طلسم صادرات گاز ایران به پاکستان شکست

آیدا برخورداری

قرارداد خط لوله گاز ایران و پاکستان یا همان خط لوله صلح در سال ۲۰۰۹ منعقد شد قراردادی ۲۵ ساله برای برای ساخت خط لوله‌ای که از مرز ایران تا نواب شاه به فاصله ۷۸۱ کیلومتر می‌رود، مورد مذاکره قرار گرفت.

این خط لوله قرار بود ۶۶۵ کیلومتر از استان بلوچستان پاکستان و ۱۱۵ کیلومتر از استان سند عبور کند. این خط لوله بیش از ۱۱۰۰ کیلومتر در ایران از میدان گازی پارس تا منطقه مرزی پاکستان در بلوچستان کشیده شده است.

گروه انرژی-از زمان شروع این پروژه، مشکلات متعددی وجود داشته است که تکمیل آن را به تعویق انداخته است. پاکستان به شدت به این پروژه گاز طبیعی نیاز دارد چرا که با کمبود انرژی مواجه است.

سال گذشته به دنبال عدم پیشرفت این پروژه ۲۵ ساله تهران به اسلام آباد هشدار داد که اگر بخشی از پروژه خود را تا مارس ۲۰۲۴ به پایان نرساند، موضوع را برای ثبت شکایت و گرفتن خسارت به یک دادگاه بین المللی خواهد برد. ایران اعلام کرده که به دلیل عدم تمایل اسلام‌آباد در تکمیل بخشی از این پروژه که در خاک پاکستان قرار دارد، ۱۸ میلیارد دلار ضرر کرده است.

پس از اینکه ایران اعلام کرد ممکن است این پرونده را به دیوان بین‌المللی داوری ببرد، پاکستان به سرعت برای کاهش احتمال ضرر و زیان خود وارد عمل شد و تصمیماتی گرفت که قبلاً از آن اجتناب کرده بود.

اکنون با سفر رئیس جمهور به اسلام آباد جواد اوجی وزیر نفت از اشتیاق پاکستانی‌ها به تزریق گاز به خط لوله آی‌پی خبر داد و گفت: پاکستان برای تسریع در این کار در حال تنظیم قرارداد با شرکت‌های مختلف است.

به گفته وزیر نفت با اقدام‌هایی که انجام خواهد شد، امیدواریم طبق قرارداد بین‌المللی که بین ایران و پاکستان امضا شده است، در دوران فعالیت دولت سیزدهم شاهد صادرات گاز به پاکستان باشیم.

بر اساس این گزارش باید منظر ماند و دید که آیا پاکستانی‌ها می‌توانند برای جلوگیری از پرداخت جریمه هنگفت پیشگیری کند و حتی انرژی مورد نیاز خود را از این طریق تأمین کند یا باید در انتظار بد عهدی جدید و پیشرفتی محدود برای ممانعت از جریمه ۱۸ میلیارد دلاری از سوی این کشور باشیم.

احیای قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان، پس از سال‌ها توقف می‌تواند یکی از مهمترین دستاوردهای دو کشور در این سفر باشد. این قرارداد با نام خط لوله IP در قالب خط لوله صلح بین شرکت ملی صادرات گاز ایران و شرکت ISGS پاکستان در تاریخ ۵ ژوئن ۲۰۰۹ (۱۵ خرداد ۸۸) به‌مدت ۲۵ سال منعقد شده بود و تاریخ آغاز تحویل گاز طبیعی به پاکستان ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ و میزان حجم گاز طبیعی صادراتی ۸ میلیارد مترمکعب در سال تعیین شده بود.

اما به‌دلیل عدم اجرای خط لوله در کشور پاکستان با بهانه‌تراشی مسئولان وقت این کشور در مواجهه با تحریم‌های آمریکا، این قرارداد هیچ‌گاه اجرایی نشد.

احمد امیرآبادی فراهانی، رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و پاکستان به اهمیت سفر رئیس‌جمهوری به پاکستان اشاره و اظهار کرد: تعیین تکلیف خط لوله انتقال گاز به پاکستان در این سفر حائز اهمیت است، زیرا ایران به تعهدهای خود در این زمینه عمل کرده است و خط لوله انتقال گاز تا مرز پاکستان برده شده است.

وی افزود: اگر پاکستان گاز طبیعی را از طریق ایران به مصرف‌کنندگان کشورش برساند، بی‌شک رضایتمندی مطلوبی در داخل و به‌نفع دولت این کشور شکل خواهد گرفت؛ زیرا تأمین گاز آن‌ها از طریق گاز مایع (ال‌پی‌جی) است که بسیار گران تمام می‌شود و این خط لوله می‌تواند در اقتصاد، رشد صنعت و آسایش مردم پاکستان مفید واقع شود.

رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و پاکستان تصریح کرد: پیشنهادهایی برای عملیاتی‌کردن این خط لوله وجود دارد، اما بعضی از کشورهای ثالث خارج از منطقه با ایجاد موانع، دخالت‌هایی در این زمینه دارند که دولت پاکستان باید بدون توجه به آن‌ها منافع مشترک دو ملت را مدنظر قرار دهد.

امیرآبادی فراهانی با بیان اینکه دولت سیزدهم در توسعه همکاری با همسایگان موفق عمل کرده است، اضافه کرد: یکی از کارهای سازنده دولت در حوزه سیاست خارجی، تقویت همکاری‌ها با کشورهای همسایه و منطقه ازجمله پاکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، عراق و… بوده است.