ادعای زیان ۴۰ میلیون تومانی تولید هر خودرو در مسابقه فروش خودروسازان بزرگ
لیلا ابوالفتحی
صنعت خودرو به عنوان یک صنعت پیشران در کشور، سال‌هاست که دچار چالش‌های قیمتی و کیفیتی است؛ به طوری که هم تولیدکننده (خدروساز و قطعه‌ساز)، هم مصرف‌کننده و هم دستگاه‌های اجرایی متعدد ذی‌ربط از وزارت صمت و سازمان محیط زیست تا شورای رقابت و پلیس راهور، از این وضع اظهار نارضایتی می‌کنند با این تفاوت که هر کس توپ این نارضایتی را به زمین دیگری می‌فرستد.
در راستای همین پاسکار‌ی‌ها، سهیل معمارباشی، مدیرکل صنایع خودرو و نیرومحرکه وزارت صمت، دیروز در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا گفت: یکی از پیش‌نیازها و الزام‌های توسعه صنعت خودرو، رفع مشکل قیمت‌گذاری دستوری است. اگر قیمت‌گذاری‌ها در صنعت خودروسازی به صورت دستوری باقی بماند نه تنها امکان افزایش تیراژ تولید خودرو امکان‌پذیر نخواهد بود، بلکه همچون چند سال گذشته شاهد عقب‌گرد در شمارگان تولید خودروها خواهیم بود.
این مقام مسئول افزود: امروز شاهدیم خودروسازان داخلی به تولید خودروهایی روی آورده‌اند که قیمت‌هایشان از کشش‌پذیری لازم در بازار برخوردار نیست و در ادامه فرایند تولید با چالش مواجه شد.
مدیرکل صنایع خودرو و نیرومحرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: می‌توانستیم با ارائه قیمت‌های مناسب و نه قیمت‌هایی که شورای رقابت ارائه می‌کند، مانع متوسط ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان زیان‌دهی در تولید هر خودرو شویم، همچنین خودروسازان به سمت سبدی از محصولات می‌رفتند که زیان‌ده نبود.
او اضافه‌کرد: در صورتی‌که شرکت‌های خودروساز قیمت خوب برای محصولات‌شان می‌گرفتند و از تیراژ مناسبی نیز برخوردار می‌شدند امکان کاهش زیان در این صنعت وجود داشت، اما به اسم حمایت از مصرف‌کننده، قیمت‌گذاری‌های دستوری زیان انباشته بیش از ۸۵ هزار میلیارد تومانی دو خودروساز بزرگ کشور را رقم زد و معادل همین رقم نیز به صورت قرعه‌کشی در واگذاری خودروهای تولیدی بین دلالان توزیع شد.
معمارباشی تصریح کرد: با قیمت‌گذاری دستوری، خودروساز و مصرف‌کننده واقعی خودرو تنبیه شدند و در عوض واسطه‌ها و دلالان در این میان از بیشترین سود برخوردار شدند.
این اظهارات در حالی است که اردیبهشت امسال در پی دریافت مجوز افزایش قیمت خودروسازان از شورای رقابت، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با واکنشی تند به تصویب افزایش قیمت خودرو در شورای رقابت، خواسته بود تا هزینه خودروسازان را شفاف‌سازی کند.
حجت‌الاسلام سیدجواد حسینی‌کیا با تاکید به اینکه قیمت‌گذاری باید متناسب با عرضه و تقاضا باشد و باید از طرف دولت نظارت کافی وجود داشته باشد تا خودروسازان گرانفروشی نکنند، گفته بود: خودروسازان ادعا می‌کنند که بیشتر قطعات مورد نیاز تولید بومی‌سازی شده است؛ بنابراین تولید خودرو به واردات که ارزبری دارد، متکی نیست. از سوی دیگر، بهای مواد اولیه داخلی نیز رشدی نداشته است؛ بنابراین افزایش قیمت توجیهی ندارد. به گفته این نماینده مجلس، انحصار صنعت خودروسازی در کشور دلیل نابسامانی بازار خودرو است.
حسینی‌کیا افزوده بود: شرکتها محصولات تولیدی خود را با قیمت‌های سلیقه‌ای به بازار عرضه می‌کنند که با این رویه نه تنها کیفیت ارتقا نمی‌یابد بلکه قیمت‌ها نیز نزولی نخواهد شد..
خودروی بی‌کیفیت داخلی هم‌قیمت فورد آمریکایی
عبدالناصر همتی، رئیس پیشین بانک مرکزی و نامزد انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری، هم در یکی از اظهار نظرهای انتخاباتی خود درباره خودرو گفته بود: اکنون خودروهایی را که تولید می‌کنیم و بسیاری از این خودروها، کیفیت بسیار پایینی دارند، اما با قیمت یک فورد آمریکایی در بازار به فروش می‌رسانیم، که این رویه برای مردم قابل قبول نیست. معتقدم بازار و رقابت باید قیمت را تعیین کند و دولت فقط نظارت کند. اینکه دولت به دلایل تورمی، سطح عمومی قیمت‌ها را بالا نگه داشته معلول مشکلات ساختاری در کشور است.
او یادآور شد: قیمت خودرویی که به دست مردم می‌رسد از نظر کیفیت یک‌پنجم یا یک‌دهم خودروهای خارجی است ولی از لحاظ قیمت با آنها برابری می‌کند.
نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری خاطرنشان کرد: یک روز قرار بود از صنعت خودروسازی به عنوان صنعت نوزاد حمایت شود، اما این صنعت نوزاد ۵۰ سال است که بزرگ نشده است و ما همچنان از این صنعت نوزاد حمایت می‌کنیم، وام و امکانات می‌دهیم، زیان آن را تقبل می‌کنیم و قیمت خاص به آن تحمیل می‌کنیم.
رشد ۱۴۰ درصدی تولید غول‌های خودروسازی ایران
بررسی آمارهای منتشره وزارت صنعت، معدن و تجارت حاکی از تولید ۲۳۶ هزار و ۳۵۵ دستگاه خودرو از ابتدای امسال تا پایان خرداد ۱۴۰۰ و رشد ۹.۵ درصدی آن در هم‌سنجی با پارسال است.
طبق آمار، ایرانخودرو و سایپا در فروردین در مجموع ۵۵.۱ هزار دستگاه خودرو تولید شده که ۲۲.۹ هزار دستگاه بیشتر از مدت مشابه سال قبل بوده و بیانگر رشد ۱۴۰ درصدی تولید در دو خودروساز بزرگ داخلی است.
سایپا در فروردین ۲۱.۳ هزار دستگاه خودرو تولید کرده که نسبت به ۷.۳ هزار دستگاه تولید‌شده مدت مشابه قبل با رشد ۱۹۳ درصدی روبه‌رو شده است.
ایرانخودرو هم با تولید ۳۳.۸ هزار دستگاه با افزایش ۱۱۵درصدی روبه‌رو شده است. در این خودروسازی در مجموع ۲۴.۷ هزار دستگاه از محصولات خانواده پژو تولید شده که نسبت به مدت مشابه قبل، رشد ۱۲۲ درصدی را رقم زده است.
پس از پژو، بیشترین میزان رشد تولید در خودروهای گروه سمند است که با رشد ۱۱۷درصدی از ۱۷۳۶ به ۳۷۷۴ دستگاه در فروردین رسیده است. بیشترین میزان تولید متعلق به رانا است که ۱۵۱۶ دستگاه تولید شده و رشد ۴۴۵ درصدی را تجربه کرده است. در مقابل کمترین میزان افزایش تولید در این مدت مربوط به هایما است که ۳۰۹ دستگاه بیشتر از سال گذشته تولید شده و رشد ۷۳ درصدی را ثبت کرده است.
حال سوال این است که اگر تولید خودرو با زیان ۴۰میلیونی برای هر خودرو مواجه است رشد ۱۴۰درصدی این دو انحصارگر خودروی داخلی چه توجیه اقتصادی دارد و چرا از ابتدای سال تاکنون ایرانخودرو چهارمین دوره پیش‌فروش یکساله محصولات خود را برگزار کرده است و حتی در تیر جاری دو بار پیش‌فروش محصولات خود را داشته است و به طور میانگین در هر دوره ۸هزار خودرو پیش‌فروش کرده است.
سایپا هم به عنوان دومین تولیدکننده خودرو در کشور، در هر دوره از پیش‌فروش‌های خود به طور متوسط ۱۸ هزار خودرو واگذار کرده است و اگر این آمار زیان‌ده بودن تولید خودرو صحت دارد چرا این دو تولیدکننده خودرو در کشور علاقه زیادی به تولید و برگزاری مراسم قرعه‌کشی فروش‌فوری و مدت‌دار خودرو دارند.
