«عصراقتصاد» بررسی می کند؛ آغاز روزهای طلایی صادرات نفت برای ایران
گروه انرژی- طبق اعلام مجامع بین المللی، باوجود تحریمهای سخت مالی، تولید روزانه نفت ایران در سال ۲۰۲۲ حدود ۱۳۰ هزار بشکه و از ابتدای سال جاری میلادی ۳۵۰ هزار بشکه افزایش داشته موضوعی که طبق اعلام کارشناسان چندان دور از ذهن نبوده است.
تولید نفت ایران از آغاز فعالیت دولت سیزدهم طی ۲۰ ماه به بیش از ۳ میلیون بشکه و تولید گاز خام به بیش از یک میلیارد مترمکعب رسیده و آنطور که اعلام شده میزان صادرات نفت نیز در این دولت دو برابر افزایش یافته است.
در سال گذشته ۱۹۰ میلیون بشکه نفت بیشتر از سال ۱۳۹۹ و ۸۳ میلیون بشکه بیشتر از سال ۱۴۰۰ نفت صادر شد و پیشبینی میشود امسال رکوردی تازه در صادرات نفت ثبت شود.
اکنون صادرات نفت به بالاترین رقم نسبت به دو سال اخیر رسیده است، ارز حاصل از این صادرات در سررسید مشخص دریافت و به سامانه نیما و سامانه جدید معاملاتی واریز شده است.
اکنون ظرفیت تولید نفت کشور ۳.۸ میلیون بشکه است که مدتی میتواند ادامه داشته باشد، بخشی از این افزایش تولید از محل احیای چاههای کم بازده و بخشی دیگر مربوط به توسعه میادین جدید و بخشی مربوط به استفاده از روشهای ازدیاد برداشت است و آنطور که محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت اعلام کرده هشت سال آینده قادریم به تولید ۵.۷ میلیون بشکه نفت برسیم.
در این خصوص، تحلیلگر موسسه بینالمللی کپلر با بیان اینکه تمامی افزایش صادرات نفت کشور به چین میرود، گفت: اشکال حسابداری در شرکت استاتیستیک یورو استات بود و آلمان از ایران نفت وارد نکرده است.
در شرایط کنونی و ریسک تحریمهای آمریکا، هیچ کشور یا شرکتی به جز چین و کشورهایی مثل سوریه و ونزوئلا که رابطه دوستانه با تهران دارند، حاضر به پذیرفتن این ریسک نخواهند بود.
همایون فلکشاهی در گفتوگو با ایلنا، درباره روند افزایش صادرات نفت ایران اظهار داشت: صادرات نفت کشور از اواخر سال ۲۰۲۰ رو به افزایش است، این رویداد را میتوان به دو اتفاق ربط داد. ابتدا اینکه پایان شیوع کرونا باعث شد تا تقاضای نفت بهبود پیدا کند و از میانگین ۹۱ میلیون بشکهای در سال ۲۰۲۰ به ۹۶.۵ در ۲۰۲۱ و ۹۹ میلیون بشکه در ۲۰۲۲ برسد.
بنابراین نیاز جهان به نفت ایران بیشتر شده است. دیگر اینکه انتخاب جو بایدن به عنوان رئیسجمهور جدید آمریکا غیرمستقیم به صادرات نفت ایران کمک کرده است چون بر علیه سیاست تندروی دونالد ترامپ، دولت بایدن حداقل در اولین ماه ریاست جمهوری خود قصد بازگشت به برجام را داشت.
وی افزود: صادرات نفت کشور از میانگین ۳۰۰ هزار بشکه در سال ۲۰۲۰ به ۶۶۰ هزار بشکه در سال ۲۰۲۱ و پس از آن در ۲۰۲۲ به ۹۰۰ هزار بشکه در روز رسید. اما از نیمه دوم سال ۲۰۲۲، شاهد افزایش قابل توجه صادرات هستیم.
از اکتبر ۲۰۲۲ میانگین صادرات نفت خام و میعانات گازی به ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز رسیده و در ماه می حتی نزدیک به میزان ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز رسید. این میزان بالاترین میزان ماهیانه از ماه اکتبر ۲۰۱۸ حساب میشود.
تحلیلگر موسسه بینالمللی کپلر با اشاره به مقاصد صادرات نفت ایران گفت: کلا از زمان خروج آمریکا از برجام و به طور دقیق از زمان پایان معافیتهایی که به خریداران نفت ایران تا آوریل ۲۰۱۹ داده شده بود، ایران تنها به مقاصد چین، سوریه و ونزوئلا نفت صادر کرده است.
چین بزرگترین مشتری نفت کشور با سهم بین ۸۵-۹۵ درصد است و سوریه و ونزوئلا با حجم روزانه ۵۰-۷۰ هزار بشکهای دیگر مشتریان ایران هستند.
اما نکته قابل توجه این است که قبلاً اکثر نفت صادراتی ایران به چین به سمت پالایشگاههای دولتی که تحت مدیریت شرکتهایی مانند ساینوپک و شرکت ملی چین هستند، میرفت اما این روند تغییر پیدا کرده و از سال ۲۰۱۸ که بیش از ۸۰ درصد نفت صادراتی کشور به چین به پالایشگاههای دولتی میرسید، اکنون بیش از ۹۰ درصد صادرات به چین به مقصد دیگری حرکت میکند و اکثرا به پالایشگاههای خصوصی میرسد. سهم این پالایشگاههای خصوصی چینی در سبد صادراتی نفت ایران به چین به بیش از ۹۰ درصد رسیده است.