تنوع خدمات و کاهش ریسک؛ هدیه فین تک ها به بانک ها
مهرین نظری
فناوری های مالی یا فین‌تک‌ها (Fintech) در دهه‌های اخیر تحولات چشمگیری در صنعت بانکداری ایجاد کرده‌اند. این نوآوری‌ها با ارائه خدمات مالی مبتنی بر فناوری، تجربه مشتریان را بهبود بخشیده و کارایی عملیات بانکی را افزایش داده‌اند.
در ایران نیز فین‌تک‌ها با سرعتی قابل توجه در حال رشد هستند و تأثیرات متعددی بر نظام بانکی کشور داشته‌اند.
رشد فین‌تک‌ها در ایران
شروع رسمی فعالیت فین‌تک‌های ایرانی را می‌توان از شهریور ماه سال ۱۳۹۵ در نظر گرفت، زمانی‌که بانک مرکزی برای اولین بار نسبت به فعالیت فین‌تک‌ها در ایران واکنش نشان داد.
از آن زمان تاکنون، تعداد استارت‌آپ‌های فعال در حوزه فین‌تک به‌طور مستمر افزایش یافته است. بر اساس گزارش‌ها، تا سال ۱۴۰۱، بیش از ۵۰ شرکت فین‌تکی در ایران فعالیت می‌کردند که در بخش‌های مختلف مدل کسب‌وکار بانک‌ها وارد شده‌اند.
تأثیر فین‌تک‌ها بر بانکداری ایران
فین‌تک‌ها با ارائه خدمات نوآورانه، تغییرات اساسی در نظام بانکی ایران ایجاد کرده‌اند:
۱. افزایش کارایی و کاهش هزینه‌ها: استفاده از فناوری‌های مالی منجر به بهبود فرآیندهای بانکی و کاهش هزینه‌های عملیاتی شده است. بر اساس پژوهشی، بهبود نوآوری فین‌تک به‌طور معناداری ریسک‌پذیری بانک‌ها را کاهش می‌دهد.
۲. گسترش خدمات مالی: فین‌تک‌ها با ارائه خدمات متنوع مانند پرداخت‌های آنلاین، وام‌دهی دیجیتال و مدیریت سرمایه‌گذاری، دسترسی به خدمات مالی را برای بخش‌های بیشتری از جامعه فراهم کرده‌اند.
۳. افزایش رقابت: ورود فین‌تک‌ها به بازار مالی، رقابت را در صنعت بانکداری افزایش داده و بانک‌ها را به نوآوری و بهبود خدمات ترغیب کرده است.
نمونه‌های موفق فین‌تک‌های ایرانی
در ایران، چندین فین‌تک موفق به ارائه خدمات نوآورانه در حوزه مالی شده‌اند:
● زرین‌پال: اولین پرداخت‌یار پیشگام کشور که با به‌کارگیری سبک و استانداردهای جدید در ارائه خدمات پرداخت، به یکی از فین‌تک‌های موفق ایرانی تبدیل شده است.
● دیجی‌پی: اپلیکیشن پرداخت اینترنتی ایرانی که خدمات پی‌تک ارائه می‌دهد و امکان انتقال مبالغ کم و پرداخت آنلاین به صورت بین‌المللی را فراهم کرده است.
● بلوبانک: نمونه‌ای از فین‌تک ایرانی تماماً مدرن که تمام کارهایتان به صورت غیرحضوری و آنلاین به سرعت انجام می‌شود. این فین‌تک ایرانی سپرده‌های شما را در بانک سامان محفوظ نگه می‌دارد و خیال کاربران خود را از لحاظ مسائل امنیت و یکپارچگی راحت می‌نماید.
چالش‌ها و موانع پیش‌روی فین‌تک‌ها در ایران
با وجود پیشرفت‌های قابل توجه، فین‌تک‌های ایرانی با چالش‌هایی نیز مواجه هستند:
● مقررات‌گذاری: نبود چارچوب‌های قانونی مشخص برای فعالیت فین‌تک‌ها می‌تواند مانع رشد و توسعه آن‌ها شود.
● اعتماد مشتریان: با توجه به نوظهور بودن فین‌تک‌ها، جلب اعتماد مشتریان به خدمات آن‌ها نیازمند زمان و تلاش است.
● زیرساخت‌های فناوری: نیاز به زیرساخت‌های فناوری پیشرفته برای ارائه خدمات با کیفیت و امن، یکی از چالش‌های اصلی فین‌تک‌ها در ایران است.
آینده فین‌تک‌ها در بانکداری ایران
با توجه به روند رو به رشد فین‌تک‌ها در ایران، انتظار می‌رود که در آینده نزدیک:
● همکاری بیشتر با بانک‌ها: بانک‌ها و فین‌تک‌ها با همکاری و هم‌افزایی می‌توانند خدمات بهتری به مشتریان ارائه دهند.
● توسعه خدمات نوآورانه: فین‌تک‌ها با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و بلاک‌چین، خدمات جدیدی را به بازار معرفی خواهند کرد.
● گسترش بازار: با افزایش اعتماد مشتریان و بهبود زیرساخت‌ها، فین‌تک‌ها می‌توانند سهم بیشتری از بازار مالی ایران را به خود اختصاص دهند.
در مجموع، فین‌تک‌ها با ارائه خدمات نوآورانه و بهبود فرآیندهای مالی، نقش مهمی در تحول صنعت بانکداری ایران ایفا می‌کنند. با رفع چالش‌ها و موانع موجود، می‌توان انتظار داشت که این روند در آینده نیز ادامه یابد و به بهبود کیفیت خدمات مالی در کشور منجر شود.
