنیت مردم باشد و هر تصمیمی که گرفته میشود همه جوانب آن سنجیده شود.
خطیبزاده: وزارت امورخارجه موافق این طرح به این نحو نیست
علاوه بر این دقیقا در همان زمان جلسه علنی مجلس، سخنگوی وزارت امورخارجه در باغ ملی نیز به مصوبه بهارستان نشینان ورود کرده است سعید خطیب زاده گفت: ما به صراحت گفته ایم که موافق این طرح به این نحو نیستیم ضمن اینکه متوجه ایم که همه به دنبال حفظ حقوق ملت هستند و طبیعی است که در برخی از نکات اختلاف نظرهایی وجود داشته باشد.
این دیپلمات ارشد کشورمان به نگاه دولت در ارتباط با این طرح پرداخت و افزود: دولت گفته است که این طرح در حال حاضر نه ضروری و نه مفید است و ما مسیری که گذاشته شده معلوم نیست که حقوق ملت آن گونه که قصد و نیت نمایندگان است محقق شود.
خطیب زاده خاطر نشان کرد: وزارت خارجه نظرات خود را به دوستان نماینده اعلام کرده است. متأسفانه در این طرح نظرات ما منعکس نشده است و مجلس مسیر مستقلی را طی کرده است. ما امیدواریم که دوستان نماینده به نظرات کارشناسی وزارت خارجه نیز در این ارتباط توجه داشته باشند.