واکنش عجیب بورس به اسنپ بک

دیروز، همزمان با افزایش احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه یا همان «اسنپ‌بک» و بازگشت خودکار تحریم‌های ایران، بازار سرمایه برخلاف پیش‌بینی‌ها مسیر صعودی گرفت.

در شرایطی که انتظار می‌رفت شوک سیاسی ناشی از شکست قطعنامه پیشنهادی روسیه و چین در سازمان ملل، و فضای پرتنش ناشی از اسنپ‌بک، شاخص بورس را در مسیر نزول قرار دهد، واکنش بازار معکوس بود. رشد ۵۳ هزار واحدی شاخص کل نشان داد که سرمایه‌گذاران فعلاً چشم به کاهش ریسک‌های جنگی و برداشت‌های مثبت‌تر از تحولات سیاسی دوخته‌اند.

این رفتار را می‌توان به استراتژی فرار سرمایه به سمت دارایی‌های مولد داخلی و استفاده از موج نوسان کوتاه‌مدت نسبت داد. نمادهای بزرگ همچون فارس، فملی و فولاد بار دیگر نقش لیدر را ایفا کردند و شاخص هم‌وزن نیز رشد قابل توجهی داشت که نشان‌دهنده اقبال نسبی به سهام کوچک‌تر است.

اگرچه این واکنش مثبت می‌تواند ناشی از هیجان مقطعی باشد، تداوم آن وابسته به وضوح بیشتر از ماجرای تحریم‌ها و جهت‌گیری اقتصادی دولت در مواجهه با فشارهای بین‌المللی خواهد بود. در عین حال، ورود بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی به معاملات روز گذشته حاکی از بازگشت اعتماد نسبی به بازار است، هرچند تحلیل‌گران هشدار می‌دهند که پایدار ماندن این روند در فضای پرریسک کنونی دشوار خواهد بود.

بورس بی تفاوت به مکانیسم ماشه

دیروز بازار سرمایه برخلاف انتظار ناشی از احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه و روندی که از ۲۴ شهریور در پیش گرفته بود سبزپوش شد؛ به طوری که شاخص کل با افزایش بیش از ۵۳ هزار واحد به رقم دو میلیون و ۵۷۷ هزار واحد رسید.

در اولین روز هفته، شاخص هم‌وزن نیز ۱۰ هزار و ۸۳۹ واحد افزایش داشت و در عدد ۷۸۰ هزار و ۸۵ واحد ایستاد

به گزارش ایسنا، دیروز شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران ۵۳ هزار و ۲۷۰ واحد رشد کرد و به رقم دو میلیون و ۵۷۷ هزار و ۵۲۶ واحد رسید.

پس از رد قطعنامه پیشنهادی روسیه و چین درباره تمدید شش ماهه زمان بازگشت تحریم‌های ایران در سازمان ملل و احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه از شب گذشته، انتظار می‌رفت بورس قرمزپوش شود، اما بازار سرمایه رشد قابل توجهی داشت. برخی علت این موضوع را کاهش ریسک تنش و جنگ ناشی از فعال شدن مکانیسم ماشه می‌دانند.

در اولین روز هفته، شاخص هم‌وزن نیز ۱۰ هزار و ۸۳۹ واحد افزایش داشت و در عدد ۷۸۰ هزار و ۸۵ واحد ایستاد.

تعداد سهام مثبت بورس ۳۰۴ نماد و سهام منفی ۴۲ نماد بود. تعداد خریداران به ۲۷ هزار نفر رسید و بازار به طور کلی ۲.۱۱ درصد افزایش یافت. همچنین ۲۲۰ هزار فقره معامله به ارزش حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان انجام شد.

نمادهای فارس، فملی و فولاد بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص بورس داشتند و خودرو، وبملت و فولاد از پرتراکنش‌ترین سهام بودند.

در فرابورس چه خبر

شاخص فرابورس ایران دیروز افزایش ۲۳۸ واحد را تجربه کرد و به رقم ۲۳ هزار و ۸۹۶ واحد رسید. تعداد معاملات فرابورس در این روز ۱۴۲ هزار فقره و ارزش آن بالغ بر ۳۷ هزار میلیارد تومان بود.

نمادهای فزر، آریا و ومپنا بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص فرابورس داشتند. همچنین نان، آردینه و مهر از پرتراکنش‌ترین نمادهای این بازار بودند.

بنا بر نظر عمده کارشناسان، بازار سرمایه به لحاظ بنیادی شرایط مطلوبی دارد، اما متغیرهای سیاسی، رکود تولید و صنعت، کمبود نقدینگی، عدم اعتماد سهامداران و فعالیت گسترده نوسان‌گیری تاکنون باعث شده تا بازار نتواند به رشد پایدار دست یابد. با این حال، بورس تا پیش از ریزش‌های اخیر رکوردشکنی کرده و حتی تا کانال ۳.۲ میلیون واحد نیز پیش رفته بود.

بورس و سناریوی اسنپ‌بک

پس از رویدادهای اخیر در شورای امنیت و شکست قطعنامه روسیه و چین برای تمدید مهلت تحریم‌های ایران، فعال شدن مکانیسم ماشه یا اسنپ‌بک به دغدغه اصلی سرمایه‌گذاران تبدیل شده است. این رویداد به‌طور نظری باید بازار را تحت فشار فروش قرار می‌داد، اما دیروز واکنش بازار به‌ویژه در نمادهای بزرگ مثبت بود.

فعال شدن فوری تحریم‌ها با وجود تهدید ظاهری، ریسک یک دوره طولانی‌مدت مذاکرات فرسایشی را حذف کرده و بازار را نسبت به آینده کوتاه‌مدت مطمئن‌تر کرده است

برخی تحلیل‌گران این رفتار را نتیجه برداشت متفاوت سرمایه‌گذاران از پیامدهای سیاسی می‌دانند؛ به این معنا که فعال شدن فوری تحریم‌ها با وجود تهدید ظاهری، ریسک یک دوره طولانی‌مدت مذاکرات فرسایشی را حذف کرده و بازار را نسبت به آینده کوتاه‌مدت مطمئن‌تر کرده است.

کلام آخر

با این حال، این صعود را نمی‌توان نشانه بازگشت پایدار شاخص‌ها دانست. تداوم رشد بورس در شرایط اسنپ‌بک وابسته به توان دولت در مدیریت فشارهای ارزی، تامین نقدینگی برای تولید و ایجاد مسیر شفاف برای صادرات شرکت‌ها خواهد بود. نبود این عوامل می‌تواند به خروج سرمایه از بورس و حرکت آن به بازارهای موازی مانند ارز و طلا منجر شود.

در حال حاضر ارزش معاملات بالا و افزایش تعداد خریداران نشانه‌هایی از بازگشت اعتماد کوتاه‌مدت است، اما سرمایه‌گذاران باید در انتخاب سهم‌ها به نقدشوندگی، میزان وابستگی به صادرات و توان شرکت‌ها در دور زدن محدودیت‌های جدید توجه کنند. اسنپ‌بک هرچقدر ریسک سیاسی را پررنگ می‌کند، فرصت‌هایی نیز برای صنایع داخلی با محوریت بازار داخل ایجاد خواهد کرد؛ مسیری که تنها با سیاست‌گذاری دقیق می‌تواند به رشد پایدار بورس منجر شود.