براساس اظهارات روز شنبه۹جولای(۱۸تیر) وزیر امورخارجه آمریکا؛ پکن و واشنگتن گفتگوهای سازنده و طولانی پس از گذشت چند ماه داشتهاند. این گفتگوها باعث شد کاهش تشدید تنشها میان این دوقدرت اول اقتصادی جهان شد.
مواضع چین در قبال جنگ اوکراین و فشار نظامی این کشور بر تایوان همچنان بر سر این گفتگوها سایه افکنده و منجر به پیچیدگی آنها شده اما بهرغم این مشکلات مذاکرات بین دو کشور در سطح بالا آغاز شدهاست.
«آنتونی بلینکن» و «وانگ یی» وزرای خارجه دو کشوراذعان داشتهاند «مذاکرات سازنده و تنش زدایی بین دو ابر قدرت اقتصادی صورت گرفته است. مذاکراتی که توانسته به طوفانی شدن روابط دو کشور پایان دهد».
این مذاکرات در جزیره بالی اندونزی برگزارشد و نسبت به همیشه طولانی تر بود. فردای اجلاس وزرای امورخارجه گروه بیست در بالی، وزیر امورخارجه آمریکا پس از مذاکرات پنج ساعته با همتای چینی خود که از اکتبر(آبان) گذشته تاکنون بیسابقه بود اذعان داشت: «بهرغم پیچیدگی روابطمان میتوانم با اطمینان بگویم هیأتهای ما مذاکراتی مفید، سازنده و صادقانه باهم داشتند.»
وزیرامورخارجه چین نیزضمن ابراز رضایت از این مذاکرات درمصاحبه خود گفت: «دو طرف در مورد رسیدن به منافع متقابل به اجماع رسیدند. بدین ترتیب کارگروههای مشترک برای ادامه روند توافقات به نتایج بهتری دست خواهند یافت».
با اینحال موضوع تایوان که چین همواره آن را جزئی تفکیک ناپذیر از خاک خود میداند و برای الحاق آن به خود عزم جدی دارد از موضوعات مطرح جدی برای طرف آمریکایی است.
وزیر امورخارجه آمریکا در پایان این مذاکرات گفت: «من نگرانیهای خود را در مورد اقدامات تحریک آمیز چین در قبال تایوان و ضرورت حیاتی حفظ صلح و ثبات دراین منطقه گوشزد کردم».
براساس برآوردهای وزیر امورخارجه آمریکا حمایت پکن از روسیه در جنگ با اوکراین از دیگر مشکلات موجود بر سر راه مذاکرات پیچیده دو کشوراست. روابط پکن و واشنگتن از قبل نیز به دلیل وجود مسائل عدیده همواره دچار فرازونشیبهای فراوان بوده. برهمین اساس آنتونی بلینکن از همتای چینی خود خواست دست از حمایت روسیه در جنگ با اوکراین بردارد و با مسکو فاصله بگیرد.
مدت زمانی قبل از آغاز درگیری روسیه و اوکراین در ۲۴ فوریه (۵ اسفند۱۴۰۰) چین و روسیه مشارکتی بدون حد ومرز در اموررا با یکدیگر اعلام کرده بودند. در واکنش به این امر مقامات آمریکایی در مورد عواقب این همکاریها به ویژه در خصوص تحریمها به چین هشدار دادند. به ویژه آنکه اگر چین از روسیه حمایت مادی کند.
بلینکن دراین مورد خاطرنشان کرد: «زمان آن فرارسیده تا ما به عنوان کشورهای عضو گروه بیست یکی پس از دیگری حمله روسیه به اوکراین را محکوم کنیم». روز قبل از این ملاقات «سرگئی لاوروف» وزیر امورخارجه روسیه محل اجلاس وزرای خارجه گروه بیست را با عصبانیت با تحمل سیل انتقاد شدید کشورهای عضواز روسیه برای حمله به اوکراین ترک کرده بود.
بلینکن معتقد است میان کشورهای عضو گروه بیست یک اجماع قوی بر ضد روسیه به دلیل حمله به اوکراین پدید آمد و به نظر او همین امر باعث شد وزیرامورخارجه روسیه زودتر از موعد مقرر اجلاس را ترک کند. وزیرامورخارجه آمریکا همچنین به کمک ۳۶۰ میلیون دلاری آمریکا به اوکراین در زمینههای موادغذایی، آب آشامیدنی و مراقبتهای بهداشتی فوری اشاره کرد.
غرب مجدانه تلاش میکند روسیه را به دلیل حمله به اوکراین منزوی کند. از اینرو اقتصاد جهانی هرروز بیشتر دچار نابسامانیهای فزاینده شدهاست.
دراین میان پکن و واشنگتن قصد دارند مانع بیشتر شدن اختلافاتشان که کم هم نیستند شوند. اختلافات فراوان در زمینههای گوناگون که درصورت نپرداختن به آنها در معرض خطر طغیان قراردارند.
«دانیل کرتِن برینک» از مقامات عالیرتبه وزرات امور خارجه آمریکا ومسئول شرق آسیا دراین مورد میگوید: «دولت آمریکا به هراقدامی متوسل میشود تا از هرگونه اشتباه محاسباتی که بهصورت غیرعامدانه ممکن است منجر به بروز اختلاف میان دو کشور شود اجتناب شود». آنتونی بلینکن وزیر امورخارجه آمریکا میگوید: «متعهد هستیم روابطمان با چین را به نحوی مسئولانه مدیریت کنیم. جهان هم از ما همین را میخواهد».
وزیرامورخارجه چین نیز به نوبه خود قبل از ملاقاتش با وزیرامورخارجه آمریکا گفت: «چین و آمریکا دو کشور بزرگ در جهان هستند و ضرورت دارد با یکدیگر روابطی مطلوب و معقول داشتهباشند». در عین حال تنش میان دو کشور بسیار زیاد است.
صرف نظر از موضوع تایوان «جوبایدن» رئیس جمهور آمریکا نیزهمان شیوه برخورد سخت سلف خود «دونالد ترامپ» را با چین درپیش گرفتهاست. وی در سخنرانی اخیر خود اذعان کرده بود درپی به راه انداختن یک جنگ سرد جدید نیست. درعین حال انتقاداتی نیز به پکن به ویژه در موضوع کشتار دسته جمعی مسلمانان منطقه «ایقور» چین دارد.
این انتظار وجود دارد تا دولت «بایدن» قبل ازانتخابات میان دورهای ماه نوامبر(آبان) مالیاتهای گزافی را که «ترامپ» برورود محصولات چینی برای مبارزه با تورم در آمریکا وضع کرده بود قدری سبکتر کند. درنتیجه بهرغم رقابتهای تنگاتنگ؛ دو کشور به عنوان شرکای بزرگ اقتصادی جهان باقی خواهند ماند.
مقامات آمریکایی خوب میدانند هرنوع ماه عسل کوچکی با چین بسیار کوتاه مدت است. «شی جینپینگ» رهبر قدرتمند چین که چندین دهه است قویترین مرد این کشور است باید در چینش مقامات دیپلماسی خود با مشاورت حزب کمونیست چین تجدیدنظر کند. اجلاس کنگره حزب کمونیست چین به همین منظور در سال جاری برگزار میشود.
کارشناسان آمریکایی براین باورند دولت چین قصد دارد از نئوتکنوکراتها برای مدیریت روابط با آمریکا بهرهمند شود. دلیل این امر نیز ساده است.
زیرا مقامات چینی به این نتیجه رسیدهاند اقتصادشان با خطرات قابل توجه و متنوعی در جهان مواجه است و به کارگیری الحان تهاجمی تنها به ضرر خود آنها تمام خواهد شد.
منبع: روزنامه تریبیون