بازار بیمه در تسخیر استارتاپ‌ها

مریم قدیر پور

تکنولوژی به صنعت بیمه نفوذ کرده و بیمه‌های آنلاین با ارائه خدمات سریع و مقرون‌به‌صرفه، بازار بیمه را متحول کرده‌اند. اما این تحول با مخالفت نمایندگان سنتی مواجه شد و در روزهای پایانی سال بیش از ۱۴ هزار نفر در نامه ای به سران سه قوه خواستار برخورد و محدود کردن کارگزاران برخط شدند. آیا صنعت بیمه آماده عبور از مقاومت‌ها و پذیرش این تغییر است؟

به گزارش عصر اقتصاد؛ پس از همه گیری کرونا اقبال به شرکت های بیمه آنلاین رو کرد و ضریب نفوذ بیمه های آنلاین در بازار رو به گسترش رفت. بر اساس این روند در سالی که گذشت، سهم بیمه های آنلاین در پرتفوی بیمه مرکزی رشد کرد و به ۱۲ درصد رسید. این افزایش بیانگر تغییر ذائقه مشتریان بیمه ها است. اما دفاتر بیمه ای که در حال واگذاری بازار هستند از این موضوع شاکی هستند.

بررسی آماری صنعت بیمه در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که بازار خرید و فروش بیمه‌نامه روند بهتری نسبت به سال گذشته داشته و رشد بیش از ۶ درصدی را تجربه کرده است.این مهم بیانگر آن است که درسال‌های اخیر فروش بیمه به صورت آنلاین هم در کشور جایگاه پیدا کرده و رشد استارتاپ‌های بیمه‌ای باعث ایجاد بازار آنلاین بیمه شده است، یک تغییر در روند صدور بیمه‌نامه و فروش محصولات بیمه‌ای به وجود آمده است.

البته رشد فروش آنلاین و حضور استارتاپ‌های بیمه‌ای در این صنعت فضا را نسبت به قبل از نظر قیمت و کیفیت رقابتی‌تر کرده است. اما در همین فضای جذاب صدای اعتراض برخی شرکت های بیمه گر شنیده می شود که فضای رقابتی بوجود آمده و رو به رشد در صنعت بیمه را به نوعی موجب اختلال در سیکل فروش سنتی بیمه نامه و پرداخت خسارت می دانند.

در همین راستا نظر کارشناسان صنعت بیمه در رابطه با علت افزایش فروش بیمه های آنلاین بر مبنای استارتاپ ها نوین و همچنین وضعیت صنعت بیمه در سال ۱۴۰۳ جویا شدیم.

محبوبیت خرید بیمه آنلاین

عسل اشتری، کارشناس صنعت بیمه و فعال این حوزه در رابطه با دلیل افزایش فروش بیمه های آنلاین گفت: باتوجه به پیشرفت فناوری در کشور و جهان، خرید آنلاین بیمه از روش‌های متداول و محبوب برای بسیاری از افراد شده است. زیرا خرید بیمه به صورت آنلاین به همه امکان این را می‌دهد تا بدون نیاز به حضور در محل، با استفاده از اینترنت و تلفن همراه، بیمه مورد نظر خود را خریداری کنند.

وی در ادامه افزود: در گذشته، خرید بیمه معمولاً به صورت حضوری انجام می شد و نیاز به مراجعه به شرکت های بیمه و صرف زمان و هزینه داشت. با پیشرفت فناوری و اینترنت، خرید بیمه آنلاین به عنوان یک روش ساده و راحت برای خرید بیمه تبدیل شده است. در نتیجه، همین سهل الوصول بودن خرید انواع بیمه نامه؛ ذائقه بیمه گذاران بویژه در میان اشخاص حقیقی به سمت خرید بیمه های آنلاین تغییر کرده است.

در معایب بیمه آنلاین

این کارشناس بیمه در پاسخ به این پرسش که بیمه های آنلاین معایبی هم دارند؛ بیان کرد: نبود تعامل حضوری، یکی از اصلی‌ترین معایب خرید آنلاین بیمه نامه ها است، چرا که  در خرید حضوری، می‌توانید سوالات خود را بطور مستقیم از مشاوران بیمه بپرسید و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید، اما در خرید آنلاین این امکان محدودتر است. همچنین در برخی از شاخه های بیمه نظیر بیمه مهندسی امکان خرید بیمه آنلاین، به دلیل گستردگی و تنوع در آن وجود ندارد.

اشتری در ادامه خاطر نشان کرد: از دیگر معایب خرید آنلاین بیمه نامه؛ دسترسی نداشتن به خدمات و پیشنهادات خاص شرکت های بیمه است. بطور مثال بعضی از شرکت‌های بیمه دارای پیشنهادات ویژه‌ای هستند که فقط به مشتریانی که به صورت حضوری مراجعه کرده‌اند؛ اعطا می‌شوند. بنابراین در خرید آنلاین، ممکن است این پیشنهادات خاص برای شما در دسترس نباشند و از برخی امکانات ویژه محروم شوید.

رشد چشمگیر آنلاین فروشی

وی با اشاره به اینکه رشد بیمه های آنلاین در سالهای اخیر مطلوب بوده است؛ اذعان کرد: ایران همچنان در زمینه فراگیری بیمه ها آنلاین در مقایسه با استاندارد جهانی و کشورهای تراز اول در صنعت بیمه فاصله چشمگیری دارد. بنابراین لازم است تا بسترسازی مناسبی در مورد این پدیده نوظهور در صنعت بیمه انجام شود تا رشد بیمه های آنلاین در اثر بروز نبودن و عدم توجه به نیاز های بیمه گذار به قهقرا نرود.

رشد فناوری در صنعت بیمه موجب ظهور استارتاپ‌های آنلاین شده است؛ این تحول، بازار را رقابتی‌تر کرده و روش‌های سنتی فروش بیمه را به چالش کشیده است

نامه ای با ۱۴ هزار امضا

در همین حال صاحبان نمایندگی بیمه ها که هنوز به روش سنتی فعال هستند در نامه ای که بیش از ۱۴ هزار و سیصد نفر آن را امضا کرده اند خطاب به سران سه قوه، وزیر اقتصاد ، بیمه مرکزی و دبیرکل سندیکای بیمه‌گران خود را مورد هجمه تعداد قلیلی اشخاص حقوقی دانسته و خواستار رسیدگی به این موضوع شده اند.

 در این نامه با اشاره به وجود یکصد هزار نماینده آمده است:  کسب و کار جامعه بزرگ نمایندگان صنعت بیمه کشور به دلیل نقض مکرر و آشکار قوانین و مقررات و آیین‌نامه‌های شورای عالی بیمه توسط تعدادی قلیل اشخاص حقوقی تحت عنوان کارگزار برخط (نظیر بیمه دات کام، ازکی، دال، آیتول، بیمه بازار و…) مورد هجمه ظالمانه قرار گرفته و موجی از یاس و ناامیدی نسبت به اجرای عدالت در بین نمایندگان بیمه و سایر فعالین بیمه‌ای مقید به قانون ایجاد نموده است.

در ادامه این نامه آمده بود: مع‌الاسف فریادهای عدالت‌خواهانه تشکل‌های صنفی و مراجعات مکرر آنان به نهاد حاکمیتی بیمه به دلایل مشکوک تاکنون به نتیجه نرسیده است؛ در این خصوص نقش معاونت نظارت بیمه مرکزی با توجه به کوتاهی در انجام وظایف قانونی (منجر به عدم اجرای آیین‌نامه‌های شورای عالی بیمه) کاملاً مشهود است.

در پایان این نامه نیز این نامه را  نمونه‌ای بارز و آشکار از فساد عنوان کرده و لذا خواستار بررسی و پیگیری عاجل تظلم‌خواهی ما و ممانعت از تداوم قانون‌شکنی در جهت حاکمیت عدالت و ایجاد فرصت‌ها و شرایط برابر رقابتی در صنعت بیمه، شده بودند.

تخفیف هایی فراتر از انتظار؟!

این دفاتر با استناد به  تخفیف های خارج از تصور از سوی کارگزاران برخط مدعی بودند که این چنین تخفیف هایی برای ارائه خدمات غیر ممکن بوده و خلاف قانون است.

 با این حال یک مقام بلند پایه در بیمه مرکزی در گفتگو با عصر اقتصاد  گفت: کارگزار برخط با استفاده از اطلاعات  موجود قادر به جذب مشتریانی با ضریب ریسک پایین هستند و با محاسبات دقیق  به دلیل ریسک پایین تر تخفیف های بیشتری می دادند.

وی در پاسخ به این سوال عصر اقتصاد که آیا تخفیف های بالا توسط بیمه های برخط منطقی و قانونی است، گفت:  فناوری این امکان را فراهم می کند که نه تنها ضریب ریسک را پایین تر ببریم بلکه صرفه ناشی از مقیاس را به عنوان یک اصل مهم با فروش بیشتر و سود کمتر عملیاتی کنیم.

 این مقام بلندپایه گفت: طبق توافقی که توسط نمایندگان بیمه و کارگزاران برخط  صورت گرفته ، مقرر شده تا تخفیف ها با یک سقف مشخص رعایت شود و مانع از احتمال دمپینگ شود.

 وی افزوده بود: نه می توان مانع ورود تکنولوژی به صنعت بیمه را گرفت و نه می توان در رقابت ها منافع ذینفعان را نادیده گرفت.

نمایندگان بیمه سنتی در نامه ای به سران سه قوه با امضا بیش از ۱۴ هزار نفر معتقدند تخفیف‌های کارگزاران برخط، قوانین را نقض کرده و فضای فروش آنان را تحت فشار قرار داده است

وی که نخواست نامش فاش شود گفت: ورود فناوری به صنعت بیمه و فروش آنلاین  مصداق « تخریب خلاق »  است که در نهایت منجر به اضافه رفاه برای مشتریان می شود اما در عین حال بسیاری از روش های فروش  سنتی بیکار خواهند شد.

 وی گفت: باید نمایندگی های بیمه در سراسر کشور یا خود را آماده تغییر شغل کنند و یا با فناوری و تکنولوژی جدید خود را همسو کنند.

ورزشکاری که سهم بازار بیمه اش بیش از فروش های برخط است

 وی با بیان این که  هنوز سهم فروش  بیمه آنلاین بسیار پایین است، گفت: این نوع  رفتارها و نامه ها توسط برخی افراد سنتی هدایت شده اند که سهم بالایی از بازار بیمه را دارند.

 وی گفت: به عنوان مثال یک ورزشکار به تنهایی به اندازه بیش از تمام  کارگزاران برخط بیمه سهم بازار در اختیار دارد اما حاضر به تغییر روش خود نیست.  در حالی که فناوری کاهش هزینه و در نتیجه خدمات بهتر با هزینه کمتر را فراهم کرده است.

این مقام مسئول در بیمه مرکزی خاطر نشان کرد: حرکت به سمت فروش های آنلاین و کسب سهم بیشتر به دلیل خدمات بهتر گریزناپذیر است اما در عین حال باید آنها مراقب  اعتماد مردم و خدماتی که ارائه می دهند، باشند.

اعتمادسازی کلید توسعه

حسین بابایی، کارشناس حوزه بیمه نیز درباره چگونگی افزایش فروش بیمه های آنلاین در کشور گفت: برخلاف آنچه تصور می شود ضریب نفوذ آنلاین فروشی به نسبت سایر کشورها در ایران کم است. زیرا آنلاین فروشی به اعتمادسازی بالایی در میان مخاطبان دارد. افراد در بیمه تعهدی را خریداری می کنند که شاید هرگز آن اتفاق رخ ندهد. بنابراین مهم ترین گام در توسعه بیمه آنلاین جلب اعتماد است.

وی در ادامه افزود: البته در سه سال اخیر همواره فروش  سالی سه برابر در صنعت بیمه آنلاین رشد داشته؛ یعنی اگر من عرض می‌کنم ۲ درصد آنلاین فروشی رشد کرده؛ شاید سه سال قبل این عدد یک‌دهم درصد هم نبوده است.

بیمه ها در حال گذار از دره مرگ

این کارشناس بیمه در مورد جایگاه ایران در فروش بیمه های آنلاین اظهار کرد: اقتصاد ایران بر مبنا برابری قدرت خرید، جغرافیای موثر، جمعیت، منابع طبیعی بین چهار دهم تا یک و نیم درصد دنیاست. اگر چهار دهم درصد را هم مبنا قرار دهیم، از آن عدد دو میلیارد دلار باید سهم ایران باشد اما میزان سرمایه استارتاپی ایران یک بیستم این عدد هم نبوده. بنابراین شما وقتی می‌توانید در اکوسیستم استارتاپی دنیا رشد کنید که دره مرگ را سریع طی کنید و این نیازمند ان‌ است‌ که‌ در یک بازه زمانی سرمایه‌گذار بازدهی مناسب را دریافت کند.

صرفه جویی در زمان

بابایی علت استقبال ازبیمه های آنلاین در کشور را سهولت در خرید دانست و توضیح داد: یکی از بزرگترین مزایای خرید آنلاین بیمه، راحتی آن است. بدون نیاز حضوری در شعبه‌ها و مراجعه به جایی مشخص شما می توانید، بیمه مورد نظر خود را از طریق اینترنت خریداری کنید. این کار می‌تواند زمان و هزینه‌های مرتبط با مسیرهای حضوری را صرفه‌جویی کند.

مزیت بزرگ امکان سنجی

وی در پاسخ به این پرسش که مراجعه حضوری بهتر است یا خرید آنلاین گفت: خرید آنلاین بیمه به بیمه گذاران این امکان را می‌دهد تا محصولات و قیمت‌های مختلف را با هم مقایسه کنند و بهترین گزینه را برای نیازهای خود انتخاب کنند. مخاطبان می‌توانید اطلاعات، شرایط پرداخت و مزایای مختلف بیمه را به راحتی در دسترس داشته و از طریق سایت‌ها و پلتفرم‌های آنلاین، انتخاب مناسب‌ترین بیمه را برای خود به عمل آورید.

افزایش سهم بیمه‌های آنلاین از بازار، نشانه تغییر ذائقه مشتریان است؛ اما بهبود زیرساخت‌ها و جلب اعتماد مردم برای توسعه این سبک نوین ضروری است

بابایی از جمله چالش های پیش روی انلاین فروشی را مشکلات فنی و امنیتی دانست و اذعان کرد: در خرید آنلاین، ممکن است با مشکلات فنی مواجه شوید مانند قطعی اینترنت، مشکلات سیستمی یا پرداخت‌های آنلاین. همچنین، امنیت اطلاعات شخصی و مالی نیز ممکن است برای برخی افراد نگرانی ایجاد کند. در اینجا مهم است که اطمینان حاصل کنید که سایت یا پلتفرمی که از آن خرید می‌کنید، از تکنولوژی‌های امنیتی مورد نیاز برخوردار است.

وی همچنین افزود: خرید آنلاین بیمه در بسیاری از کشورها به یک روش رایج و معتبر تبدیل شده است. برای نمونه در ایالات متحده آمریکا بیش از ۵۵ درصد مردم از پلتفرم‌های آنلاین برای خرید کالا استفاده می‌کنند و حدود ۱۰ درصد از مشتریان بیمه نیز به خرید آنلاین رو آورده اند. این عدد در ایران حدود ۵ درصد است. علت اصلی، اعتماد پایین جامعه به خرید آنلاین بیمه و نبودن زیر ساخت مناسب است. این در حالی است که خرید آنلاین بیمه بسیار آسان و سریع است. برای اطمینان از صحت و امنیت خرید آنلاین بیمه، باید حتما از وب‌سایت‌هایی استفاده کنید که دارای مجوز از بیمه مرکزی باشند.

ایران برای افزایش سهم بیمه آنلاین هنوز جا دارد

وی در رابطه با اهمیت وجود مجوز توضیح داد: مجوز نشان‌دهنده این است که وب‌سایت از استانداردهای لازم پیروی کرده و به قوانین و مقررات مربوط به بیمه پایبند است. متاسفانه می بینیم  برخی نماینده ها در خصوص اپلیکیشن های فروش بیمه نگران هستند که اولا ایشان می توانند خود بستر فروش آنلاین فراهم نمایند تا علاوه بر مشتریان حضوری به جذب مشتریان آنلاین نیز روی آورند. ثانیا طبق بررسی های انجام شده در کشورهایی که این اپلیکیشن ها توسعه پیدا کرده اند؛ در نهایت سهم بازاری که این نوع کسب و کارها گرفته اند به ۱۵ درصد هم نرسیده است. همچنان در کشورهای توسعه یافته مانند ایالات متحده آمریکا نیز هنوز ۹۰ درصد فروش بیمه ها از طریق مراجعه حضوری اتفاق می افتد و از ان مهمتر تعدادی از بیمه نامه های صنعت بیمه که برای کسب و کارها با شرکت های بیمه ( B2B)  هستند،بطور طبیعی  به صورت الکترونیکی به فروش نمی رسند.

این کارشناس صنعت بیمه در ادامه افزود: ایران برای گسترش بیمه های آنلاین هنوز فضای زیادی برای رقابت در اختیار دارد. بنابراین باید اعتماد سازی به پلتفرم های آنلاین نهادینه شود تا سهم بازار از آنلاین فروشی افزایش یابد.