معاملات گواهی صرفه جویی برق آغاز شد

با رونمایی از معاملات گواهی صرفه‌جویی برق خانگی و تأکید مسئولان بر ضرورت تبدیل برق به کالای اقتصادی، آینده مدیریت انرژی در کشور تغییر خواهد کرد.

مدیرعامل بورس انرژی اعلام کرد که از سال آینده خانوارهایی که در مصرف برق صرفه‌جویی کنند، قادر به دریافت گواهی صرفه‌جویی خواهند بود، در حالی که رئیس سازمان بورس بر لزوم بهینه‌سازی و جذابیت سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی برای کاهش ناترازی‌ها و بهبود وضعیت تولید تاکید کرد. این تحولات می‌تواند به تغییرات اساسی در صنعت برق و ایجاد بازار کارآمدتر منجر شود.

به گزارش عصراقتصاد، معاملات گواهی صرفه‌جویی برق، امروز با حضور علی آبادی- وزیر نیرو، حجت اله صیدی – رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، علی نقوی – مدیرعامل بورس انرژی و جمعی از مقامات مربوطه و در راستای مدیریت بهینه مصرف انرژی در کشور آغاز شد. این حرکت که بر اساس هدف‌های کلان اقتصادی و زیست‌محیطی طراحی شده، به دنبال این است که جامعه را از منافع حاصل از صرفه‌جویی در مصرف برق بهره‌مند سازد.

ناترازی در حوزه انرژی یکی از چالش‌های اصلی ایران است. بر اساس گزارش‌های رسمی، مصرف انرژی در ایران نزدیک به دو برابر میانگین جهانی است. این ناترازی به‌ویژه در صنایع و بخش خانگی مشکلات جدی به وجود آورده است که ناشی از مصرف بی‌رویه و عدم توجه به بهینه‌سازی مصرف است. به همین دلیل، در برنامه‌های توسعه‌ای و دستورهای مقام معظم رهبری بر اهمیت اجرای راهکارهای مؤثر برای کاهش ناترازی انرژی تأکید شده است.

حجت‌اله صیدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، نیز در ارتباط با این موضوع بیان کرد که کشور با وجود تحریم‌ها و مسائل مدیریتی همچنان در این زمینه با مشکلاتی مواجه است، اما این تنها دلیل ناترازی نیست. او توجه به بازار انرژی و ایجاد سازوکارهای اقتصادی برای مدیریت بهتر این بازار را نیز ضروری دانست.

وی گفت: مدتی است که کلیدواژه اقتصاد کشور به مبحث ناترازی گره خورده است. در بخث ناترازی دو عامل تحریم و مدیریت را اثرگذار می‌دانند. اما تنها این دو عامل اثر نیست، بلکه عدم توجه به طبیعت است.

وی افزود: امروز عدم توجه به بازار انرژی و بازار برق یکی از مشکلات مهم در حوزه مدیریت انرژی است که متعاقب آن ناترازی‌های امروز است و تولیدکنندگان برق نتوانستند تولیدات خود را بهینه سازی کنند.

رئیس سازمان بورس ادامه داد: امروز باید برق را به یک کالا اقتصادی تبدیل کرد و در صورت تحقق این موضوع، برق از ناترازی خارج خواهد شد. کارخانجات کشور، شش ماه هزینه برق پرداخت می‌کنند اما تنها چهار ماه می‌توانند تولید داشته باشند. بنابراین هدف اصلی ما باید تبدیل برق به یک کالای اقتصادی باشد.

صیدی اظهار کرد: امیدواریم ابزارهای جدید گواهی بهینه سازی نیز فراهم شود و در نهایت باید احترام به سازوکارهای اصلی بازار را هدف گذاری کرد تا بتوانیم با یک بازار کارامد انرژی در صنعت برق روبرو شویم. اگر بتوانیم این سرمایه گذاری را جذاب کنیم می‌توانیم میزان سرمایه‌گذارها در حوزه انرژی و کاهش ناترازی‌های انرژی را شاهد باشیم.

آغاز معاملات جبرانی برق خانگی

همچنین از تاریخ ۲۸ آذرماه سال جاری، بورس انرژی ایران معاملات جبرانی برق را آغاز خواهد کرد. این اقدام به متقاضیان این امکان را می‌دهد که کسری‌های خود را از طریق این معاملات تأمین کنند. به‌گفته مدیرعامل بورس انرژی، علی نقوی، هدف این معاملات، ایجاد بازاری شفاف و کارآ برای تأمین نیازهای برق است و همچنین فرصتی برای بهبود شرایط اقتصادی و تأمین انرژی در صنایع و بخش خانگی محسوب می‌شود.

نقوی همچنین اشاره کرد که گواهی صرفه‌جویی برق یکی از ابزارهای مهم برای مدیریت مصرف انرژی در کشور به شمار می‌رود. او افزود: امروز جامعه باید از منافع حاصل از صرفه‌جویی در مصرف برق بهره‌مند شود و بورس انرژی این فرصت را فراهم کرده است.

وی افزود: چالش تامین انرژی یکی از موضوعات اصلی در کشور است به طوری که بسیاری از مقامات ارشد کشور در این رابطه صحبت کرده و در تلاش هستند که راهکارهای برای این موضوع داشته باشند. اما متاسفانه در کشور ما به علت بد مصرفی و الگوی نامناسب انرژی باعث شده با ناترازی های بسیاری در صنایع روبرو باشیم. مصرف انرژی در ایران تقریبا دو برابر میانگین مصرف جهانی است. براین اساس، در قانون هیتم توسعه و همچنین در فرمایشات مقام معظم رهبری بر ارائه‌ راهکارها برای کاهش ناترازی انرژی در کشور تاکید شده است.

مدیرعامل بورس انرژی ادامه داد: در بورس انرژی بیشتر زیرساخت‌ها برای بهره وری مناسب از انرژی فراهم شده اما متاسفانه تا امروز استفاده مطلوبی از این زیرساخت ها نرسیده است. در سه سال گذشته برنامه بورس انرژی پیگیری معامله پذیر شده گواهی‌های بورس انرژی بوده است.

نقوی گفت: در شهریور ماه سال گذشته مجوز گواهی صرفه جویی برق از توانیر دریافت شد و در سال جاری مصوبه مربوط معامله این گواهی از سوی وزارت نیرو ابلاغ شد و امروز معاملات گواهی صرفه جویی برق نیز عملی شده است.

وی افزود: یکی از مزیت‌های این گواهی آن است که خریداران گواهی مشمول قطعی برق در ساعات اوج مصرف نمی‌شوند. برای توسعه این بازار نیازمند تسهیل فرآیند ها و کاهش سخت گیری ها هستیم که مقرر است برخی اصلاحات در قوانین اجرا شود و به عبارتی، اعتماد لازمه توسعه این بازار است و امروز شاهد متقاضیانی در حوزه انرژی هستیم که خواستار تاسیس نیروگاه‌های تجدید پذیر هستندو امروز برق سبز یکی از الگوهای موفق در کشور شناخته می‌شود.

مدیرعامل بورس انرژی خاطر نشان کرد: یکی از عوامل مهم حضور سرمایه گذاران در این بازار این است که بدون دخالت هیچ نهادی می‌توانند در این حوزه معاملات خود را انجام و به عرضه و تقاضا در این حوزه بپردازند.

گواهی صرفه‌جویی مصرف برق خانگی

بنابراین به‌طور خاص، در سال آینده خانوارهایی که در یک بازه زمانی مشخص مصرف کمی از برق داشته باشند، می‌توانند از گواهی صرفه‌جویی مصرف برق خانگی استفاده کنند. به‌نقل از علی نقوی، زیرساخت‌های لازم برای اجرای این گواهی به مرور زمان در حال فراهم شدن است و انتظار می‌رود که در نیمه نخست سال آینده این گواهی‌ها فعال شوند. این گواهی به خانوارها این امکان را می‌دهد که در صورت کاهش مصرف، از مزایای مالی بهره‌مند شوند.

با اجرای این طرح، خانوارهای دارای مصرف کم می‌توانند به‌عنوان الگوهای مثبت در مصرف انرژی قرار گیرند و بهبود وضعیت مصرف در سطح جامعه را رقم بزنند. این اقدام می‌تواند یک روش مؤثر برای کاهش بار مصرف در ساعات اوج و جلوگیری از قطعی برق باشد، به‌خصوص در فصول گرم سال که مصرف برق افزایش می‌یابد.

تبدیل برق به کالای اقتصادی

از سوی دیگر یکی از مسائل کلیدی در بحث ناترازی برق، عدم توجه به برق به‌عنوان یک کالای اقتصادی است. حجت‌اله صیدی در صحبت های خود بر این نکته تأکید کرد که برای حل مشکلات ناترازی، باید برق را به یک کالای اقتصادی تبدیل کرد.

وی بیان کرد که کارخانجات کشور در حال حاضر شش ماه هزینه برق پرداخت می‌کنند در حالی‌که فقط چهار ماه قادر به تولید هستند. این مسئله نشان‌دهنده عدم تعادل در بازار برق و نیاز به بهبود در سازوکارهای اقتصادی مرتبط با تأمین انرژی است.

با آغاز این معاملات و گواهی‌های جدید، انتظار می‌رود که حضور سرمایه‌گذاران در بازار انرژی افزایش پیدا کند. جذب سرمایه‌گذاران جدید و ایجاد شرایط مناسب برای سرمایه‌گذاری در بهینه‌سازی مصرف و تولید برق، از جمله اهداف اصلی این طرح‌هاست. به عنوان بخشی از این برنامه، مقامات تأکید کرده‌اند که احترام به سازوکارهای اصلی بازار انرژی و فراهم کردن ابزارهای جدید بهینه‌سازی، از اولین گام‌های رسیدن به یک بازار کارآمد انرژی می‌باشد.

تحولات اخیر در حوزه بازار انرژی ایران، از جمله آغاز معاملات جبرانی برق و صدور گواهی صرفه‌جویی برق خانگی، نویدبخش تغییرات مثبتی در مدیریت مصرف انرژی و بهینه‌سازی وضعیت ناترازی هستند.

مسئولان امیدوارند که با توجه به چالش‌ها و فرصت‌های موجود، بتوانند برنامه‌هایی را به اجرا درآورند که به بهبود بازار برق و افزایش سرمایه‌گذاری‌های مؤثر در این حوزه منجر شود. در نهایت، این تغییرات می‌تواند به نفع جامعه و اقتصاد کشور تمام شود و باعث فراهم شدن زمینه‌های جدید برای توسعه و رشد پایدار در بخش انرژی گردد.