مشاهدات حاکی از آن است که بازار روغن خوراکی دچار تلاطم و عرضه آن به‌ویژه در برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای محدود شده است؛ موضوعی که به نظر می‌رسد ارتباط مستقیمی با قاچاق این محصول خوراکی دارد.
به گزارش ایسنا، بر اساس مشاهدات میدانی و گزارش‌های رسیده، عرضه روغن در فروشگاه‌ها و مغازه‌های سطح شهر محدود شده است؛ به طوری که برخی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای به مصرف‌کنندگان تعداد محدودی روغن می‌فروشند و برخ از فروشندگان مغازه‌ها نیز می‌گویند که مدتی است روغن کم توزیع می‌شود و قیمت آن نیز بالا رفته است.
گزارش‌ها حاکی از آن است که اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات روغن سبب شده که قیمت روغن در ایران نسبت به کشورهای دیگر حدود ۲۰ درصد کاهش داشته باشد و همین موضوع جذابیتی برای خروج این محصول از کشور و عرضه آن به کشورهای دیگر به صورت رسمی و غیر رسمی ایجاد کرده است. در همین راستا به تازگی محموله بزرگی از قاچاق روغن خوراکی به مقصد کشورهای دیگر در جنوب ایران کشف شده است.
پیش‌تر دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی اعلام کرده بود که شرکت‌های توزیع‌کننده هنگام عرضه روغن به صورت عمده با قیمت مصوب، کالاهای دیگری مانند رب، کنسرو ماهی و… نیز به بنکداران می فروشند و به همین دلیل بنکداران رغبتی به خرید روغن با قیمت مصوب ندارند.
از سوی دیگر اسفند سال گذشته با بالاگرفتن جنگ روسیه و اوکراین، تامین روغن به بحرانی جهانی تبدیل شد، زیرا روسیه و اوکراین بزرگترین صادرکنندگان روغن آفتابگردان و دانه‌های آفتابگردان بودند و درگیری‌های پیش آمده منجر به اختلالات بسیاری در تولید و صادرات روغن به کشورهای دیگر شده بود؛ به طوری‌که طبق گفته امیرهوشنگ بیرشک، دبیر انجمن صنفی روغن نباتی این درگیری‌ها باعث شده که قیمت جهانی روغن آفتابگردان به شدت بالا رود، حمل و نقل کالا نیز به سختی صورت گیرد و تامین آن هم دشوار شود.
به گفته وی البته قیمت جهانی سایر روغن‌ها نیز افزایش یافته، ولی در تامین آنها مشکلی وجود ندارد.
بیرشک همچنین اعلام کرده بود که دغدغه‌ها و مشکلات مربوط به این بخش را به وزارت جهاد کشاورزی منتقل کردیم و نیاز است هرچه سریعتر به همان میزانی که از اوکراین و روسیه روغن وارد می‌کردیم، از کشورهای جایگزین وارد کنیم.
البته روزهای گذشته انجمن صنفی روغن نباتی اعلام کرد که در سال‌های اخیر یکی از مشکلات کارخانه ها و واردکنندگان روغن نباتی در کشور عدم تخصیص به موقع ارز از سوی دولت بود که به نظر می‌رسد در سال جدید دولت این رویه را اصلاح کرده و تولید و توزیع روغن نباتی طی فروردین ماه ۱۴۰۱ به روال معمول صورت گرفته است و در صورت اصلاح به موقع قیمت‌ها صنعت روغن نباتی قادر است نیاز کشور را در ماه‌های آتی تامین کند.
اینها در حالی است که طبق آخرین گزارش گمرک ایران، در حال حاضر از موجودی حدود چهار میلیون تنی کالاهای اساسی در گمرک و بنادر بیش از ۷۰۰ هزار تن به روغن و دانه‌های روغنی دپو شده، اختصاص دارد.
وزارت جهاد کشاورزی نیز به تازگی اعلام کرده که مشکل کمبود روغن در بازار تا چجند روز آینده برطرف خواهد شد که احتمالا از طریق ترخیص روغن‌های موجود در گمرک عملیاتی خواهد شد.
