۷ گره کور بخش خصوصی پتروشیمی

محمد پویا درودی نژاد
سید حامد حسینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی ایران، در تشریح وضعیت بخش خصوصی، ۷ مانع اصلی تولید و صادرات را برشمرد؛ از کمبود خوراک و بحران برق و گاز گرفته تا استرداد دیرهنگام مالیات، نوسانات ارزی، هزینههای سنگین بندری، مشکلات گمرکی و عوارض صادراتی، که بهگفته او صادرات کشور را در تنگنا قرار دادهاند.
او اما در گفتگوی اختصاصی با عصر اقتصاد، تأمین پایدار خوراک و انرژی ارزان را اولویت فوری واحدهای تولیدی و صادراتی دانسته است.
به گزارش عصر اقتصاد، سید حامد حسینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی ایران، در تشریح مأموریت و اولویتهای این اتحادیه گفت: نخستین وظیفه اتحادیه، حمایت از تولید و صادرات و حل مشکلات اعضاست؛ مشکلاتی که شامل موضوعات داخلی و خارجی میشود و از تأمین خوراک تا موانع صادرات را در بر میگیرد.
کمبود خوراک؛ گام نخست پیگیری اتحادیه
به گفته حسینی، اولین دغدغه واحدهای تولیدی، دسترسی به خوراک پایدار و ارزان است. در حال حاضر، بیشتر کمیسیونهای زیرمجموعه اتحادیه از جمله قیر، هیدروکربن، پارافین، روغن و روانکار و پتروشیمی، با مشکل کمبود خوراک روبهرو هستند. این کمبود، چرخه تولید را مختل کرده و به صادرات نیز ضربه میزند.
رئیس اتحادیه، تأمین برق و گاز پایدار را یک موضوع کلان ملی دانست: قطعیهای برق و دسترسی محدود به گاز حتی در بنادر جنوبی، چالش بزرگی برای ادامه فعالیت واحدهاست. نبود انرژی پایدار، زیان مستقیم به تولید و اشتغال وارد میکند.
مشکلات مالیاتی و نقدینگی حبسشده
حسینی از طولانی بودن روند استرداد مالیات بر ارزش افزوده انتقاد کرد و گفت: اکنون حدود یک سال طول میکشد تا این وجوه به شرکتها بازگردد. این یعنی نقدینگی واحدها در اداره مالیات حبس میشود و عملاً یک وام بدون بهره از بخش خصوصی به دولت داده میشود. برآورد ما این است که اعضای اتحادیه بین ۱۵ تا ۲۰ هزار میلیارد تومان طلبکارند.
عوارض مازاد؛ مانع ارزآوری کشور
او همچنین به اعمال عوارض صادراتی بر کالاهای مازاد بر نیاز داخلی اشاره کرد: این سیاست نه تنها حمایتگر نیست، بلکه روند صادرات را کند میکند و حتی نفوذ اقتصادی و سیاسی ایران را در بازارهای جهانی کاهش میدهد. صادرات صرفاً تبادل ارز نیست، بلکه ابزار نفوذ نیز هست.
حسینی ثبات نرخ ارز و تکنرخی شدن آن را شرط اساسی رونق صادرات دانست: قیمتگذاری غیرواقعی باعث میشود صادرکننده احساس کند ارز حاصل از کارش به نفع واردکننده با یارانه عرضه میشود. حتی برخی کشورها ارز صادراتی را بالاتر از نرخ آزاد میخرند تا صادرات را تشویق کنند.
چالشهای بنادر، حملونقل و تعرفهها
رئیس اتحادیه از دریافت هزینههای بندری با نرخهای ارزی بالاتر از نرخ بازگشت ارز انتقاد کرد و گفت: این موضوع، در شرایط تحریمی، به خواست تحریمکنندگان نزدیکتر است تا به حمایت از صادرات. او همچنین توقف اخذ ۱۰ درصد عوارض از ناوگان غیرایرانی را نتیجه پیگیریهای مشترک دانست.
استرداد یکساله مالیات بر ارزش افزوده، نقدینگی بخش خصوصی را حبس و هزینه تأمین سرمایه در گردش را بالا برده است و برآورد ما طلب تا حدود ۲۰ همتی اعضا اتحادیه از دولت است!
به گفته حسینی، مشکلات گمرکی نیز همچنان وجود دارد و نیازمند تفکیک دقیق تعرفهها، تفسیر صحیح شرح کالاها و هماهنگی با سازمانهای مرتبط است.
او افزود: برخی قوانین مانند قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، محدودیتهای غیرضروری بر صادرات اعمال کرده و باید اصلاح شود.
فراخوان حمایت رسانهها از بخش خصوصی
در پایان، حسینی با تأکید بر نقش رسانهها گفت: بخش خصوصی واقعی در اقتصاد ایران، به رغم سهم کم، بار بزرگی را به دوش میکشد و معمولاً قربانی نابرابری میشود. رسانهها باید پیگیر حقوق این بخش باشند تا بتواند سهم عادلانهتری از اقتصاد بگیرد.