کاهش سرمایه‌گذاری، تهدیدی برای امنیت انرژی جهانی
در سال‌های اخیر، بازار انرژی با چالش‌های زیادی روبرو بوده است. یکی از اصلی‌ترین این چالش‌ها کاهش سرمایه‌گذاری های مورد نیاز برای تأمین انرژی پایدار و قابل‌اعتماد است.
این موضوع نه تنها بر تأمین انرژی تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند به تبعات گسترده‌ای برای اقتصاد جهانی، امنیت انرژی و تغییرات اقلیمی منجر شود. وزیر نفت با اشاره به کاهش سرمایه گذاری در بازار انرژی جهان به تنش‌های منطقه‌ای و تهدیدهای امنیت انرژی جهانی پرداخت و بیان کرد که این تنش‌ها زنجیره‌های تأمین انرژی را مختل می‌کند.
به گزارش عصراقتصاد، روزگذشته بیست‌وششمین نشست وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز در تهران برگزار شد که در آن وزرای نفت و انرژی کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده گاز گرد هم آمدند تا به بحث و تبادل‌نظر در مورد آینده بازار انرژی و چالش‌های پیش‌روی آن بپردازند.
در این نشست، وزیر نفت با اشاره به اینکه با وجود تحریم‌های ظالمانه و یک‌جانبه دولت آمریکا در چند سال گذشته، افزایش تولید گاز طبیعی ایران تا سطح ۲۷۵ میلیارد مترمکعب در سال رسیده است، گفت: تنش‌ها و تهدیدهای سرزمینی، نه‌تنها ثبات منطقه را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه خطرات قابل توجهی برای امنیت انرژی جهانی به همراه دارد.
محسن پاک‌نژاد با تأکید بر اینکه اجلاس وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز یکی از مهم‌ترین رویدادهای بین‌المللی در صنعت گاز جهان محسوب می‌شود، ادامه داد: این اجلاس، فرصت مناسبی برای تبادل‌نظر و همفکری میان کشورهای عضو و ناظر مجمع، صاحب‌نظران و کارشناسان صنعت گاز است تا افق‌های روشن همکاری، بیش‌ازپیش به اشتراک گذاشته شده و تقویت شود.
خطر تنش‌های سرزمینی بر زنجیره‌های تأمین انرژی جهان
پاک‌نژاد با اشاره به اینکه بیش از یک سال است منطقه و جهان شاهد جنایات افسارگسیخته، بی‌سابقه و وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه و در ادامه علیه مردم لبنان بوده است، گفت: در چند روز اخیر نیز همزمان با اعلام آتش‌بس در لبنان، شاهد تحرک گسترده گروه‌های مسلح مخالف در سوریه بوده‌ایم که نیازمند هوشیاری و هماهنگی کشورهای منطقه و واکنش فوری و مؤثر جامعه جهانی است.
وی ادامه داد: این تنش‌ها و تهدیدهای سرزمینی، نه‌تنها ثبات منطقه را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه خطرات قابل‌توجهی برای امنیت انرژی جهانی به همراه دارد، زیرا زنجیره‌های تأمین را مختل می‌کند و قابلیت اطمینان و دسترسی به منابع حیاتی انرژی را برای جامعه بین‌المللی به خطر می‌اندازد.
تأمین نیمی از انرژی جهان با نفت و گاز تا سال ۲۰۵۰
وزیر نفت با بیان اینکه اتخاذ رویکردهای تک‌بعدی و گذار سریع از سوخت‌های فسیلی به غیرفسیلی، جهان را با مخاطرات پیچیده‌تری مواجه کرده است، تأکید کرد: این رویکردها به تعمیق ناپایداری، بی‌عدالتی و فقر انرژی در جهان منجر می‌شود. حتی خوش‌بینانه‌ترین چشم‌اندازهای انرژی، حاکی از آن است که تا سال ۲۰۵۰ همچنان حداقل نیمی از نیاز انرژی جهان با استفاده از منابع نفت و گاز تأمین خواهد شد.
وی با تأکید بر اینکه در این میان، گاز طبیعی با برخورداری از مزایای اقتصادی، زیست‌محیطی، وفور منابع و زیرساخت‌های در حال گسترش، نقش حیاتی خود را در تأمین نیاز رو به رشد جهان به انرژی به اثبات رسانده است، افزود: بر اساس جدیدترین پیش‌بینی دبیرخانه مجمع کشورهای صادرکننده گاز، سهم گاز طبیعی در ترکیب انرژی جهان تا سال ۲۰۵۰ به ۲۶ درصد خواهد رسید.
شکنندگی اقتصاد جهانی با به مخاطره افتادن امنیت انرژی
وزیر نفت تصریح کرد: دستیابی به چنین جایگاهی بدون سیاست‌گذاری مناسب انرژی، سرمایه‌گذاری‌های کلان در زنجیره عرضه گاز طبیعی و حمایت همه‌جانبه از کاربرد گاز طبیعی در عرصه بین‌المللی انرژی امکان‌پذیر نیست.
پاک‌نژاد با اشاره به اینکه سیاست‌های انرژی و وضعیت فعلی سرمایه‌گذاری‌ها، نگرانی‌هایی را درباره آینده صنعت جهانی گاز و انرژی نمایان کرده است، ادامه داد: با توجه به افزایش تقاضا در دوران پساکرونا، تحولات ژئوپلیتیک و اعمال تحریم‌های فرامرزی بر جریان صادرات نفت و گاز علیه برخی کشورهای عضو مجمع در سال‌های اخیر، سبب شد شکنندگی اقتصاد جهانی با به مخاطره افتادن امنیت انرژی آشکار شود.
وی با بیان اینکه نیاز جهان به امنیت عرضه و تقاضای انرژی کاملاً ضروری است، گفت: معتقدیم آزادی دادوستدهای اقتصادی میان کشورها تحقق منافع جمعی را تضمین می‌کند و نباید با مداخله و تحریم‌های یک‌جانبه فرامرزی، شرایط اقتصادی مخدوش شود.
وزیر نفت افزود: توسعه همکاری میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان انرژی، نقش حیاتی برای تأمین ثبات و امنیت انرژی جهان و هموار کردن مسیر سرمایه‌گذاری در بخش گاز طبیعی ایفا می‌کند.
تهدید بالقوه در تأمین امنیت انرژی زیر سایه کاهش سرمایه‌گذاری‌ها
پاک‌نژاد ادامه داد: در حالی که انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری‌ها در صنعت گاز در میان‌مدت و بلندمدت افزایش یابد، اما احتمالاً حجم آن به سطوح بالای گذشته نزدیک نخواهد شد و این موضوع تهدیدی بالقوه در تأمین امنیت انرژی جهان به‌شمار می‌رود.
وی با بیان اینکه با توجه به جایگاه ویژه مجمع کشورهای صادرکننده در بازار جهانی گاز، باید از تلاش جمعی اعضا برای حفظ و ارتقای این توانمندی حمایت کرد، گفت: توسعه منابع عظیم گاز طبیعی اعضای مجمع، به پشتوانه استفاده از فناوری‌های جدید، اقدامی مؤثر در راستای دستیابی به اقتصاد سبز و تضمین امنیت انرژی جهان است.
وزیر نفت با تأکید بر اینکه باید به‌طور هماهنگ و با کمک دبیرخانه مجمع، بیش از گذشته تلاش کنیم گاز طبیعی به‌عنوان بخشی از راه‌حل دستیابی جهان به توسعه پایدار، مورد حمایت‌های همه‌جانبه بین‌المللی قرار گیرد، افزود: ایران به‌عنوان یک تولیدکننده بزرگ گاز جهان، با وجود فشارهای ناشی از تحریم بر صنعت نفت و گاز، توانسته است به دستاوردهای ارزشمندی در زمینه توسعه زیرساخت‌های لازم، برای افزایش عرضه گاز طبیعی خود دست یابد.
افزایش تولید گاز طبیعی ایران با وجود ادامه تحریم‌ها
پاک‌نژاد ادامه داد: با وجود تحریم‌های ظالمانه و یک‌جانبه دولت آمریکا در چند سال گذشته، بخش قابل‌توجهی از پروژه‌های برنامه‌ریزی‌شده در زمینه توسعه بخش گاز (بالادستی و پایین‌دستی)، با موفقیت به انجام رسیده که به افزایش تولید گاز طبیعی ایران تا سطح ۲۷۵ میلیارد مترمکعب در سال منجر شده است.
وی با اشاره به اینکه اکنون سهم گاز طبیعی در سبد مصرف انرژی در کشور ایران به بیش از ۷۰ درصد افزایش یافته است، گفت: بهره‌گیری از ظرفیت‌های داخلی و بین‌المللی برای اجرای برنامه‌های افزایش تولید گاز طبیعی، بهینه‌سازی مصرف و افزایش کارایی انرژی ازجمله اهداف کلیدی صنعت گاز جمهوری اسلامی ایران است.
وزیر نفت تأکید کرد: ایران افزون بر اینکه به بهره‌برداری از ظرفیت گاز طبیعی خود توجه دارد، همچنین به تعهد خود نسبت به روش‌های دوستدار و حافظ محیط زیست نیز وفادار است. از سوی دیگر، ایران مصمم است در توسعه فناوری‌ها و روش‌هایی که کارایی استخراج و استفاده از گاز را افزایش می‌دهد، پیشرو باشد و در عین حال تأثیرات منفی زیست‌محیطی را به حداقل برساند.
افزایش ۷۰ درصدی تقاضای گاز طبیعی
محمد حامل، دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز نیز در این نشست با بیان اینکه مجمع کشورهای صادرکننده گاز به دنبال تضمین یک آینده پررونق برای گاز طبیعی است، در عین حالی که خود را با چشم‌انداز متغییر جهانی متناسب‌سازی می‌کند، گفت: از زمان شکل‌گیری مجمع، شاهد افزایش چشمگیر ۷۰ درصدی تقاضای گاز طبیعی بودیم. این درحالی است که با وجود همه‌گیری ویروس کرونا، در مقابل تحولات اقتصادی و بحران‌های ژئوپلیتیک از خود تاب‌آوری نشان داده است.
افزایش ۳۴ درصدی مصرف گاز طبیعی تا سال ۲۰۵۰
دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز با اشاره به اینکه مصرف گاز طبیعی در سال ۲۰۲۳ به مقدار بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است؛ تصریح کرد: مجمع کشورهای صادرکننده گاز پیش بینی می‌کند مصرف گاز طبیعی تا سال ۲۰۵۰ افزایش ۳۴ درصدی داشته باشد.
حامل با بیان اینکه اهمیت گاز طبیعی به‌عنوان یک منبع انرژی پاک، در دسترس، قابل اعتماد و انعطاف‌پذیر هرگز تا این اندازه عیان نبوده است، افزود: مجمع همسو با مأموریت خود برای معرفی گاز طبیعی به‌عنوان پیشران انرژی و امنیت غذایی و بخشی از راهکار تحقق اهداف توسعه پایدار راسخ باقی مانده است.
وی ادامه داد: مجمع کشورهای صادرکننده گاز همسو با بیانیه دوحه، همچنین بیانیه الجزایر، طی ششمین و هفتمین نشست سران، تعاملات خود را افزایش داده، اعضای جدید جذب کرده و مشارکت‌هایی در زمینه گفت‌وگو با کشورهای مصرف‌کننده و سازمان‌های بین‌المللی ایجاد کرده است.
دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز با اشاره به فعالیت‌هایی که مجمع کشورهای صادرکننده گاز در این مدت انجام داده است؛ گفت: جی‌ئی‌سی‌اف در این مدت چشم‌انداز و کیفیت تحلیل و نشریات خود را ارتقا داده، فعالانه از کشورهای عضو در جریان مذاکرات به رهبری سازمان ملل حمایت کرده و عملیاتی‌سازی مؤسسه تحقیقات گاز را پیش برده است.
حامل در پایان قدردانی خود را از اعضای هیئت‌های عامل و نظرات تخصصی آنها به سبب راهنمایی‌های بی‌بدیل و حمایت‌های بی‌شائبه‌شان ابراز کرد.
