رویای بیت‌کوین؛ وحشت تتر
مهران ابراهیمیان
رونق دوباره بازار رمزارزها با رکوردشکنی بیت‌کوین و حمایت بی‌سابقه دولت آمریکا، چشم‌اندازی درخشان پیش روی سرمایه‌گذاران جهانی ساخته. اما در سایه این جشن قانون‌گذاری و رشد نجومی قیمت‌ها، خطری جدی برای ایرانیان در بازار رمزارز را تهدید می‌کند: کابوس بلوکه شدن تتر و دارایی‌های دیجیتال.
صعود تاریخی بیت‌کوین: خوش‌بینی جهانی، نگرانی ایرانی
به گزارش عصر اقتصاد، بازار رمزارزها بار دیگر به صحنه هیجان و رشد بازگشته؛ بیت‌کوین با شکست تمام رکوردها، در تاریخ ۲۱ تیر ۱۴۰۴ (۱۲ جولای ۲۰۲۵) به نقطه تاریخی ۱۱۷ هزار و ۵۲۴ دلار رسید؛ رقمی که در هیچ دو سال گذشته حتی تصور آن دشوار بود. مطابق داده‌های مرجع ارزدیجیتال، بیت‌کوین از ابتدای ۲۰۲۴ که حدود ۴۲,۲۸۰ دلار معامله می‌شد ظرف ۱۸ ماه سه برابر شد و فقط در ماه‌های اخیر، افزایش قیمت آن به بیش از ۶۰ درصد رسیده است.
یک جهش قیمتی که پیوندی مستقیم با تحولات حقوقی و سیاسی آمریکا دارد؛ جایی که حاکمان جدید بحث رمزارز را به محور رقابت مالی جهان بدل کرده‌اند.
کارشناسان مالی نظیر تونی سیکامور (IG) این روزها در تحلیل‌ها تأکید می‌کنند بیت‌کوین به لطف ورود سرمایه نهادی و قانون‌گذاری هوشمندانه تا سقف ۱۲۵ هزار دلار یا بالاتر هم می‌تواند اوج بگیرد. تحلیلگران KPMG نیز این رکوردها را فقط آغاز مسیر تازه بازار می‌دانند.
سه‌گانه قانون‌گذاری؛ زمین بازی برای آمریکا، تله برای تحریم‌شده‌ها
جهش این‌بار فقط حاصل هیجان معامله‌گران نیست؛ قانون‌گذاری کنگره آمریکا عامل محرک اصلی است. در هفته کریپتو (۱۴ تا ۱۸ ژوئیه)، سه لایحه تعیین‌کننده سرنوشت رمزارزها را تغییر می‌دهد:
۱. قانون استیبل‌کوین‌ها (Genius Act): شرکت‌ها را ملزم به شفافیت، احراز هویت و رعایت تحریم می‌کند.
۲. چارچوب حقوقی بازار کریپتو: مرز کالا و اوراق بهادار بودن رمزارزها را تعیین و هر بخشی را مشمول قوانین ویژه می‌کند.
۳. قانون ضد ارز دیجیتال بانک مرکزی (Anti-CBDC): انتشار دلار دیجیتال توسط دولت فدرال را محدود، حریم خصوصی کاربران را افزایش می‌دهد.
در نگاه اول، این قوانین امیدبخش‌اند؛ سرمایه‌گذار غربی امنیت دارایی و شفافیت معاملات را تجربه می‌کند ولی سوی دیگر ماجرا برای کشورهایی نظیر ایران، احتمالا چیزی جز دردسر و تهدید نیست.
تصویب لوایح تاریخی در کنگره آمریکا، فرصت‌های زرینی برای سرمایه‌گذاران غربی و بحران احتمالی برای کاربران ایرانی باشند
بازی مرگ یا زندگی تتر برای ایرانیان
در حالی که کاربران غربی جشن کاهش ریسک راهبری سرمایه را می‌گیرند، کاربران ایرانی در کابوس دائمی بلوکه شدن دارایی می‌خوابند. تتر (USDT)، که سال‌ها ابزار انتقال پول و پناهگاه نقدینگی ایرانیان در صرافی‌های جهانی بوده، با موج اجرا شدن مقررات جدید KYC/AML بدل به تهدیدی رعب‌آور شده: کافیست یکبار تتر با آی‌پی مشکوک ایرانی جابه‌جا کنید، برداشت به کیف پول‌های لو رفته ایرانی بفرستید یا حتی رد استانی در داده‌های متاورس باقی بگذارید؛ نتیجه روشن است:
قفل دارایی و خروج بی‌بازگشت سرمایه از دسترس!
گزارش تحلیلی «تحلیل بازار» در تیر ۱۴۰۳ به صراحت هشدار داده: مراقب مسدود شدن تترهای خود باشید!
سازوکارهای جدید بلاک و پارانویا ایرانی
بر خلاف گذشته که فقط صرافی‌ها حساس بودند، حالا کل زنجیره تراکنش‌ها با هوش مصنوعی، داده‌کاوی و حتی همکاری کیف پول‌های غیرمتمرکز رصد می‌شود. شرکت تتر به درخواست دولت آمریکا موظف شده هر کاربر تحریمی یا تراکنش مشکوک را بلافاصله freeze کند.
کاربرانی که حتی یکبار دارایی را به آدرس لو رفته ایرانی منتقل کرده‌اند، حالا در معرض خطر فوری بلوکه شدن هستند؛ پیغامی که به گفته تحلیلگران IG، شهروند ونزوئلا و افغانستان را هم با همین تهدید مواجه کرده اما ابعاد معامله‌گران ایرانی و حجم تتر گردش یافته این چالش را خاص‌تر می‌کند.
سه توصیه کلیدی نجات دارایی برای ایرانیان
گزارش تحلیلی بازار و اجماع کارشناسان سه راهکار عمده برای حفظ امنیت معرفی می‌کند:
۱. کوچ اجباری به کیف پول غیرمتمرکز (Non-Custodial): تنها راه مطمئن همین است که کلید خصوصی و رمز ورود فقط به خودتان تعلق داشته باشد؛ نگهداری روی کیف پول یا صرافی متمرکز، دعوت‌نامه بلوکه شدن است.
۲. قطع ارتباط با آی‌پی و شناسگر ایرانی: با VPN معتبر، IP ثابت غیر ایرانی و رعایت تمام نکات امنیت مکان و زمان وارد شوید؛ حتی در صدور تراکنش، مسیرهای لو رفته را به هیچ‌وجه استفاده نکنید.
۳. خروج سریع و همیشگی از پلتفرم‌های پرریسک: از صرافی‌های مشکوک، خدمات با سابقه بد یا پل‌های انتقال پرریسک استفاده نکنید؛ دارایی را به کوتاه‌ترین زمان ممکن به کیف پول خود منتقل کنید.
شاهد آماری: قیمت‌ها چگونه رکورد زدند؟
بیت‌کوین در ۱۲ ژوئیه ۲۰۲۵ دقیقا ۱۱۷,۵۲۴ دلار معامله شد، یعنی در کمتر از یک سال، جهشی تاریخی که نشان از بالفعل شدن ورود سرمایه‌گذاران بزرگ دارد. قیمت در دامنه ۱۰۸ تا ۱۱۲ هزار دلار نوسان کرد و در لحظه تنظیم گزارش بعد از ظهر دیروز، معامله‌گران از شکستن مقاومت ۱۱۲ هزار دلار حرف می‌زنند.
طبق داده‌های ارزدیجیتال، بیت‌کوین فقط در یک شبانه‌روز، رشد ۳.۶۶ درصدی داشته و طی ماه گذشته دو سقف قیمتی جدید به‌جا گذاشته است.
رشد بی‌وقفه و رکوردشکنی بیت‌کوین امید تازه‌ای به جهانیان داده؛ اما همزمان می تواند، دام تحریم و تابلو قرمز بلوکه شدن، سایه سنگینی بر سر معامله‌گران ایرانی گسترده کند
بنا به آنچه گفته شد، بازار جهانی رمزارز حالا به لطف اصلاحات قانونی و تحولات سیاسی واشنگتن شاهد عصر طلایی خود است، اما این حکایت دو نیم‌رخ متضاد دارد: برای غرب نشانه خروج سرمایه‌های قدیمی و ورود پول تازه، برای ایران و دیگر تحریمی‌ها اما هشدار جدی برای مدیریت ریسک و آمادگی برای شرایط اضطراری. کاربران ایرانی باید از امروز به روماتیسم امنیت دارایی خو کنند؛ کوچک‌ترین بی‌احتیاطی مساوی با مرگ سرمایه است.
قوانین جدید، می تواند پناهگاه دیروز را به قتلگاه امروز تبدیل کرده؛ آینده فقط از آن کسانی است که امنیت معامله را بالاتر از سود می‌دانند.
منابع:
تحلیل بازار، ۲۴ تیر ۱۴۰۳ ، قیمت لحظه‌ای بیت‌کوین، داده‌های تاریخی نرخ بیت‌کوین و گزارش ویژه هفته کریپتو نشریه Forbes و تحلیل کارشناسان IG و KPMG
