چالشهای جدید بازار خودرو؛ صعود قیمت لوازم یدکی
اکرم رضائی نژاد
بازار خودرو در چند سال اخیر به یک بازار ملتهب با نوسانهای بسیار تبدیل شده است. تقریبا هر اتفاقی از رویدادهای سیاسی گرفته تا تصمیمهای اقتصادی قیمت خودرو در بازار آزاد را تغییر میدهد که این تغییرات تاثیرات چشمگیری بر بازار لوازم یدکی داشته و به افزایش قیمت این محصولات منجر شده است.
به گزارش عصراقتصاد، دولت و سازندگان خودرو در سالهای اخیر به شدت در تلاش برای کنترل قیمتها و بهبود کیفیت خودروهای تولیدی بودهاند. با این حال، با توجه به نوسانات ارزی و تحریمهای بینالمللی، قیمت خودرو در بازار افزایش یافته است. ادغام مشکلات ساختاری در صنعت خودرو و نقص در زیرساختها، شرایط را برای خریداران سخت کرده است.
بنا به گزارشها، رکود در خرید و فروش خودرو به دلیل قیمتهای بالا به وضوح مشاهده میشود. به گفته اسد کرمی، رئیس اتحادیه صنف نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو تهران، قیمت خودرو ۳۰درصد افزایش پیدا کرد اما حتی این افزایش قیمت هم نتوانسته تاکنون تاثیر چشمگیری بر بازار داشته باشد، بازار نیاز به عرضه دارد و نه افزایش قیمت و این افزایش ۳۰ درصدی تنها به نفع خودروسازان شده و هنوز عرضه را تقویت نکرده است.
مالکان خودروها به دلیل افزایش قیمتها و عدم توانایی در تأمین هزینههای لازم برای خرید خودروهای جدید، ترجیح میدهند خودروهای خود را نگهداری کنند. این رکود در بازار خرید و فروش خودرو به نوبه خود بر تقاضا برای لوازم یدکی تأثیر گذاشته و منجر به افزایش قیمتها شده است.
واقعیت بازار لوازم یدکی
بر اساس گزارشی از اتاق اصناف تهران، قیمت برخی از لوازم یدکی تقریباً دو برابر شده است. این افزایش قیمت نه تنها به دلیل هزینههای تولید، بلکه به دلیل کمبود و مشکلات واردات نیز ناشی میشود. واردکنندگان با موانع زیادی از جمله تحریمها و مشکلات ارزی روبرو هستند که این مسائل باعث افزایش قیمت کالاها و لوازم در بازار میشود.
یکی از عوامل کلیدی که منجر به افزایش قیمت لوازم یدکی شده، نوسانات نرخ ارز و تأثیر آن بر هزینه تولید است. واردات قطعات، به دلیل تحریمها و محدودیتهای تجاری، با مشکلاتی مواجه شده و این مسائل باعث افزایش چشمگیر قیمتها شده است.
از سوی دیگر با وجود تواناییهای موجود در صنعت داخلی کشور، قطعاً موانع جدیتری در مسیر تولید لوازم یدکی وجود دارد.
بر اساس اظهارات رئیس اتحادیه صنف نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو تهران، برای خودروهای مونتاژی تقاضایی وجود ندارد، قطعهسازان ایرانی اجازه تولید لوازم یدکی خودروهای چینی را ندارند و تنها منبع تامین این قطعات واردات از چین است و واردات قطعات این خودروها هم به خوبی صورت نمیگیرد، بنابراین پیدا کردن یک قطعه گاه تا چند ماه به طول میانجامد و این اتفاق به همراه پایین بودن کیفیت خودروهای چینی تقاضا برای خودروهای مونتاژی را به اندازهای پایین آورده که اکنون قیمت این خودروها در کارخانه با قیمت آنها در بازار آزاد تقریبا برابر است و در بازار برای خودروهای ایرانی تقاضای بیشتری وجود دارد تا خودروهای چینی و مجموع این عوامل به انباشتگی خودروهای چینی در انبارها انجامیده است.
سید احمد حسینی، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشینآلات تهران نیز در این باره گفته است: بزرگترین مانعی که در حوزه قطعات واردات خودرو وجود دارد، عدم هماهنگی بین دو وزارتخانه اقتصاد و صمت است که در مبادی ورودی کشور و گمرکات متولی امر وزارت اقصاد است و در داخل کشور و رصد کالاها بر عهده وزارت صمت است، عدم هماهنگی میان این دو وزارتخانه چالشهای عدیده ای را در این زمینه ایجاد کرده است.
علاوه بر این، افزایش هزینههای تولید و زنجیره تأمین نیز از دیگر دلایل اصلی افزایش قیمت لوازم یدکی است. تولیدکنندگان به دلیل افزایش هزینهها و کاهش حاشیه سود خود، مجبور به افزایش قیمتها هستند.
کاهش خرید و فروش خودرو
یکی از اثرات ملموس افزایش قیمتها، کاهش حجم معاملات در بازار خودرو است. مشتریان با وسواس بیشتری به خرید میپردازند و تصمیمگیریهای خرید خود را به تأخیر میاندازند. این وضعیت نهتنها به فروشندگان آسیب میزند، بلکه به تولیدکنندگان و تأمینکنندگان لوازم یدکی نیز لطمه میزند.
تأثیر افزایش قیمت لوازم یدکی بر مصرفکنندگان و بازار خودرو غیرقابل چشمپوشی است. مالکان خودرو به منظور جلوگیری از هزینههای زیاد، معمولاً انجام تعمیرات را به تعویق میاندازند و این مساله موجب بروز مشکلات جدی در کیفیت خدمات و نگهداری خودروها میشود.
از طرف دیگر، تعمیرکاران نیز در مواجهه با افزایش قیمتها در خرید قطعات، به نوعی تحت فشار قرار دارند و این شرایط میتواند به افت کیفیت خدمات، و در نتیجه نارضایتی مشتریان منجر شود.