مهاب قدس، نماینده شایسته ایران در بزرگترین گردهمایی جهانی سدسازی

زینب غضنفری
علی نورزاد، سرپرست شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس، با اشاره به حضور پررنگ این شرکت در اجلاس آتی ICOLD، از جایگاه بینالمللی ایران در صنعت سدسازی، ظرفیتهای صادرات خدمات مهندسی و پروژههای موفق ملی و فراملی سخن گفت.
شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس، یکی از بزرگترین و باسابقهترین شرکتهای مهندسی در ایران، از پیشگامان حوزهی طراحی و اجرای پروژههای سدسازی، نیروگاههای برقآبی و مدیریت منابع آب در کشور بهشمار میرود. این شرکت با بیش از چهار دهه فعالیت مستمر، توانسته است جایگاه معتبری نهتنها در سطح ملی بلکه در عرصهی بینالمللی کسب کند و در پروژههایی در کشورهای مختلف آسیایی، آفریقایی و اروپایی حضوری مؤثر داشته باشد.
به گزارش عصر اقتصاد ، مهاب قدس با پروژههای بزرگی همچون سد کرخه، کارون ۳، گتوند، و دهها پروژه بینالمللی نظیر سد عدونیب عمان، نیروگاه اومااویا سریلانکا و شبکه آبیاری آلبانی، نهتنها در توسعهی زیرساختهای حیاتی کشور نقشآفرین بوده، بلکه در تعاملات بینالمللی نیز بهعنوان نمایندهای شایسته از توان فنی ایران ظاهر شده است.
در آستانه برگزاری اجلاس جهانی کمیسیون بینالمللی سدهای بزرگ (ICOLD 2025)، حضور فعال و چندوجهی علی نورزاد سرپرست شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس، معاون آیکولد جهانی و رئیس کمیته ملی سدهای بزرگ ایران، اهمیت ویژهای دارد. در همین راستا، گفتوگویی با وی انجام دادهایم تا از جایگاه جهانی ایران در صنعت سدسازی، نقش مهاب قدس در پروژههای راهبردی و چشمانداز آیندهی این حوزه بیشتر بدانیم.
در ادامه، مشروح این گفتوگو را با علی نورزاد میخوانید:
ایران و بهویژه شرکت مهاب قدس چه جایگاهی در سدسازی جهانی دارد؟
امروزه با توجه به کارنامه فنی و مهندسی شرکت مهاب قدس و برخی دیگر از مشاوران برجسته کشور، ایران بهعنوان یکی از کشورهای پیشرو در حوزه سدسازی شناخته میشود. این جایگاه نتیجه نیازهای خاص کشور به مدیریت بهینه منابع آب و تلاشهای مستمر در توسعه زیرساختهای آبی است.
شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس با بهرهگیری از نیروهای متخصص، راهکارهای نوآورانه و فناوریهای پیشرفته، توانسته است پروژههای متعددی را با موفقیت طراحی و اجرا کند. این شرکت نه تنها در داخل کشور بلکه در سطح بینالمللی نیز شناخته شده است و بهعنوان یکی از معتبرترین مشاوران در حوزه طراحی و اجرای پروژههای سدسازی جایگاه ویژهای دارد.
اجلاس جهانی کمیسیون بینالمللی سدهای بزرگ (ICOLD) چه اهمیتی دارد و مهاب قدس در آن چه نقشی ایفا خواهد کرد؟
اجلاس جهانی آیکولد ۲۰۲۵، یکی از بزرگترین و مهمترین گردهماییهای بینالمللی در زمینه سدسازی و مدیریت منابع آب است. این اجلاس فرصت مغتنمی برای تبادل دانش، تجارب، فناوریها و راهکارهای نوین میان کشورها و شرکتهای فعال در این صنعت فراهم میکند.
شرکت مهاب قدس نیز با توجه به پیشینه درخشان خود در این حوزه و دریافت جوایز متعدد، بهعنوان نمایندهای برجسته از کشور ایران در این اجلاس حضور خواهد داشت.
بنده نیز در این اجلاس که به دعوت مستقیم کمیسیون بینالمللی سدهای بزرگ (ICOLD) انجام میپذیرد، در سه نقش متفاوت اما مرتبط شرکت خواهم کرد: نخست بهعنوان معاون آیکولد جهانی، دوم بهعنوان رئیس اجرایی کمیته ملی سدهای بزرگ ایران و سوم بهعنوان سرپرست شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس. هدف من از این حضور، نه تنها مشارکت فعال در مباحث تخصصی و علمی، بلکه معرفی ظرفیتها و توانمندیهای کشورمان در این حوزه است تا نقش ایران در جامعه جهانی مهندسی آب پررنگتر از گذشته دیده شود.
سوابق شرکت مهاب قدس در پروژههای ملی و بینالمللی حوزه مدیریت منابع آب چیست؟
شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس از زمان تأسیس تاکنون، همواره در خط مقدم طراحی و اجرای پروژههای زیرساختی آب کشور قرار داشته است. در سطح ملی، این شرکت اجرای پروژههایی همچون سد کارون ۳، کرخه، سردشت، گتوند، سیمِره، سلمان فارسی و دهها طرح دیگر را بر عهده داشته که هر یک از آنها سهم قابلتوجهی در تأمین آب شرب، کشاورزی، تولید برقآبی و کنترل سیلاب داشتهاند.
در سطح بینالمللی نیز، مهاب قدس توانسته است با تکیه بر دانش فنی بومی و تعامل با نهادهای بینالمللی، پروژههای موفقی را به اجرا درآورد. از جمله میتوان به سد عدونیب و انار در کشور عمان، سد سنگتوده ۲ در تاجیکستان، پروژه چندمنظوره سد و نیروگاه اومااویا در سریلانکا، سد و نیروگاه باجولی هولی در هند، سد مخزنی وی اویا در سریلانکا، تصفیهخانه فرودگاه الوکره قطر، پروژههای آبرسانی در عمان و شبکه آبیاری و زهکشی کورچای در آلبانی اشاره کرد.
این پروژهها نه تنها بیانگر اعتماد بینالمللی به توان فنی مهاب قدس است، بلکه نشاندهنده توانمندی کشور ما در صادرات خدمات فنی و مهندسی نیز میباشد.
چه دستاوردهایی را میتوان برای مهاب قدس در حوزهی مدیریت منابع آب برشمرد؟
دستاوردهای مهاب قدس بسیار متنوعاند. از جمله مهمترین آنها میتوان به طراحی و اجرای سیستمهای جامع مدیریت منابع آب، کاهش تلفات آبی، ارتقاء بهرهوری در سامانههای کشاورزی، و توسعه فناوریهای نوین در پیشبینی و مدیریت خطرات ناشی از تغییرات اقلیمی اشاره کرد.
این شرکت همچنین نقش مهمی در آموزش و انتقال دانش فنی داشته و از طریق برگزاری کنفرانسها، کارگاهها و همکاریهای علمی با دانشگاهها و مؤسسات پژوهشی داخلی و خارجی، به ارتقاء دانش مهندسی آب کشور کمک کرده است.
با توجه به نقشتان در آیکولد جهانی و هدایت شرکت مهاب قدس، آیندهی این شرکت را چگونه ارزیابی میکنید؟
با توجه به تحولات جهانی، از جمله بحران کمآبی و فشارهای اقلیمی، شرکتهایی که بر پایه نوآوری و دانشمحوری فعالیت میکنند، آینده روشنی در پیش دارند. مهاب قدس نیز با در اختیار داشتن تیمی از متخصصان متعهد، تجربه ارزشمند پروژههای بینالمللی و جایگاهی که در آیکولد جهانی بهدست آورده، میتواند نقشی بسیار مؤثر در تدوین راهبردهای آینده صنعت سدسازی و مدیریت منابع آب ایفا کند.
من بهعنوان یکی از مدیران این مجموعه، تمام تلاش خود را خواهم کرد تا این شرکت نه تنها در سطح ملی بلکه بهعنوان یکی از بازیگران اصلی این صنعت در سطح بینالمللی مطرح شود. حضور ما در مجامع جهانی مانند ICOLD، فرصتی برای تعامل سازنده و شناخت نیازهای آینده دنیاست و امیدوارم مهاب قدس بتواند در طراحی سیاستها و تکنولوژیهای سازگار با محیط زیست و توسعه پایدار پیشتاز باشد.
چالشهای اصلی ایران در حوزه منابع آب چیست و مهاب قدس چگونه میتواند در این مسیر نقشآفرینی کند؟
ایران به دلیل اقلیم خشک و نیمهخشک، همواره با چالشهای متعدد منابع آبی مواجه بوده است. در دهههای اخیر، این چالشها بهواسطه تغییرات اقلیمی، کاهش نزولات جوی، افزایش جمعیت و رشد مصرف در بخشهای مختلف، تشدید شدهاند.
مهاب قدس با تکیه بر توان فنی خود، پروژههایی را طراحی و اجرا میکند که بر اساس تحلیلهای جامع و پایدار، منابع آبی موجود را به بهترین شکل ممکن مدیریت کند. ما همواره تلاش میکنیم با طراحی سدهای مدرن و اجرای طرحهای انتقال آب، مدیریت سیلاب، و تصفیهخانهها، به تأمین امنیت آبی کشور کمک کنیم. همچنین، شرکت در پروژههای تحقیقاتی و ارائه راهکارهای مبتنی بر مدلسازی پیشرفته، یکی دیگر از نقشهای اساسی ما در این مسیر است.
آینده صنعت سدسازی در ایران و جهان به چه سمتی حرکت میکند؟
آینده سدسازی بهطور قطع با مفاهیمی چون پایداری، فناوریهای نو، رعایت ملاحظات زیستمحیطی، و تعاملات منطقهای و بینالمللی گره خورده است. امروزه صرفاً ساخت یک سد مطرح نیست، بلکه باید دید که این سد چه تأثیری بر اکوسیستم دارد، چگونه بهرهبرداری میشود و چقدر در مسیر توسعه پایدار کشور مؤثر است.
در ایران نیز با افزایش نیاز به آب و انرژی، صنعت سدسازی همچنان یکی از محورهای مهم توسعه زیرساختی خواهد بود.
ما در شرکت مهاب قدس با رویکردی مبتنی بر تحقیق و توسعه، به دنبال ارائهی راهحلهایی هستیم که هم به افزایش بهرهوری منجر شود و هم کمترین آسیب را به محیط زیست وارد کند. اعتقاد ما بر این است که صنعت سدسازی در صورت حرکت بهسوی فناوریهای سبز، میتواند نقش مؤثری در مقابله با بحرانهای زیستمحیطی آینده ایفا کند.