چگونه می‌توانیم تأثیر تغییرات اقلیمی بر سلامت انسان را مدیریت کنیم؟
مهدی فتحی مقدم؛ کارشناس اقتصادی
تغییرات اقلیمی تهدیدی بی‌سابقه برای سلامت انسان است. با افزایش میانگین دمای سطح زمین، بلایای طبیعی و رویدادهای شدید آب و هوایی بیشتر و شدیدتر خواهند شد.
تغییرات اقلیمی همچنین منجر به افزایش شدید بیماری‌های غیرواگیر مرتبط با آلودگی هوا، مانند سرطان ریه و مرگ و میر ناشی از بیماری‌های تنفسی شده است، که ارتباط بین آنها قبلاً مشخص نشده بود. علاوه بر این، خطرات شغلی ناشی از گرمای بیش از حد و محیط‌های آلوده منجر به کاهش ظرفیت کاری و بهره‌وری می‌شود.
در حالی که هیچ کس از تهدیدات سلامتی ناشی از تغییرات اقلیمی مصون نیست، این تهدیدات به طور نامتناسبی بر گروه‌های محروم و آسیب‌پذیر، از جمله افراد رنگین‌پوست، جوامع بومی، کودکان و سالمندان تأثیر می‌گذارد.
۱- – جوامع رنگین‌پوست (از جمله جوامع بومی و همچنین گروه‌های قومی خاص) به دلیل ترکیبی از عوامل، مانند خطر بالاتر ابتلا، شرایط اجتماعی-اقتصادی و آموزشی ضعیف که بر توانایی آنها در سازگاری تأثیر می‌گذارد، و شیوع بیشتر بیماری‌هایی که بر حساسیت آنها تأثیر می‌گذارد، در معرض خطر هستند.
۲- کودکان به دلیل حساسیت‌های بیولوژیکی و فرصت‌های بیشتر برای مواجهه (به دلیل فعالیت‌هایی مانند بازی در فضای باز) در معرض خطرات سلامتی زیادی قرار دارند.
۳ – سالمندان در برابر بسیاری از تأثیرات تغییرات اقلیمی آسیب‌پذیر هستند. آنها ممکن است حساسیت بیشتری به گرما و آلاینده‌ها، شیوع بیشتر معلولیت‌ها یا بیماری‌های زمینه‌ای یا منابع مالی محدود داشته باشند که سازگاری با این تأثیرات را دشوار می‌کند.
۴ – گروه‌های شغلی، مانند کارگران در فضای باز، امدادگران، آتش‌نشانان، کارگران حمل و نقل و همچنین کارگران در محیط‌های کاری گرم سرپوشیده، به ویژه در برابر گرمای شدید آسیب‌پذیر هستند.
۵- افراد دارای معلولیت می‌توانند در طول رویدادهای شدید آب و هوایی در معرض خطر باشند، مگر اینکه جوامع اطمینان حاصل کنند که برنامه‌های واکنش اضطراری آنها به طور خاص آنها را در نظر می‌گیرد.
با وجود این هشدارها، بشریت هنوز به اندازه کافی برای رویارویی با چالش‌های پیش روی خود آماده نیست.
بحران‌های اجتماعی و سیاسی فعلی مانع از تخصیص منابع برای رسیدگی به این مسائل بلندمدت می‌شوند، هرچند که این مسائل همین حالا هم پیامدهای وخیمی برای سلامت انسان، اقتصاد جهانی و کره زمین دارند.
پیش‌بینی می‌شود هزینه‌های تخمینی تغییرات اقلیمی تنها برای بخش مراقبت‌های بهداشتی تا سال ۲۰۳۰ سالانه به ۲ تا ۴ میلیارد دلار برسد که فشار زیادی را بر ارائه دهندگان خدمات درمانی وارد کرده و به دلیل وخامت شرایط سلامتی و افزایش هزینه‌های زندگی، قدرت خرید افراد را کاهش می‌دهد.
نکته مهم این است که این تخمین هزینه‌های مربوط به بخش‌های خاص سلامت مانند غذا، کشاورزی، آب و فاضلاب را شامل نمی‌شود و این نشان می‌دهد که هزینه‌ها احتمالاً بسیار بیشتر خواهد بود.
بدون تغییرات قابل توجه در سیاست‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها، تعامل بین تغییرات اقلیمی، از بین رفتن تنوع زیستی و مصرف منابع طبیعی تنها مشکلات امنیت غذایی و آب را تشدید می‌کند، معیشت برخی جوامع را تهدید می‌کند و مانع پیشرفت در تلاش‌های مربوط به کاهش تغییرات اقلیمی می‌شود.
انجام اقدامات فوری و قاطع برای کاهش این خطرات بهداشتی و حفظ رفاه نسل‌های فعلی و آینده از اهمیت بالایی برخوردار است.
– از همه مهم‌تر، تأثیرات تغییرات اقلیمی بر سلامت به هیچ وجه یکسان نیست، و جوامع محروم تاریخی بیشترین آسیب را از پیامدهای آن متحمل می‌شوند.
مطالعات، نابرابری‌های نگران‌کننده‌ای را برجسته کرده‌اند و نشان می‌دهند محله‌هایی که از نظر تاریخی بر اساس نژاد مورد تبعیض قرار گرفته‌اند، به دلیل کمبود مداوم سرمایه‌گذاری و کمبود فضاهای سبز برای کاهش دماهای بالا و نقاط داغ، بیشتر تحت تأثیر گرمای شدید قرار می‌گیرند.
به همین ترتیب، محله‌های کم‌درآمد با چالش‌های بیشتری روبرو هستند، زیرا اغلب زیرساخت‌های مسکن ضعیفی دارند، در معرض خطرات زیست‌محیطی بیشتری قرار دارند و منابع محدودی برای آمادگی یا بهبودی از رویدادهای شدید آب و هوایی دارند.
– بنابراین، تغییرات اقلیمی با تأثیر نامتناسب بر آسیب‌پذیرترین و محروم‌ترین جوامع و تشدید نابرابری‌های اجتماعی-اقتصادی، نابرابری‌های موجود در سلامت را عمیق‌تر می‌کند.
شواهد نشان می‌دهد که خطرات ناشی از تغییرات اقلیمی تأثیرات گسترده‌ای بر همه بخش‌ها و شرکت‌ها دارد و بسیار فراتر از زنجیره‌های تأمین جهانی گسترش می‌یابد.
تغییرات اقلیمی می‌تواند بر استراتژی، امور مالی، عملیات و رفاه نیروی کار یک شرکت تأثیر بگذارد.
بنابراین، شرکت‌ها باید بدانند که نقش دوگانه‌ای دارند: کاهش سهم خود در تغییرات اقلیمی و ایجاد تغییرات مثبت جهانی.
تعهد به انجام اقدامات اساسی در زمینه تغییرات اقلیمی نه تنها به یک تعهد اخلاقی تبدیل شده است، بلکه به یک ضرورت استراتژیک فوری برای تضمین پایداری بلندمدت کسب‌وکار و حفاظت از کره زمین نیز تبدیل شده است.
پرداختن به بحران اقلیمی و حمایت از عدالت در سلامت نیازمند اقدام جمعی است. هیچ سازمان، شرکت یا بخشی به تنهایی نمی‌تواند بر این چالش‌ها غلبه کند.
– بنابراین، همکاری، نوآوری و هماهنگی در صنایع و مناطق مختلف برای اجرای راه‌حل‌های جامع و پایدار که به نفع همه باشد، کاملاً ضروری است.
– بخش خصوصی می‌تواند از طریق تلاش‌های هماهنگ، نقشی محوری در ساختن آینده‌ای تاب‌آورتر و عادلانه‌تر برای نسل‌های آینده ما ایفا کند.
– همچنین سرمایه‌گذاری در تحقیقات با تأثیر بالا و راه‌حل‌های نوآورانه که به جمعیت‌هایی که بیشترین تأثیر را از تغییرات اقلیمی می‌پذیرند، کمک می‌کند، بسیار مهم است.
بسیاری از این موارد در اولین جلسه از مجموعه «آب و هوا و سلامت» به میزبانی مجمع جهانی اقتصاد که در ۷ ژوئن برگزار شد، مورد توجه قرار گرفت. برای مثال، طرح برابری ۴۰، یک برنامه دولت فدرال ایالات متحده، با هدف هدایت ۴۰٪ از کل مزایای سرمایه‌گذاری‌های خاص فدرال به جوامع حاشیه‌نشین و محروم اجرا می‌شود.
شرکت‌های فناوری مانند گوگل نیز از طریق ابتکاراتی مانند راهکار Climate Insights گوگل کلود، که سازمان‌های بخش دولتی – از جمله سازمان‌هایی که به ویژه در برابر تغییر شرایط محیطی آسیب‌پذیر هستند – را قادر می‌سازد تا خطرات احتمالی آب و هوایی را بهتر درک کنند، تاب‌آوری را افزایش دهند و تصمیمات آگاهانه‌ای در مورد مدیریت و برنامه‌ریزی زمین بگیرند، مشارکت می‌کنند.
با درک این نیاز، «کسب و کار برای مسئولیت اجتماعی»، شبکه‌ای از کسب و کارهای پایدار که خود را وقف ایجاد جهانی عادلانه و پایدار کرده‌اند، در حال راه‌اندازی «مرکز عدالت سلامت در تغییرات اقلیمی» است، تلاشی مشارکتی و چندبخشی که رهبران سازمان‌های متنوع را برای تدوین و اجرای یک طرح مشترک که عدالت سلامت را در اقدامات اقلیمی در اولویت قرار می‌دهد، گرد هم می‌آورد.
این ابتکار با بهره‌گیری از خلاقیت، تخصص و منابع نهادهای مختلف، در پی پیشبرد اقدامات فوری‌تر در زمینه اقلیم است و در عین حال عدالت اقلیمی و دسترسی عادلانه به منابع بهداشتی را برای جوامع تضمین می‌کند.
