۸ درد عمده بالادستی ها و پایین دستی ها
مسعود شریعت زاده / مدیر مسئول
ایران با وجود منابع عظیم هیدروکربنی و نیروی انسانی جوان و متخصص می توانست در بخش بالادستی صنایع پتروشیمی و صنایع پایین دستی بسیار بهتر عمل کند هر چند که چرخ بسیاری از صنایع داخلی به همراه سهم بیش از ۱۶ میلیارد دلاری صادرات هم نشان از پیشتازی این صنایع در کشور دارد.
با این حال صنعت پیشرو و آینده دار در ایران و جهان همچنان درگیر مشکلات و مصائب است که اکنون سیاستمداران یا اجازه ورود سرمایه گذاران داخلی و خارجی را به آنها نمی دهند و یا با اعمال نفوذ دلالان در نظام تصمیم گیری انگیزه ورود به بخش های پر بازده را با سیاستگذاری های اشتباه کشته اند.
امروز صنایع پتروشیمی بالادستی و پایین دستی به رغم گذشت بیش از ۶ دهه از عمر آن همچنان درگیر مصائب و مشکلاتی است که برخی از آنها بسیار پیش پا افتاده بوده و کافی است با یک نظام تصمیم گیری جدی و واحد و نه گفتن به دلالان ذی نفوذ یکبار برای همیشه آنها را حل کند و برند ایران را در این صنعت در جهان درخشان کند.
مشکلاتی که می توان عمده آنها را به شرح زیر برشمرد:
۱- قوانین دست و پاگیر و خلق الساعه، ۲- سیاست های ارزی غلط که در نتیجه آن منابع عظیم رانتی ایجاد شده است ۳- نحوه نادرست توزیع محصولات پتروشیمی به ویژه در بورس که مولود شرکت های کاغذی است و به عاملی برای گران تمام شدن مواد اولیه برای تولید کنندگان واقعی شده است.۴- قیمت گذاری های دستوری که نه تنها پتروشیمی های بالادستی و پایین دستی را آزار داده و بلکه سرمایه ده ها هزار سهامدار را نیز بخار کرد. ۵- حفره های قانونی در واردات و صادرات که منجر به کم اظهاری و بیش اظهاری برای واردات و صادرات شده است. ۶- کمبود انرژی و خوراک که زمستان و تابستان را برای شرکت ها و سهامداران به کابوس و زیان عدم نفع و… بدل کرده است. ۷- عدم تعریف سیاستگذاری درست برای جذب سرمایه های ضروری در بخش بالادستی و ایجاد تحرک در صنایع پایین دستی با ارزش افزوده بالا به جای رشد قارچ گونه دلالان ۸- معضل تامین سرمایه به ویژه سرمایه در گردش و بی مهری بانکها و بانک مرکزی.
عصراقتصاد در تعامل با فعالان و کارشناس این حوزه سعی کرده تا هم زمان با برگزاری هجدهمین نمایشگاه ایران پلاست به طورمشروح به معضلات و گرفتاری های این صنعت بپردازد و زبان گویای دردمندان افتخارآفرین خانواده عظیم پتروشیمی باشد. کاش اکنون که دولت جدید در ماه های ابتدایی است گوش شنوایی برای این دردهای آشنا داشته باشد.