گسترش نسل جدید شبکه ارتباطی با خاموشی نسلهای گذشته
زینب غضنفری
اینترنت، واژهای که در عصر جدید به شماره یک در هر بخش و زمینه و موضوعی تبدیل شده و در جای جای زندگی انسانها نفوذ کرده و با قاطعیت میتوان گفت جهان امروز بدون اینترنت به خاموشی محض فرو میرود.
یکی از فناوریها و تکنولوژیهایی که سرعت رشد بسیار بالای دارد و با قدرتی دوچندان به زندگی روزمره نفوذ کرده، فناوری ارتباطات بود که در دل خود عناصر بسیاری را گنجانده است و به دلیل دسترسی آسان در هر زمان و مکان، قدرت نفوذ بالایی دارد.
نسلهای شبکه ارتباطی به سرعت یکی از پس از دیگری آمدند و اکنون در جهانی به سر میبریم که 5G به عنوان نسل برتر ارتباطات معرفی شده است و نسلهای پیشین خود را به گوشه گنجه سپرده و آنتنهای 2G و 3G یکی پس از دیگری خاموش میشوند.
ماشین شبکه ارتباطی که با نام اختصاری «اینترنت» به بازار عرضه شده، شتاب بالایی دارد و از اولین فناوری خود تا به روزترین آن فاصله زمانی اندکی است و صفر تا ۱۰۰ این ماشین در کمترین زمان قابل تصور صورت گرفته است.
اولین شبکههای دیجیتالی موبایل با نسل 2G در اوایل سال ۱۹۹۰ میلادی پا به عرصه گذاشت و خیلی زود در اواخر سال ۱۹۹۸ نسل بعدی آن یعنی 3G جهش بزرگ در سرعت و قابلیتهای اینترنت همراه ایجاد کرد و با ظهور فناوری 4G در سال ۲۰۰۸ تحولات چشمگیرتر از قبل شد.
در جهانی که روند رشد فناوری ارتباطی آن بسیار سریع است، میبایست با آن هم گام شد تا در جمع جاماندگان جایی نداشته باشی و مشترکان خود را به واماندگان تبدیل نکنی.
انگار همین دیروز بود که اپراتورها روی فناوری 4G مانور سنگین میداند و برای گرفتن سهم بیشتر از بازار رقابت شدیدی بین آنها شکل گرفته بود. در حالی که هنوز اپراتورها درگیر این رقابت نفسگیر بودند، فناوری نسل پنجم شبکههای ارتباطی پا به میدان گذاشت و گوی رقابت را از نسلهای پیشین خود ربود؛ به گونهای که به مرور چراغ نسلهای 2G و 3G در حال خاموش شدن هستند و جای خود را به نسل جدید میدهند.
در واقع، به مثال سیمرغ که خود را به آتش میکشاند تا سی مرغ دیگر متولد شود، Gهای ۲ و ۳ نیز با خاموشی خود، راه را برای نسلهای جدیدتر و برتر هموار میکنند و عرصه را به تازه نفسان میدهند و بدین شکل از آیندگان خود حمایت میکنند.
به عبارتی، محدودیتهای ذاتی زندگی در این جهان، زندگی و ارتقای نسلهای جدید را به مرگ نسلهای قدیمیگره زده و در دنیایی که همه به دنبال کیفیت بهتر زندگی هستند، ارائه خدمات با کیفیت بالاتر و هزینه کمتر بر هر اپراتوری واجب است.
به این ترتیب، فضا برای تحول دیجیتال و گسترش ارتباطات پیشرفته هموار میشود و زیرساختهای ارتباطی را برای آیندگان این سرزمین آماده میکند.
سرعت بالاتر، امکان دانلود و آپلود سریعتر، استریم ویدئو با کیفیت بالا و بازیهای آنلاین بدون تأخیر، پایداری اتصال و کارایی بالاتر، مصرف انرژی کمتر و از همه مهتر، پشتیبانی از اپلیکیشنهای پیشرفته و اینترنت اشیا (IoT) از جمله مزایای نسل جدید اینترنت همراه به حساب میآید که در نسلهای قبلی قفل بود.
با کنار گذاشتن نسلهای قدیم اینترنت توسط بسیاری از اپراتورهای دنیا، منابع و منافع فرکانسی آن در اختیار نسلهای نو قرار میگیرد و بدین شکل سرعت و پهنه استقرار این نسل بیشتر میشود؛ ضمن آن که هزینههای شرکتهای ارائه دهنده این گونه خدمات نیز کاهش مییابد و در سوی دیگر، همراه با افزایش ظرفیت شبکه، جذب مشتریان بیشتر و قدرت اتصال بالاتر دستگاهها، منابع درآمدی جدیدی برای اپراتورها ایجاد میشود.
این موضوع به ویژه در مورد اپراتورهای کشور اهمیت بسزایی دارد؛ چرا که به دلیل حضور سنگین دولت در قیمتگذاریها و سیاستگذاریها، شدت افزایش هزینهها بسیار بیشتر از رشد درآمدها است و هم اکنون نیز در حاشیه سود حداقلی امورات خود را میگذرانند.
در نتیجه، با افزایش درآمدهای اپراتورها دست آنها در تولید نوآوریهای جدید بازتر میشود و گسترده خدماتدهی خود را میتوانند پهنتر کنند و به مقوله فرامرزی بیش از پیش بیاندیشند و برنامهریزی کنند.
به همین دلایل ذکر شدهش است که کشورهای مختلف در گوشه و کنار این دنیای بزرگ در حال سوئیچ از شبکههای 2G و 3G و حتی 4G به 5G هستند؛ شرکتهای AT&T ایالات متحده و Telecom Italia از سال ۲۰۲۲ به تدریج دکمه خاموشی نسل 3G خود را زدند و کشورهای اروپایی نظیر هلند و آلمان نیز از این اقدام پیروی کردند.
این موضوع به قاره آسیا نیز نفوذ یافته و کشور تایوان امسال را آخرین سال استفاده از فناوری 3G اعلام کرده و این سرویس به زودی از سوی اپراتورهای ژاپن و استرالیا از کار خواهد افتاد.
بنابراین، از آن جایی که ضریب نفوذ تلفن همراه و اینترنت در ایران بسیار بالا است و مشترکین اپراتورهای کشور همواره خواهان دریافت خدمات بهروز و با کیفیت بالا هستند و همچنین با در نظر گرفتن محدودیتهایی که اپراتورهای داخلی در تخصیص فرکانس دارند و وجود ضعفهای زیرساختی، خاموشی نسلهای ۲ و ۳ شبکه ارتباطی به منظور ارتقای عملکرد شبکه و آزادسازی منابع برای فناوریهای جدیدتر ضرورت دارد.
پشتیبانی از توسعه فناوریهای جدید همچون هوش مصنوعی، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، بهبود کیفیت خدمات، حمایت از کاربردهای جدید، امنیت بالاتر و صرفهجویی اقتصادی دلایل متقن و قوی برای جایگزینی باندهای فرکانسی 2G و 3G با فناوریهای 4G و 5G است.
از دیگر سو، هزینه نگهداری شبکههای قدیمیبسیار بالا است و با حذف آنها، اپراتورها میتوانند سرمایه و منابع بیشتری را برای توسعه زیرساختها اختصاص دهند.
البته این موضوع برای کاربرانی که هنوز از دستگاههایی با فناوری قدیمیاستفاده میکنند و یا مناطقی حضور دارند که تحت پوشش نسل جدید نیستند، ممکن است مشکلساز شود و قابلیت اتصال دستگاه خود به شبکه جهانی را از دست بدهند.
در خصوص این گونه کاربران اپراتورهای مخابراتی میتوانند با برنامههای تشویقی یا تخفیفهای ویژه شرایط را برای استفاده همگانی فراهم کنند.
بدین ترتیب، حجم بسیار بیشتری از داده با تأخیر کمتر و سرعت بالاتر انتقال مییابد و رضایت عمومیو اجتماعی و حتی اقتصادی را به دنبال دارد و خاموشی 2G و 3G با هموار کردن مسیر تحول دیجیتال و گسترش ارتباطات پیشرفته، بخشی از استراتژی جهانی برای ارتقای کیفیت زندگی دیجیتال و حمایت از نوآوری را میسر میسازد.